• Autor: Marek Gola
Firma X zamierza zatrudnić nowego pracownika. Nie chce jednak, by dotychczasowy pracownik (na którego miejsce szukany jest nowy) dowiedział się o tym za wcześnie. Pracownik ten ma dostęp do poczty firmowej i do konta bankowego (więc widziałby ewentualną fakturę za rekrutację lub przysyłane CV). Zastanawiamy się nad ukrytą rekrutacją i w związku z tym mamy pytania. Czy możliwe jest rozwiązanie, że to inna firma Y (należąca do syna prezesa w firmie X) publikuje ogłoszenie o pracę i zatrudnia pracownika przez miesiąc (ale od początku pracuje on w siedzibie firmy X), a po tym czasie nowy pracownik przechodzi oficjalnie do firmy X? Jeśli rekrutację prowadzić będzie firma Y, ale pracownika zatrudni firma X, czy to będzie zgodne z prawem? Czy pracownik zatrudniony w firmie Y może pracować w siedzibie firmy X i wykonywać polecenia służbowe prezesa firmy X? Czy prawidłowym rozwiązaniem jest tzw. ukryta rekrutacja dla firmy X (ale tu jest problem zapłaty za ogłoszenie i ewentualna faktura za usługi rekrutacyjne)?
Podstawa prawna: przepisy Kodeksu cywilnego (K.c.), Kodeksu pracy (K.p.) oraz Kodeksu postępowania cywilnego (K.p.c.).
W przedmiotowej sprawie godzi się podkreślić, iż możliwe jest zatrudnienie przyszłego pracownika przez firmę syna prezesa (Y), jednakże wówczas wszelkie formalności powinny być przeprowadzone przez tę firmę, tj. ogłoszenie o naborze, jak i zapłata za czynności rekrutacyjne. Jednocześnie, aby nikt nie mógł zarzucić synowi prezesa niegospodarność, względnie próbę ominięcia spraw podatkowych czy też generowania nieuzasadnionych kosztów – po zmianie pracodawcy, czyli przejściu nowego pracownika do spółki X, konieczne będzie dla jasności tematu obciążenie kosztami całej operacji spółki X przez spółkę Y. Nie ma przeszkód, by nowy pracownik najpierw pracował w firmie Y, a następnie w firmie X – oczywiście pod warunkiem, że on sam wyrazi na to zgodę, jednakże by nie narazić się ze strony urzędu skarbowego na zarzut nieuzasadnionych wydatków, konieczne będzie obciążenie firmy X.
Nie widzę możliwości, by koszty za czynności rekrutacyjne obciążały firmę Y, a pracownik miałby być zatrudniony w firmie X. Wyjątek dotyczy sytuacji, kiedy firma Y wystawi fakturę na firmę X jako pośrednik, czyli doliczy swoją marżę za taką czynność. Zachodzi jednak pytanie, czy rodzaj działalności jej na to pozwala.
Praca w firmie X przy zatrudnieniu w firmie Y jest możliwa tylko przy tzw. pośrednictwie pracy, względnie kiedy firmy X i Y będą miały umowę na sprzedaż usług, które będzie można realizować nowym pracownikiem. Po raz kolejny jednak będzie musiała być doliczona prowizja, by nikt tego nie kwestionował.
Padło również pytanie: „Czy pracownik zatrudniony w firmie Y może pracować w siedzibie firmy X i wykonywać polecenia służbowe prezesa firmy X? – Nie widzę przeszkód, chyba że jakiś przepis szczególny tego zabrania (nie podaje Pani sektora działalności spółki X i Y.
Rekrutacja przez agencję pracy tymczasowej
Firma A, zajmująca się logistyką, potrzebowała zastąpić pracownika na kluczowym stanowisku, nie ujawniając swoich planów zespołowi. Zleciła proces rekrutacyjny agencji pracy tymczasowej, która przeprowadziła selekcję i zatrudniła pracownika na okres próbny w swojej strukturze. Nowo zatrudniony od pierwszego dnia realizował zadania w firmie A, pracując zgodnie z wytycznymi kierownika. Po miesiącu agencja przekazała pracownika bezpośrednio do firmy A, wystawiając fakturę za świadczone usługi rekrutacyjne.
Rekrutacja przez powiązaną firmę
Firma X, działająca w sektorze IT, planowała rozstać się z jednym z programistów, ale nie chciała, aby ta informacja przedwcześnie wyciekła do zespołu. Właściciel firmy poprosił swojego znajomego, prowadzącego małą firmę Y, o opublikowanie ogłoszenia o pracę i przeprowadzenie wstępnych rozmów z kandydatami. Kandydat został zatrudniony w firmie Y na podstawie umowy o pracę, a jednocześnie wykonywał swoje obowiązki w siedzibie firmy X, na podstawie umowy między firmami. Po trzech miesiącach został formalnie przeniesiony do firmy X.
Współpraca B2B jako forma rekrutacji
Firma Z z branży budowlanej chciała dyskretnie zastąpić kierownika projektu. Zdecydowała się na współpracę z niezależnym konsultantem (freelancerem), który miał zastąpić obecnego pracownika. Ogłoszenie o współpracy zostało zamieszczone przez partnera biznesowego firmy Z, który podpisał umowę z konsultantem. Przez pierwszy miesiąc konsultant pracował jako podwykonawca firmy Z, a następnie został zatrudniony na stałe w jej strukturach, po zakończeniu współpracy z dotychczasowym pracownikiem.
Ukryta rekrutacja może być skutecznym sposobem na przeprowadzenie zmian kadrowych bez ujawniania planów w firmie. Kluczowe jest jednak, aby działania były zgodne z przepisami prawa pracy i cywilnego. Współpraca z zewnętrznymi firmami, agencjami pracy czy zastosowanie pośrednictwa pracy to popularne rozwiązania, które pozwalają na dyskrecję przy jednoczesnym zachowaniu transparentności formalno-prawnej. Aby uniknąć potencjalnych problemów, warto zadbać o odpowiednie umowy i dokumentację.
Potrzebujesz pomocy w rozwiązaniu problemów kadrowych lub przygotowaniu odpowiednich dokumentów? Opisz swój problem w formularzu pod artykułem, a nasi prawnicy udzielą Ci fachowej porady!
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marek Gola
Radca prawny, doktorant w Katedrze Prawa Karnego Procesowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego, zdał aplikację radcowską w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Katowicach. Specjalizuje się w szczególności w prawie karnym materialnym i procesowym, bliskie jest mu też prawo pracy, prawo rodzinne oraz prawo handlowe. Udzielił już ponad 2000 porad prawnych, pomagając osobom pokrzywdzonym przez nieuczciwych pracodawców, a także tym, w których życie (nie zawsze słusznie) wtargnęła policja i prokuratura.
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy