• Autor: Dorota Kriger
Pracuję na umowę na czas określony za najniższą krajową. Ile w związku z tym należy mi się za pracę w sobotę i niedzielę? Czy ustala to pracodawca, czy wynika to z wysokości najniższej krajowej?
Za pracę w niedziele i święta pracownikowi przysługuje normalne wynagrodzenie, jeśli są to jego normalne dni pracy (tzn. jeśli praca w tych dniach jest prawnie dozwolona i była planowana, a nie była pracą świadczoną w godzinach nadliczbowych). Identycznie sprawa ma się z sobotami, które mogą być normalnymi dniami pracy, jeśli np. w zakładzie wyznaczono inny dzień wolny (zamiast soboty) z racji pięciodniowego tygodnia pracy. Jeśli sobota była dniem wolnym wynikającym z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, a pracownik mimo to wykonywał pracę w tym dniu, to pracownikowi w takim przypadku przysługuje inny dzień wolny od pracy udzielony do końca okresu rozliczeniowego, w terminie uzgodnionym z pracownikiem (art. 1513 K.p.).
Zobacz też: Kiedy wypłata jeśli 10 w niedzielę
Za pracę w dni wolne (np. soboty), niedziele i święta pracownik może otrzymać dodatek, o którym mowa w art. 1511 § 1 K.p., jeśli praca w tych dniach była świadczona w godzinach nadliczbowych. Pracą w godzinach nadliczbowych – zgodnie z art. 151 § 1 K.p. – nazywamy pracę wykonywaną ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także pracę wykonywaną ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy.
Może więc powstać sytuacja, że pracownik, pracując w niedzielę, również wypracuje nadgodziny, mimo że w tym dniu miał zgodnie z grafikiem świadczyć pracę. Sytuacja taka jest możliwa, jeśli pracownik w tym dniu przekroczy obowiązujący go dobowy wymiar czasu pracy (np. zamiast 8 godzin przepracuje 10 – wtedy te dwie godziny będą oczywiście godzinami nadliczbowymi).
Przeczytaj też: Czy urlop wypoczynkowy jest płatny 100 procent
Zgodnie z art. 15111 § 1 K.p. pracownikowi wykonującemu pracę w niedziele i święta (o ile pracownik ten nie jest zatrudniony w systemie czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta) pracodawca jest obowiązany zapewnić inny dzień wolny od pracy:
Dopiero jeśli nie jest możliwe wykorzystanie dnia wolnego od pracy w zamian za pracę w niedzielę w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po takiej niedzieli, a także nie jest możliwe odebranie takiego dnia do końca okresu rozliczeniowego, należy wypłacić 100-procentowy dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w niedzielę (art. 1511 § 1 pkt 1 K.p.). Jeśli zaś pracownik nie może skorzystać z dnia wolnego w zamian za pracę w święto, to również oprócz normalnego wynagrodzenia ma prawo do 100% dodatku do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy świadczonej w święto.
Wspomniany 100-procentowy dodatek przysługuje także za każdą godzinę pracy nadliczbowej z tytułu przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym, chyba że przekroczenie tej normy nastąpiło w wyniku pracy w godzinach nadliczbowych, za które pracownikowi przysługuje prawo do dodatku w wysokości określonej w art. 1511 § 1 K.p.
Pracownik nie zawsze ma prawo do 100% dodatku, czasem jest to dodatek w wysokości 50%. Wysokość dodatku wynika z art. 1511 § 1 K.p. – zgodnie z nim za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, przysługuje dodatek w wysokości:
Co do zasady – zgodnie z art. 1512 § 1 i 2 K.p. – pracownikowi za przepracowane nadgodziny należy się czas wolny, który jest udzielany bądź na wniosek pracownika (w proporcji 1:1), bądź bez takiego wniosku. Jeśli czas wolny udzielany jest przez pracodawcę bez wniosku ze strony pracownika, to powinien udzielić pracownikowi czasu wolnego w wymiarze o połowę wyższym niż liczba przepracowanych godzin nadliczbowych (1:1,5), jednakże nie może to spowodować obniżenia wynagrodzenia należnego pracownikowi za pełny miesięczny wymiar czasu pracy.
Pracownik, który za czas pracy w nadgodzinach otrzymał czas wolny (bez względu na to, kto o czas wolny wnioskował), traci prawo do dodatku, o którym mowa w art. 1511 § 1 K.p.
Wynagrodzenie stanowiące podstawę obliczania dodatku obejmuje wynagrodzenie pracownika wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania – 60% wynagrodzenia (art. 1511 § 3 K.p.).
Podsumowując powyższe, jeśli świadczy Pani pracę w soboty i niedziele i są to Pani normalne dni pracy, to oprócz normalnego wynagrodzenia żadne dodatki się nie należą, pod warunkiem że za pracę w niedziele przysługuje Pani czas wolny, a praca w sobotę jest rekompensowana innym dniem wolnym w tygodniu. Nadgodziny powstaną, jeśli w tych dniach przekroczy Pani dobowy wymiar czasu pracy lub jeśli nie otrzyma Pani czasu wolnego w zamian za czas przepracowany w tych dniach – wtedy zgodnie z zacytowanymi przepisami powstaje po Pani stronie prawo do dodatkowego wynagrodzenia, którego wysokość zależy od Pani stawki godzinowej oraz rodzaju dodatku i ilości przepracowanych godzin. Rodzaj dodatku (100% lub 50%) zależy od tego, kiedy dane nadgodziny powstały.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Dorota Kriger
Absolwentka kierunku bankowość w Studium Finansów pod patronatem WSB w Poznaniu, licencjat Wydziału Ekonomicznego Akademii Ekonomicznej w Poznaniu w specjalności ekonomika pracy i zarządzanie kadrami. Od 1999 r. zatrudniona na stanowisku specjalisty do spraw administracji i zamówień publicznych, zajmuje się m.in. sprawami pracowniczymi.
Współpracuje przy pozyskiwaniu funduszy unijnych na realizację inwestycji i rozwój przedsiębiorczości (ukończone studia podyplomowe na Wydziale Ekonomicznym Uniwersytetu Gdańskiego w zakresie „Rozwój regionalny i fundusze strukturalne Unii Europejskiej. Kierowanie projektami”).
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy
