• Autor: Marta Słomka
Potrzebuję porady w zakresie mojej pracy. Jestem sprzątaczką w szkole, pracuję jeszcze z drugą koleżanką. Nasze godziny pracy są przesuwane, bo na sali gimnastycznej trenują kluby sportowe. Dopiero jak skończą, możemy zamknąć szkołę i uruchomić alarm, a do tej ostatniej czynności nie jestem jako sprzątaczka uprawniona, koleżanka też nie. Trzy inne osoby mają to uprawnienie i zostały podane do firmy ochroniarskiej, wśród nich woźna. Myślę więc, że ona powinna to robić. Zgłaszałam ten problem dyrekcji, podkreślałam, że nie mam tego w swoich obowiązkach. Uzyskałam odpowiedz, że w innych szkołach sprzątaczki też to robią. A woźna, która ma to w obowiązkach, nie może przychodzić drugi raz do szkoły, by włączyć zabezpieczenia, dlatego ja za nią mam to robić. Uważam, że jest to nierówne traktowanie pracowników. Co o takiej sytuacji mówią przepisy, czy mam uruchamiać ten alarm, czy nie?
Co do zasady, dyrektor szkoły musi mieć kontrolę nie tylko nad uczniami wchodzącymi i wychodzącymi z budynku szkoły, ale również musi mieć możliwość monitorowania wchodzenia na teren placówki rodziców i innych osób. Jednakże przepisy prawa oświatowego, w tym Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 13 czerwca 2024 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. 2003 r. Nr 6, poz. 69 ze zm.), nie zawierają wprost przepisu traktującego o alarmie.
Sam budynek szkolny może być zamknięty, zaś osoba dyżurująca wyznaczona przez dyrektora powinna zamykać drzwi (włączać alarm).
Pracodawca może zobowiązać pracownika do pozostawania poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy wynikającej z umowy o pracę w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę – czyli zobowiązać pracownika do pełnienia dyżuru.
W chwili podejmowania pracy pracownik przestaje pełnić dyżur (pozostawać w samej gotowości do podjęcia pracy), a zaczyna faktycznie (efektywnie) świadczyć pracę. Praca wykonywana w trakcie dyżuru będzie przy tym, co do zasady, pracą w godzinach nadliczbowych – wynika to z tego, że dyżur pełniony jest poza godzinami pracy, czyli najczęściej praca ta będzie pracą ponad normę czasu pracy lub wydłużony dobowy wymiar czasu pracy (inaczej może być wówczas, gdy łącznie z pracą w trakcie dyżuru pracownik nie wypracował w danej dobie pracowniczej czasu przekraczającego normę czasu pracy).
Jeśli jednak jest tak, że przychodzi Pani do pracy później i wychodzi później, a czas pracy mieści się w dopuszczalnym (8 godz.), to problemu nie ma.
Dodatkowo odpowiedzią na Pani pytanie jest wręczony Pani zakres obowiązków, jeśli jest tam wzmianka o alarmie, to powinna go Pani włączać. Jeśli nie, to zlecenie takie należy potraktować jako polecenie służbowe i je wykonać. W tej sytuacji pozostaje tylko porozumienie się polubowne z dyrektorem.
Recepcjonistka w biurowcu. Marta pracuje jako recepcjonistka w budynku biurowym. Po godzinach pracy ma obowiązek zamykać drzwi wejściowe, ale pewnego dnia przełożony poprosił ją o aktywowanie alarmu. Marta sprawdziła swój zakres obowiązków i nie znalazła tam takiego zadania. Zgłosiła sprawę do działu HR, który potwierdził, że nie powinna tego robić bez odpowiedniego przeszkolenia i upoważnienia.
Magazynier w hurtowni. Tomek jest magazynierem i pracuje na zmianie popołudniowej. Po zakończeniu pracy zamyka magazyn, ale szef poprosił go również o uzbrajanie systemu alarmowego. Tomek nie ma do tego dostępu i wie, że takie czynności należą do kierownika zmiany. Po konsultacji z inspektorem BHP dowiedział się, że odpowiedzialność za alarm ponosi wyłącznie upoważniona osoba.
Kasjerka w supermarkecie. Anna jest kasjerką w dużym supermarkecie. Jej kierownik poprosił ją o zamykanie sklepu i włączanie alarmu, gdy kończy ostatnią zmianę. Anna obawia się, że w razie problemów może ponosić odpowiedzialność. Sprawdza regulamin pracy i widzi, że to obowiązek kierownika zmiany. Odmawia, powołując się na brak odpowiednich uprawnień.
Obowiązek uruchamiania alarmu w szkole powinien spoczywać na osobach do tego upoważnionych, zgodnie z zakresem ich obowiązków. Pracownik nie powinien wykonywać zadań, do których nie ma formalnych uprawnień, zwłaszcza jeśli wiąże się to z odpowiedzialnością za bezpieczeństwo obiektu. W przypadku sporu warto odwołać się do przepisów i podjąć rozmowę z dyrekcją w celu znalezienia sprawiedliwego rozwiązania.
Potrzebujesz indywidualnej porady prawnej lub profesjonalnie przygotowanego pisma w sprawie obowiązków pracowniczych? Nasi prawnicy pomogą Ci znaleźć najlepsze rozwiązanie zgodne z przepisami. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
2. Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 13 czerwca 2024 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach, Dz.U. 2024 poz. 933
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy