• Autor: Urszula Trojanowska-Wożniak
Chciałam zapytać o kwestie delegacji i nadgodzin. Pracodawca chce nas wysłać do klienta na trzy dni delegacji do Brukseli. Przy czym lot może być w tych dniach albo też w dzień poprzedzający delegację i następny po niej. Przyznam, że ten termin mi nie pasuje. Moje standardowe godziny pracy to 7–15. Podczas delegacji mają to być godziny 9–17. Pracodawca zażyczył sobie, abyśmy też uczestniczyły w integracji z zespołem po stronie pracownika. Integracja ma się odbyć po godzinach pracy, tj. po 17. Czy za tę „integrację”, której celem jest reprezentowanie firmy, należą się nam nadgodziny?
Zgodnie z art. 775 ustawy Kodeks pracy „pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową”.
W ramach delegacji można wyróżnić czas samej podróży, czyli czas przejazdu do miejsca wykonania zadania i powrotu, który może przypadać:
Jeżeli czas samej podróży służbowej przypada w obowiązującym pracownika rozkładzie czasu pracy, wliczany jest do czasu pracy. Jeżeli podróż wypada poza obowiązującym pracownika rozkładem czasu pracy, nie jest wliczana do czasu pracy i w związku z tym nie stanowi pracy w godzinach nadliczbowych.
Jak orzekł Sąd Najwyższy, odbywanie podróży służbowej poza godzinami czasu pracy nie rodzi obowiązku wypłacenia pracownikowi dodatkowego wynagrodzenia, jeżeli przepis szczególny tego nie przewiduje (wyrok z 27 października 1981 r., sygn. akt I PR 85/81).
Natomiast jeżeli w delegacji jest wykonywana praca, czyli obowiązki służbowe, to za ten czas pracy poza godzinami pracy pracownik otrzymuje wynagrodzenie za nadgodziny w delegacji.
W ramach delegacji oprócz czasu samej podróży służbowej można jeszcze wyróżnić czas wykonania zleconego zadania, które może przypadać:
Czas faktycznie przepracowany w związku z wykonywaniem polecenia służbowego poza normalnym czasem pracy stanowi pracę w godzinach nadliczbowych. Pracownikowi przysługuje za pracę dodatek za nadgodziny.
Podczas delegacji pracownikowi przysługuje dodatek z tytułu pracy w nadgodzinach zgodnie z art. 1511: „Za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, przysługuje dodatek w wysokości:
1) 100% wynagrodzenia – za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających:
a) w nocy,
b) w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,
c) w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy;
2) 50% wynagrodzenia – za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu niż określony w pkt 1”.
Określenie czasu pracy w delegacji jest bardzo istotne dla ustalenia wysokości wynagrodzenia. Za okresy wykonywania czynności zawodowych po godzinach pracownik musi otrzymać dodatek za nadgodziny w wysokości 50% lub 100% pensji.
Podkreślenia wymaga fakt, że pracownik zobowiązany jest do wykonywania poleceń pracodawcy. Zasadniczo pracownik nie może odmówić polecenia pracodawcy na udział w delegacji. Może to być uznane za naruszenie przez pracownika podstawowych obowiązków wynikających z Kodeksu pracy.
W przepisach prawa pracy wymieniono kilka grup pracowników, którym nie powinno się zlecać wyjazdu służbowego. Są to:
Podsumowując, podczas delegacji zostanie przesunięty 8-godzinny rozkład pracy, zatem tu nie należy się wynagrodzenie za nadgodziny. Jeżeli integracja będzie oficjalna, podczas której będzie pełniła Pani funkcję reprezentanta firmy i np. będzie Pani prowadziła wykład bądź szkolenie (lub inne czynności związane z obowiązkami służbowymi), to wtedy będzie należne wynagrodzenie za nadgodziny. Jeżeli integracja będzie miała charakter luźnego spotkania, wtedy nie należy się wynagrodzenie za nadgodziny. Zawsze może Pani powiedzieć, że się gorzej poczuła, i po pewnym czasie opuścić spotkanie.
Przycisk 1
Marek pracuje w dziale sprzedaży i otrzymał polecenie wyjazdu służbowego na targi do innego miasta. Czas podróży przypadł poza jego normalne godziny pracy, więc nie otrzymał wynagrodzenia za nadgodziny. Podczas samego wyjazdu pracował przez 12 godzin, co uprawniało go do otrzymania dodatku za nadgodziny.
Przycisk 2
Anna jest menedżerem w firmie i została wysłana na szkolenie do innego kraju. Podczas podróży służbowej czas pracy w delegacji przypadał na godziny, które były poza jej normalnym rozkładem czasu pracy, więc przysługiwały jej nadgodziny, a za dodatkowe godziny pracy w weekend – 100% dodatku.
Przycisk 3
Piotr jest konsultantem i w ramach delegacji miał spotkanie z klientem w weekend. Ponieważ jego praca podczas delegacji odbywała się w godzinach nadliczbowych, pracodawca wypłacił mu wynagrodzenie za nadgodziny zgodnie z obowiązującymi przepisami Kodeksu pracy.
Podczas delegacji pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za czas podróży, który może przypadać w czasie pracy lub poza nią. Jeśli podróż odbywa się poza godzinami pracy, pracownikowi nie przysługuje wynagrodzenie za nadgodziny, chyba że wykonuje obowiązki służbowe, wtedy należy mu się dodatek za nadgodziny.
Oferujemy kompleksowe doradztwo prawne dotyczące zasad delegowania pracowników, w tym ustalania czasu pracy, wynagrodzenia za nadgodziny i przysługujących dodatków. Pomagamy w rozwiązywaniu kwestii związanych z obowiązkami pracodawcy i prawami pracowników podczas delegacji, w tym w przypadku szczególnych grup pracowniczych.
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy