• Autor: Aleksandra Pofit
Czy dobrze został mi potrącony z wypłaty urlop bezpłatny? Według przepisów stawkę wylicza się na podstawie godzin do przepracowania w danym miesiącu i kwotę za godzinę mnoży razy liczbę godzin (przyjmując 8-godzinny dzień pracy) oraz liczbę dni, a następnie odejmuje od wynagrodzenia miesięcznego – potrącenie z kolejnego wynagrodzenia. Dlaczego w takim razie podczas obliczania godzin miesięcznych do przepracowania księgowa podała mi ich 72 (czyli 18 razy 4), a do potrącenia za urlop dzień liczony jest jako 8 godzin (czyli wychodzi 160 godzin miesięcznie)? Przecież to jest 88 godzin różnicy. Czy to zgodne z prawem? Pensum liczone tu jest na korzyść pracodawcy – do wypłaty jako 18 godzin tygodniowo, a do potrącenia za urlop jako 40. Dodam, że wynagrodzenie potrącono mi jeszcze przed urlopem. Proszę o poradę.
Z tego, co Pani pisze, faktycznie wynika, iż sposób wyliczenia Pani wynagrodzenia w sytuacji, gdy zamierza Pani skorzystać z urlopu bezpłatnego, jest niezgodny z prawem. Również brak wypłaty wynagrodzenia w sytuacji, gdy urlop ma Pani zamiar wziąć dopiero w następnym miesiącu, stanowi poważne naruszenie podstawowych obowiązków pracodawcy.
Zgodnie z art. 174 par. 1 Kodeksu pracy (w skrócie K.p.) pracodawca może udzielić urlopu bezpłatnego na pisemny wniosek pracownika. W trakcie urlopu bezpłatnego stosunek pracy nadal trwa, ale zawieszeniu podlegają prawa i obowiązki stron stosunku pracy. Tym samym pracodawca nie ma podstaw do wypłaty wynagrodzenia, a pracownik nie podlega ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu.
W celu obliczenia wynagrodzenia za miesiąc, w którym przebywało się na urlopie bezpłatnym, należy podzielić miesięczną stawkę wynagrodzenia przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu, a następnie pomnożyć przez liczbę godzin nieobecności. Tak obliczoną kwotę należy odjąć od miesięcznej stawki wynagrodzenia. Należy pamiętać, że stawkę godzinową trzeba pomnożyć przez faktyczną liczbę godzin pracy, jaką miała Pani zaplanowaną na dni, w których zdecydowała się Pani korzystać z urlopu bezpłatnego.
Zgodnie z art. 80 K.p. „Wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią”. Skoro zatem w miesiącu, za który otrzymała Pani wynagrodzenie, nie korzystała Pani z urlopu bezpłatnego, powinna Pani dostać wynagrodzenie zgodnie z umową, bez jego obniżania.
Art. 85 K.p. stanowi, iż „wypłaty wynagrodzenia za pracę dokonuje się co najmniej raz w miesiącu, w stałym i ustalonym z góry terminie. Wynagrodzenie za pracę płatne raz w miesiącu wypłaca się z dołu, niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości, nie później jednak niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego”.
Jak wynika z powyższego, wynagrodzenie za pracę jest płatne zawsze z dołu, a nie z góry. Skoro zatem pracodawca nie wypłacił Pani należnego za przepracowany miesiąc wynagrodzenia, może Pani zawiadomić o tym Państwową Inspekcję Pracy. Pracodawca popełnił bowiem wykroczenie określone w art. 282 K.p., zgodnie z którym „kto wbrew obowiązkowi: nie wypłaca w ustalonym terminie wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia przysługującego pracownikowi albo uprawnionemu do tego świadczenia członkowi rodziny pracownika, wysokość tego wynagrodzenia lub świadczenia bezpodstawnie obniża albo dokonuje bezpodstawnych potrąceń, podlega karze grzywny od 1000 zł do 30 000 zł”.
Pracownik w biurze rachunkowym
Marta pracuje w biurze rachunkowym i planuje wziąć urlop bezpłatny w przyszłym miesiącu, aby pomóc rodzinie w remontowaniu domu. Złożyła pisemny wniosek o urlop bezpłatny zgodnie z wymogami Kodeksu pracy. Jej urlop rozpocznie się za trzydzieści dni. Jednakże już teraz pracodawca postanowił nie wypłacić jej wynagrodzenia za poprzedni miesiąc, co stanowi poważne naruszenie przepisów. Marta ma prawo do wynagrodzenia za pracę wykonaną w danym miesiącu, a obliczenia dotyczące wysokości wynagrodzenia powinny uwzględniać dni przepracowane, a nie przyszły urlop. W takiej sytuacji Marta może zgłosić sprawę do Państwowej Inspekcji Pracy.
Nauczyciel w szkole średniej
Andrzej jest nauczycielem w szkole średniej i chciałby wziąć urlop bezpłatny na okres jednego miesiąca, aby odbyć kurs doszkalający za granicą. Złożył odpowiedni wniosek, który został zaakceptowany przez dyrektora szkoły. W czasie przebywania na urlopie Andrzej zauważył, że jego pracodawca zaniżył jego wynagrodzenie za miesiąc poprzedzający urlop bezpłatny, mimo że w tym czasie Andrzej pracował bez przerw. W tej sytuacji Andrzej powinien skontaktować się z pracodawcą i sprawdzić sposób obliczenia wynagrodzenia, a jeśli problem nie zostanie rozwiązany, zgłosić sprawę do odpowiednich organów.
Pracownik produkcji w fabryce
Tomek pracuje na linii produkcyjnej w fabryce i postanowił wziąć urlop bezpłatny na dwa tygodnie, aby pomóc przy organizacji rodzinnego wesela. Złożył pisemny wniosek o urlop, który został zatwierdzony przez przełożonego. Tomek zorientował się jednak, że w miesiącu poprzedzającym jego urlop pracodawca niesłusznie obniżył jego wynagrodzenie. Tomek, który w tamtym okresie pracował na pełen etat, zwrócił się do działu kadr z prośbą o wyjaśnienia. Gdy nie otrzymał odpowiedzi, postanowił zgłosić sprawę do Państwowej Inspekcji Pracy, ponieważ wynagrodzenie za przepracowane godziny nie powinno być obniżane z powodu przyszłego urlopu bezpłatnego.
Zgodnie z Kodeksem pracy urlop bezpłatny udzielany jest na pisemny wniosek pracownika, a w czasie jego trwania zawieszane są wzajemne prawa i obowiązki stron stosunku pracy, w tym wypłata wynagrodzenia. Pracownikowi przysługuje jednak pełne wynagrodzenie za miesiące, w których nie korzystał z urlopu bezpłatnego. Pracodawca ma obowiązek wypłacać wynagrodzenie terminowo, a jego zaniżanie lub opóźnianie stanowi naruszenie prawa, które może skutkować karą.
Jeśli masz wątpliwości dotyczące swojego prawa do urlopu bezpłatnego, wypłaty wynagrodzenia lub innych kwestii związanych z relacjami pracowniczymi, skorzystaj z naszych porad prawnych online! Nasi eksperci pomogą Ci upewnić się, że pracodawca postępuje zgodnie z przepisami. Nie czekaj – już dziś napisz do nas!
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy
