Podstawowe prawa konsumenckie, które warto znać

Najważniejsze prawa konsumentów

Zgodnie z definicją, jaką podaje kodeks cywilny, konsumentem jest osoba fizyczna, która dokonuje wraz z przedsiębiorcą czynności prawnej (czyli kupuje towar lub usługę). Ta czynność nie może być jednak bezpośrednio związana z prowadzoną przez osobę działalnością gospodarczą lub zawodową. Należy zaznaczyć, że osoba fizyczna nie jest konsumentem, jeśli kupuje towar od innej osoby fizycznej (prywatnej). Obowiązujące przepisy prawne traktują konsumenta jako słabszą stronę transakcji, przyznając mu dodatkowe prawa. Które z nich są najważniejsze?

• Prawo do ochrony zdrowia, prywatności i bezpieczeństwa - prawo do ochrony oznacza, że oferowane przez daną firmę usługi i towary nie mogą zagrażać życiu i zdrowiu konsumentów. Z tego względu konieczne jest stworzenie wymogów dotyczących bezpieczeństwa.
• Odpowiedzialność za produkt - w przypadku, gdy osoba fizyczna dozna szkody spowodowanej przez produkt niebezpieczny, może żądać odszkodowania. W takich sytuacjach pomaga kancelaria specjalizująca się w prawie konsumentów.
• Prawo do ochrony prywatności - to prawo jest bezpośrednio powiązane z ochroną konsumenta przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi. Obejmuje ono także wolność od niepokojenia w domu i pracy oraz ochronę danych osobowych.

Z jakich praw najczęściej korzystają konsumenci?

Większość konsumentów najczęściej spotyka się z prawem do odstąpienia od umowy oraz prawem do reklamacji. Warto zaznaczyć, że sprawa wygląda zupełnie inaczej, w zależności od tego, czy dany produkt jest kupowany w sklepie stacjonarnym, czy online. W pierwszym przypadku sprzedawca nie ma obowiązku przyjąć zwrotu, jeśli produkt jest pozbawiony wad. W dużo lepszej sytuacji są osoby robiące zakupy w sieci. Przysługuje im bowiem prawo do odesłania produktu w ciągu 14 dni, bez podawania przyczyny. W takim przypadku sprzedawca również na 14 dni na zwrot pieniędzy, od momentu otrzymania oświadczenia od klienta. Warto zaznaczyć, że jeśli sprzedawca nie poinformuje konsumenta o prawie do zwrotu, okres odstąpienia od umowy wydłuża się do 12 miesięcy.

Prawa konsumenckie obejmują także prawo do złożenia reklamacji. Może się ona odbywać na zasadzie gwarancji lub rękojmi. Należy dodać, że sprzedawca nie musi udzielać gwarancji, jest ona bowiem dobrowolna. Rękojmia obowiązuje natomiast każdego przedsiębiorcę. Oznacza to, że odpowiada on za wadliwy towar przez 2 lata od momentu jego sprzedaży. Konsument może zatem żądać z tytułu rękojmi obniżenia ceny produktu, usunięcia wady (naprawy), wymiany towaru, a jeśli wada jest poważna, odstąpienia od umowy. Po otrzymaniu zgłoszenia, sprzedawca ma 14 dni na ustosunkowanie się.

Jeśli chodzi o reklamację usługi, konsument również ma do niej prawo z tytułu gwarancji lub usługi, o ile została zawarta umowa o dzieło. W takim przypadku prawo konsumentów pozwala zamawiającemu na odstąpienie od umowy i żądanie zwrotu pieniędzy. Można z niego skorzystać w sytuacji, gdy wykonawca nie przystąpił do prac w wyznaczonym terminie lub istnieje duże ryzyko, że nie zdąży ukończyć działa przed upływem daty wskazanej w umowie.