Nagroda jubileuszowa podczas wypowiedzenia umowy o pracę, czy przysługuje?
• Autor: Wioletta Dyl
Czy w okresie wypowiedzenia umowy o pracę pracodawca może nie wypłacić nagrody jubileuszowej? Za dwa miesiące mija 25 lat mojej pracy, a nagroda jubileuszowa przewidziana jest wewnętrznym regulaminem pracy. Czy pracownik może odmówić szkoleń/kursów organizowanych przez pracodawcę w soboty lub niedziele? W przypadku pracy w trybie 8 godzin dziennie od poniedziałku do piątku organizowane są szkolenia (w tym długoterminowe – np. półroczne), których terminy ustalane są na dni wolne od pracy, czyli soboty lub niedziele albo w soboty i w niedziele. Finalnie pracownik jest do „dyspozycji” pracodawcy 6/7 dni w tygodniu, bowiem za dzień/dni spędzony/e na kursie (w weekend) nie są oddawane godziny. Co z prawem do odpoczynku w takiej sytuacji? Czy pracownikowi należy się dzień/dni wolny/e po szkoleniu/kursie, który miał miejsce w weekend? Jak oceniać takie zachowania pracodawcy?
Prawo do nagrody jubileuszowej
Niestety nie wspomniała Pani, w jakiej branży Pani pracuje, ponieważ nagrody jubileuszowe dla pracowników samorządu i nauczycieli mogą się różnić. Niemniej w obu tych przypadkach nagroda jubileuszowa to nagroda, którą otrzymuje pracownik nie za osiągnięcia zawodowe, lecz za długoletni staż pracy. Trzeba pamiętać, że przepisy Kodeksu pracy nie przewidują przyznawania pracownikom nagród jubileuszowych, dlatego też uregulowań dotyczących tego świadczenia należy poszukiwać w regulaminach obowiązujących w danym zakładzie pracy.
Staż pracy
Do okresu pracy uprawniającego np. nauczyciela do nagrody jubileuszowej zalicza się więc wszystkie zakończone okresy zatrudnienia oraz inne okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one zaliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze (ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 30 października 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających nauczyciela do nagrody jubileuszowej oraz szczegółowych zasad jej obliczania i wypłacania). Do „innych okresów” należy m.in. okres pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym (uchwała SN z 4 listopada 1992 r., sygn. akt I PZP 64/92) czy np. okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.
Natomiast przez okres zatrudnienia należy rozumieć okres wykonywania pracy w ramach stosunku pracy – umowy o pracę. Zatrudnieniem jest również wykonywanie pracy na podstawie: powołania, mianowania, wyboru spółdzielczej umowy o pracę. Nie będzie nią wykonywanie zlecenia czy umowy agencyjnej lub prowadzenia własnej działalności gospodarczej. Nie jest natomiast konieczne, aby przez cały wymagany okres być zatrudnionym w charakterze np. nauczyciela, wliczeniu podlega także inny charakter pracy. Oczywiście w dniu upływu okresu uprawniającego do nagrody, zatrudnienie w charakterze nauczyciela czy pracownika samorządowego staje się warunkiem koniecznym do nabycia prawa do nagrody jubileuszowej. Innymi słowy pracownik nabywa prawo do nagrody jubileuszowej w dniu upływu okresu zatrudnienia upoważniającego go do tej nagrody. To wskazywałoby na to, mimo że jest Pan w okresie wypowiedzenia – powinna Pani otrzymać nagrodę jubileuszową, ponieważ w okresie wypowiedzenia nie upłynął jeszcze termin rozwiązania zatrudnienia. Chyba, że regulamin w Pani zakładzie pracy przewiduje inne uregulowanie tej kwestii.
Dyspozycyjność podczas szkoleń w weekendy
Co do szkoleń w tracie weekendów, na które kieruje Panią pracodawca, to zgodnie z art. 128 § 1 Kodeksu pracy „czasem pracy jest okres, w którym pracownik pozostaje do dyspozycji pracodawcy w zakładzie lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy”. Pracownik jest obowiązany do pozostawania w dyspozycji pracodawcy w innym miejscu niż zakład pracy wówczas, gdy wynika to z umowy o pracę (art. 29 § 1 pkt 2), polecenia pracodawcy (art. 100 § 1), regulaminu pracy (art. 104) lub innych przepisów prawa pracy. Odnosi się to również do poleceń, które dotyczą obowiązkowego udziału w szkoleniu, nawet jeżeli organizowane jest ono w dniu wolnym od pracy.
Kodeks pracy nie zawiera regulacji dotyczącej wliczenia do czasu pracy szkoleń podnoszących kwalifikacje zawodowe pracownika (wyjątkiem są tu szkolenia z zakresu bhp). Jednakże w doktrynie prawnej przeważa opinia, że w sytuacji, gdy uczestnictwo w szkoleniu w dniu wolnym od pracy, czy też poza godzinami pracy – odbywa się na polecenie pracodawcy, to takie szkolenie pracowników wlicza się do ich czasu pracy. Czas udziału w szkoleniu odbywającym w takim szkoleniu może zostać zaliczony do czasu pracy wówczas, gdy szkolenie to służy podnoszeniu kwalifikacji do pracy danego rodzaju bądź jest niezbędne do wykonywania pracy na stanowisku zajmowanym przez pracownika. Odbycie takiego szkolenia ma bowiem charakter realizacji polecenia pracodawcy związanego z wykonywaną pracą oraz oznacza pozostawanie w dyspozycji pracodawcy w jego siedzibie, co zgodnie z art. 128 Kodeksu pracy powoduje, że czas takiego szkolenia powinien być wliczany do czasu pracy.
Dzień wolny za dzień szkolenia
W takim wypadku czas ten może być uznany za pracę w godzinach nadliczbowych z powodu przekroczenia średniotygodniowej normy czasu pracy. Pracodawca jest zobowiązany udzielić pracownikowi całego dnia wolnego, nawet jeśli szkolenie w dzień wolny od pracy trwało krócej niż dobowy czas pracy danego pracownika. Dnia wolnego udziela się w danym okresie rozliczeniowym w terminie uzgodnionym z pracownikiem. Za dzień wolny udzielony w zamian za udział w szkoleniu odbywającym się w dniu wolnym od pracy pracownikowi należy wypłacić normalne wynagrodzenie. Pracownik powinien otrzymać czas wolny, a jeżeli nie ma takiej możliwości, to odpowiednie wynagrodzenie razem z ewentualnym dodatkiem za pracę w godzinach nadliczbowych. Natomiast za dzień wolny udzielony w zamian za udział w szkoleniu odbywającym się w dniu wolnym od pracy pracownikowi należy wypłacić normalne wynagrodzenie.
Przykłady
Pan Jan pracuje jako nauczyciel w szkole podstawowej i za dwa miesiące będzie świętował 25-lecie pracy zawodowej. W regulaminie szkoły przewidziana jest nagroda jubileuszowa, którą nauczyciele otrzymują po 25 latach pracy. Jednakże, Pan Jan otrzymał wypowiedzenie umowy o pracę z trzymiesięcznym okresem wypowiedzenia, co oznacza, że jego zatrudnienie zakończy się tuż po upływie 25 lat pracy. W tej sytuacji, mimo że jest w okresie wypowiedzenia, Pan Jan ma prawo do nagrody jubileuszowej, ponieważ formalnie osiągnie wymagany staż pracy przed zakończeniem umowy. Kluczowe jest to, że w momencie nabycia uprawnienia do nagrody (czyli po 25 latach pracy) Pan Jan wciąż jest zatrudniony na stanowisku nauczyciela, co spełnia warunki regulaminu szkoły.
Pani Anna pracuje w urzędzie miejskim, gdzie wewnętrzny regulamin przewiduje nagrody jubileuszowe dla pracowników po osiągnięciu określonego stażu pracy. W momencie, gdy Pani Anna otrzymała wypowiedzenie z trzymiesięcznym okresem, była pewna, że nie otrzyma nagrody, ponieważ rozwiązanie umowy miałoby nastąpić przed upływem 25 lat pracy. Jednak regulamin urzędu przewiduje, że staż pracy liczy się do dnia zakończenia umowy, a nie do dnia złożenia wypowiedzenia. W rezultacie Pani Anna dowiaduje się, że w dniu zakończenia umowy będzie mieć dokładnie 25 lat pracy, co uprawnia ją do otrzymania nagrody jubileuszowej, mimo że jest w okresie wypowiedzenia.
Pan Piotr, pracujący w dużej firmie IT, regularnie uczestniczy w szkoleniach organizowanych przez pracodawcę. Niedawno jego firma wprowadziła obowiązkowe kursy podnoszące kwalifikacje, które odbywają się w weekendy. Pan Piotr, zgodnie z umową, pracuje od poniedziałku do piątku, a weekendy są dla niego dniami wolnymi. Jednakże firma oczekuje, że pracownicy będą uczestniczyć w szkoleniach również w soboty i niedziele, nie rekompensując im tego dnia wolnego. Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, czas spędzony na szkoleniu organizowanym przez pracodawcę w dniu wolnym od pracy powinien być traktowany jako czas pracy. Oznacza to, że Pan Piotr powinien otrzymać dzień wolny w innym terminie w ramach okresu rozliczeniowego lub wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych. Ponadto, pracodawca powinien uzgodnić z Panem Piotrem termin, w którym odbierze dzień wolny za uczestnictwo w szkoleniu. Pracodawca nie może wymagać od pracowników stałej dyspozycyjności przez 6 lub 7 dni w tygodniu bez odpowiedniego wynagrodzenia czy czasu wolnego, ponieważ naruszałoby to prawo do odpoczynku i przepisy dotyczące norm czasu pracy.
Podsumowanie
Kwestia wypłaty nagrody jubileuszowej w okresie wypowiedzenia umowy o pracę jest zależna od wewnętrznych regulaminów danego zakładu pracy, a pracownik osiągający wymagany staż przed zakończeniem zatrudnienia ma prawo do jej otrzymania. Z kolei udział w szkoleniach organizowanych przez pracodawcę w dni wolne powinien być odpowiednio rekompensowany czasem wolnym lub wynagrodzeniem za pracę w godzinach nadliczbowych. Pracodawca musi przestrzegać przepisów Kodeksu pracy dotyczących norm czasu pracy i prawa do odpoczynku, co jest kluczowe dla ochrony praw pracowników.
Oferta porad prawnych
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz sporządzanie pism w zakresie prawa pracy, w tym dotyczących wypowiedzenia umowy o pracę i nagród jubileuszowych. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać fachową pomoc prawną dostosowaną do Twoich potrzeb. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
2. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 4 listopada 1992 r., sygn. akt I PZP 64/92
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Wioletta Dyl
Radca prawny, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Wrocławskiego. Udziela porad prawnych z zakresu prawa autorskiego, nowych technologii, ochrony danych osobowych, a także prawa konkurencji, podatkowego i pracy. Zajmuje się również sporządzaniem regulaminów oraz umów, szczególnie z zakresu e-biznesu i prawa informatycznego, które jest jej pasją. Posiada kilkudziesięcioletnie doświadczenie prawne, obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
» Praca hybrydowa, praca zdalna naprzemienna a odrabianie nieobecności
» Zatrudnienie u dwóch pracodawców jednocześnie a urlop wypoczynkowy
» Przeniesienie pracowników do nowej firmy, co zrobić z pracownikami na urlopach rodzicielskich?
» Czy pracodawca może zmusić pracownika do przymusowego urlopu, po powrocie z L4?
» Umowa o pracę a prowadzenie biura rachunkowego, czy to możliwe?
Kodeks pracy
