• Autor: Marta Handzlik
Pracuję w szkole. Przez wiele lat, w przypadku choroby nauczyciela, zastępował go inny nauczyciel (odpłatnie). W styczniu 2012 r. urząd miasta nakazał dyrektorom szkół (w ramach oszczędności) likwidację zastępstw płatnych i wprowadzenie tzw. „łączeń”. Zdarza się, że równocześnie choruje kilku nauczycieli. Moje pytanie brzmi, czy mogę odmówić łączenia klas? Dyrektor twierdzi, że jeżeli np. w klasie VI w danym dniu jest nieobecnych 3 uczniów, to może mi dodać 3 uczniów np. z klasy III gimnazjum. A co z łączeniami za nauczyciela, który wiadomo, że będzie na zwolnieniu przynajmniej przez pół roku? Czy są na ten temat jakieś przepisy prawne?
Zgodnie z załącznikiem do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2011 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 61, poz. 624 z późn. zm.) w szkołach działających w szczególnie trudnych warunkach demograficznych lub geograficznych dopuszcza się organizację nauczania w klasach łączonych, w tym połączenie zajęć prowadzonych w oddziale przedszkolnym dla dzieci 6-letnich i zajęć prowadzonych w klasie I.
Łączenie klas – nawet niewielkich (poza klasami łączonymi np. w małych miejscowościach, co ma odzwierciedlenie w statutach tych szkół i w organizacji roku szkolnego, zatwierdzonego w arkuszu organizacyjnym pracy na dany rok szkolny przez organ prowadzący szkołę) – dla doraźnych potrzeb nie jest możliwe prawnie i stwarza zagrożenie dla bezpieczeństwa tych uczniów oraz nauczyciela. Rodzi się tu także pytanie, czy nauczyciel zmuszony przez dyrektora do pracy w klasach połączonych może prawnie odpowiadać za bezpieczeństwo uczniów, z którymi nie powinien mieć zajęć zgodnie ze swoim rozkładem zajęć.
W przypadku konieczności zastępstwa nieobecnego nauczyciela dyrektor szkoły lub placówki może:
– powierzyć nauczycielowi tej szkoły realizację doraźnego zastępstwa (art. 35 ust. 2a ustawy Karta Nauczyciela),
– zatrudnić nowego nauczyciela na podstawie umowy o pracę na zastępstwo za nieobecnego nauczyciela (art. 10 ust. 7 ustawy Karta Nauczyciela).
Podjęcie decyzji w sprawie wyboru jednej z ww. form zastępstwa nieobecnego nauczyciela należy do kompetencji dyrektora szkoły. Zgodnie z art. 35 ust. 2a i 3 ustawy Karta Nauczyciela przez godzinę doraźnego zastępstwa rozumie się przydzieloną nauczycielowi godzinę zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych, której realizacja następuje w zastępstwie nieobecnego nauczyciela. Wynagrodzenie za godziny doraźnych zastępstw wypłaca się według stawki osobistego zaszeregowania nauczyciela, z uwzględnieniem dodatku za warunki pracy. Przepis art. 30 ust. 6 powołanej ustawy upoważnia organ prowadzący szkołę do określenia, w drodze regulaminu, w szczególności szczegółowych warunków obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny doraźnych zastępstw.
W sytuacji, o jakiej Pani pisze, organ prowadzący nie mógł wydać dyrektorowi takiego nakazu, a dyrektor szkoły postępuje bezprawnie. W tej sytuacji proponuję całą sprawę zgłosić do kuratorium, jako do organu prowadzącego nadzór pedagogiczny nad szkołą.
Oczywiście może Pani także odmówić wykonania takiego polecenia (które najlepiej, gdyby zostało wydane na piśmie) wskazując, że jest to niezgodne z przepisami prawa.
Ponadto może Pani także zawiadomić Państwową Inspekcję Pracy o niewypłacaniu Pani wynagrodzenia za płatne godziny doraźnych zastępstw.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marta Handzlik
Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalizuje się w prawie oświatowym i prawie pracy. Jest praktykującym prawnikiem z wieloletnim doświadczeniem zawodowym i byłym pracownikiem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Odpowiada na najbardziej złożone pytania prawne. Jest autorką książki Finanse w oświacie. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach, a także licznych artykułów, aktualności i komentarzy.
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy