• Autor: Katarzyna Nosal
Jestem dyplomowaną nauczycielką i pracuję w szkole. Od września do stycznia byłam na L4 wystawionym przez psychiatrę, po czym przeszłam na urlop dla poratowania zdrowia. Aktualnie do 10 grudnia r. przebywam na urlopie uzupełniającym. Czy mogę dalej być na L4 od 11 grudnia do końca lutego? Jeśli tak, czy muszę wykonać badania kontrolne u lekarza medycyny pracy?
Co do zasady nie ma przeszkód, by po wykorzystaniu urlopu dla poratowania zdrowia korzystać z tzw. L4. Dokument ten wystawia się w przypadku czasowej niezdolności do pracy, a taka może przecież wyniknąć w końcowym okresie korzystania z urlopu. Żaden z przepisów Karty Nauczyciela ani ustawy o ubezpieczeniach społecznych nie pozbawia takiego prawa.
Zgodnie z art. 73 ust. 6 Karty Nauczyciela w przypadku udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia w wymiarze dłuższym niż 30 dni nauczyciel podlega kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku. Trzeba tu jednak wskazać, że stanowiska są rozbieżne w kwestii terminu wykonania badań w przypadku udawania się pracownika na urlop.
Można znaleźć orzeczenia sądów, z których wynika, że urlop wypoczynkowy jest okresem, w którym pracownik zostaje czasowo zwolniony z obowiązku wykonywania pracy i wobec tego brak stosownego orzeczenia lekarskiego nie stanowi przeszkody w korzystaniu przez pracownika z urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po okresie długotrwałej choroby. Istotne, aby pracownik miał aktualne orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do pracy na danym stanowisku przed faktycznym podjęciem pracy (zob. np. wyroki SN: z dnia 20 marca 2008 r., II PK 214/07; z dnia 9 marca 2011 r., II PK 240/10 oraz z dnia 18 grudnia 2002 r., I PK 44/02).
Obecnie jednak przeważa inny pogląd i ten, w mojej ocenie, jest właściwy. Zdaniem większości sądów po okresie długotrwałej choroby (przekraczającej 30 dni) urlop wypoczynkowy może zostać udzielony tylko wówczas, gdy pracownik uprzednio wykonał kontrolne badania lekarskie i uzyskał orzeczenie stwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania przez pracownika pracy na dotychczasowym stanowisku.
Uważa się bowiem, że korzystanie z urlopu wypoczynkowego i niezdolność do pracy wykluczają się, dlatego też pracodawca ma obowiązek skierować pracownika na badania kontrolne po ponad 30-dniowej chorobie, jeżeli pracownik bezpośrednio po zakończeniu zwolnienia chce skorzystać z urlopu. Jeśli istnieje niepewność co do zdolności pracownika do pracy, to nie ma podstaw, aby udzielić mu urlopu wypoczynkowego, ponieważ stanowi on czasowe zwolnienie pracownika z obowiązku świadczenia pracy (zob. wyroki SN: z dnia 26 października 2016 r., III PK 9/16 oraz z dnia 28 października 2009 r., II PK 123/09).
W mojej ocenie powinna Pani zostać skierowana na badania przed udzieleniem urlopu uzupełniającego. Jeśli tego nie zrobiono, badania należy przeprowadzić bezpośrednio po nim.
Pani Anna, nauczycielka biologii w szkole średniej, zakończyła swój urlop dla poratowania zdrowia w lutym 2022 r. i przeszła na urlop uzupełniający. Po zakończeniu urlopu, w kwietniu, zgłosiła się do swojego lekarza psychiatry, który wystawił jej L4 z powodu powrotu objawów depresji. Dzięki wcześniejszym badaniom lekarskim, Pani Anna nie musiała ponownie przechodzić badań kontrolnych przed wystawieniem zwolnienia.
Pan Tomasz, nauczyciel matematyki w technikum, po długim urlopie zdrowotnym otrzymał urlop uzupełniający do końca marca 2022 r. Kiedy zbliżał się powrót do pracy, doznał kontuzji kolana. Lekarz ortopeda wystawił mu zwolnienie L4 na kolejne dwa miesiące, umożliwiając tym samym dalszy okres rekonwalescencji. Pan Tomasz musiał jednak wykonać badania kontrolne przed powrotem do pracy.
Pani Ewa, nauczycielka historii w gimnazjum, po roku przebywania na urlopie zdrowotnym oraz uzupełniającym, miała wrócić do pracy w kwietniu 2022 r. Przed tym terminem dostała jednak infekcji, co wymagało wystawienia zwolnienia lekarskiego na kolejny miesiąc. Pani Ewa musiała zgłosić się na badania kontrolne u lekarza medycyny pracy, zanim mogła skorzystać z L4.
Po zakończeniu urlopu uzupełniającego nauczyciel ma prawo do skorzystania z L4, o ile zaistnieje taka potrzeba zdrowotna. Należy jednak pamiętać o konieczności wykonania badań kontrolnych u lekarza medycyny pracy przed powrotem do obowiązków zawodowych. Brak takich badań może uniemożliwić dalsze korzystanie z uprawnień związanych z niezdolnością do pracy.
Potrzebujesz porady prawnej online lub profesjonalnie przygotowanego pisma? Skontaktuj się z nami, a otrzymasz szybkie i fachowe wsparcie w każdej sprawie prawnej! Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela - Dz.U. 1982 nr 3 poz. 19
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 marca 2008 r., sygn. akt II PK 214/07
3. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2011 r., sygn. akt II PK 240/10
4. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 października 2016 r., sygn. akt III PK 9/16
5. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 października 2009 r., sygn. akt II PK 123/09
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Nosal
Radca prawny od 2005 roku, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Udziela porad z prawa cywilnego, pracy oraz rodzinnego, a także z zakresu procedury cywilnej i administracyjnej. Ma wieloletnie doświadczenie w stosowaniu prawa administracyjnego i samorządowego. Ukończyła również aplikację sądową. Obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy
