• Autor: Katarzyna Talkowska-Szewczyk
Moje obecne wynagrodzenie (umowa o pracę na czas nieokreślony) wynosi 3490 zł brutto + 11% dodatku stażowego. Pracodawca wręczył mi porozumienie zmieniające warunki umowy o pracę, podnosząc powyższą kwotę do 3660 zł. Nie zgodziłem się na nie, ponieważ proponowana kwota jest pogwałceniem ugody zawartej ze związkiem zawodowym. Jeśli pracodawca wręczy mi wypowiedzenie zmieniające, to czy ma prawo zmniejszyć mi podstawę wynagrodzenia, tak aby po doliczeniu 11% dodatku stażowego wychodziła najniższa krajowa?
Podstawą prawną do udzielenia odpowiedzi na przedmiotowe zapytanie jest ustawa z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r., poz. 2207), zwana dalej ustawą. Wysokość wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia ustalonego w trybie art. 2 i art. 4. Przede wszystkim wysokość minimalnego wynagrodzenia podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, w drodze obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów, w terminie do dnia 15 września każdego roku.
Warto również wskazać, że do obliczenia wysokości wynagrodzenia pracownika przyjmuje się przysługujące pracownikowi składniki wynagrodzenia i inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy, zaliczone według zasad statystyki zatrudnienia i wynagrodzeń określonych przez Główny Urząd Statystyczny do wynagrodzeń osobowych, z pewnym zastrzeżeniem, a mianowicie chodzi tutaj o wszystkie te składniki, których nie uwzględnia się przy obliczaniu wysokości minimalnego wynagrodzenia (tzn. nie można ich doliczać do kwoty wynagrodzenia tak, aby otrzymać kwotę wynagrodzenia minimalnego). Zgodnie z art. 6 ust. 5 ustawy są to:
1) nagroda jubileuszowa;
2) odprawa pieniężna przysługująca pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy;
3) wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych;
4) dodatek do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej;
5) dodatek za staż pracy.
Dodatek stażowy został wyłączony z płacy minimalnej od 1 stycznia 2020 r. Przed tą datą dodatek za staż pracy podlegał doliczeniu do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. Aktualnie obowiązuje rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2022 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2023 r. (Dz. U. z 2022 r., poz. 1952). Zgodnie z § 1 przedmiotowego rozporządzenia od dnia 1 stycznia 2023 r. ustala się minimalne wynagrodzenie za pracę w wysokości 3490 zł. Natomiast od dnia 1 lipca 2023 r. ustala się minimalne wynagrodzenie za pracę w wysokości 3600 zł (§ 3). Zatem w opisanych przez Pana okolicznościach na wysokość pensji minimalnej nie może wpływać dodatek za staż pracy.
Wzrost wynagrodzenia minimalnego a dodatek stażowy
Pracownik X zarabia wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 3300 zł brutto plus 10% dodatku stażowego (330 zł). Jego łączne wynagrodzenie wynosi 3630 zł brutto. Od 1 lipca 2023 r. minimalne wynagrodzenie wzrosło do 3600 zł. W związku z tym, mimo że dodatek stażowy nie jest wliczany do minimalnego wynagrodzenia, pracownik X i tak spełnia warunki płacy minimalnej, ponieważ jego wynagrodzenie zasadnicze (3300 zł) jest niższe od minimalnego, ale łączne wynagrodzenie (3630 zł) jest wyższe.
Zmiana wynagrodzenia zasadniczego a dodatek stażowy
Pracownik Y zarabia wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 3000 zł brutto plus 5% dodatku stażowego (150 zł). Jego łączne wynagrodzenie wynosi 3150 zł brutto. Pracodawca postanawia podnieść mu wynagrodzenie zasadnicze do 3300 zł brutto. Dodatek stażowy pozostaje bez zmian (5%), ale jego wartość wzrasta do 165 zł (5% z 3300 zł). W rezultacie łączne wynagrodzenie pracownika Y wzrasta do 3465 zł brutto. Ten przykład pokazuje, że zmiana wynagrodzenia zasadniczego wpływa na wartość dodatku stażowego, ale nie na sam fakt jego wypłacania.
Dodatek stażowy a wynagrodzenie poniżej minimalnego
Pracownik Z otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 3200 zł brutto i 15% dodatku stażowego (480 zł). Jego łączne wynagrodzenie to 3680 zł brutto. W tym przypadku, nawet gdyby dodatek stażowy był wliczany do minimalnego wynagrodzenia, pracownik Z i tak spełniałby wymogi płacy minimalnej (od 1 lipca 2023 r. 3600 zł), a po wyłączeniu dodatku stażowego z płacy minimalnej nadal zarabia powyżej minimalnego wynagrodzenia. Przykład ten ilustruje, że dodatek stażowy jest niezależnym składnikiem wynagrodzenia i nie może być użyty do „dopłaty” do minimalnego wynagrodzenia, jeśli wynagrodzenie zasadnicze jest niższe od minimum.
Podsumowując, dodatek stażowy jest odrębnym składnikiem wynagrodzenia, który od 1 stycznia 2020 roku nie jest wliczany do minimalnego wynagrodzenia w Polsce. Oznacza to, że nie może być on brany pod uwagę przy obliczaniu, czy pracownik osiąga minimalną krajową. Dodatek ten jest obliczany procentowo od wynagrodzenia zasadniczego i jego wartość może się zmieniać w zależności od stażu pracy pracownika oraz ewentualnych zmian w wynagrodzeniu zasadniczym. Ważne jest, aby rozróżniać wynagrodzenie zasadnicze od łącznego wynagrodzenia, które obejmuje również dodatek stażowy i inne ewentualne dodatki. W kontekście pytania o możliwość obniżenia podstawy wynagrodzenia do kwoty, która po doliczeniu dodatku stażowego dałaby minimalną krajową, odpowiedź brzmi: nie, pracodawca nie może tego zrobić, ponieważ dodatek stażowy nie jest wliczany do minimalnego wynagrodzenia.
Oferujemy szeroki zakres porad prawnych, dostosowanych do Twoich indywidualnych potrzeb. Nasi doświadczeni prawnicy specjalizują się w różnych dziedzinach prawa, zapewniając profesjonalną i skuteczną pomoc.
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy
