• Autor: Marta Handzlik
Wysokość wynagrodzenia otrzymywanego w okresie choroby to kwestia, która budzi wiele pytań i wątpliwości. Prawo pracy w Polsce przewiduje szczególne zasady dotyczące obliczania świadczeń dla pracowników niezdolnych do pracy z powodu choroby. Artykuł ten wyjaśnia na przykładzie zapytania pani Pauli, jak kształtuje się wynagrodzenie chorobowe, jakie są podstawy jego obliczania oraz w jaki sposób nieobecność w pracy wpływa na ewentualne podwyżki wynagrodzenia.
Pani Paula jest zatrudniona na umowę o pracę na czas nieokreślony w instytucji samorządowej. Od czterech miesięcy przebywa na zwolnieniu lekarskim z powodu problemów z ciążą. Aktualnie jej pracodawca przyznał wszystkim pracownikom podwyżkę, ale ją jako jedyną pominął. Jest jej z tego powodu przykro. Pyta więc, co może w takiej sytuacji zrobić. Czy szef postąpił zgodnie z prawem? Czy brak podwyżki nie jest przejawem dyskryminacji? Panią Paulę nurtuje jeszcze jedna kwestia: mianowicie otrzymuje dodatek stażowy, który cały czas jest jej wypłacany przez zakład pracy. Czy ten dodatek nie ulega zmianie w momencie zmiany wynagrodzenia chociażby z tytułu podwyżki?
Tak długo, jak długo pani Paula nie otrzymuje wynagrodzenia za pracę tylko zasiłek chorobowy, podwyżka nie zostanie jnaliczona, nawet gdyby jej przysługiwała. Wynagrodzenie otrzymywane w okresie choroby jest bowiem średnią wynagrodzenia otrzymywanego w ostatnich 12 miesiącach i nie ma możliwości podwyższenia go w trakcie trwania choroby bez zmiany umowy o prace.
Podstawą wymiaru zasiłku dla pracownika jest przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone w ciągu ostatnich 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających powstanie niezdolności do pracy albo z faktycznego okresu zatrudnienia za pełne kalendarzowe miesiące, jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem tego okresu.
Do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego pracownikowi przyjmuje się przychód stanowiący podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe lub wypadkowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenia społeczne.
Zatem brak podwyżki dla pani Pauli może teraz wynikać z faktu, że i tak nie otrzymuje ona wynagrodzenia za pracę. Jeśli po powrocie do pracy nie otrzyma jednak podwyżki, wtedy będzie mogła wystąpić do pracodawcy z roszczeniem o jej wypłacenie (jeśli rzeczywiście objęła ona wszystkich pracowników).
Co do pytania o dyskryminację: uważam, że ze strony pracodawcy raczej jej nie ma. Dyskryminację pani Paula musiałaby wykazać, czyli że pracodawca nie przyznał jej podwyżki na przykład z powodu płci, wyznania, orientacji seksualnej albo innej przyczyny wymienionej w przepisach Kodeksu pracy. Prędzej uznałabym, że mamy tu do czynienia z nierównym traktowaniem w zatrudnieniu. Gdyby tak było, to pani Paula powinna zwrócić się w pierwszej kolejności do pracodawcy z wnioskiem o wyjaśnienie kwestii braku w jej wypadku podwyżki, gdy inni ją otrzymali. Dopiero potem mogłaby podjąć bardziej radykalne kroki, takie jak na przykład pozew do sądu pracy.
Zwiększenie dodatku stażowego
Co do ostatniego pytania o dodatek stażowy – owszem, powinien on być zwiększany wraz ze wzrostem pensji, jako że jest zależny od wynagrodzenia zasadniczego.
Przypadek Anny, księgowej w średniej wielkości firmie:
Anna, pracująca jako księgowa, doznała kontuzji nogi podczas jazdy na nartach, co spowodowało jej dwumiesięczną nieobecność w pracy. W tym czasie otrzymywała zasiłek chorobowy, który był obliczany na podstawie średniego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy. Kiedy wróciła do pracy, zorientowała się, że w trakcie jej nieobecności przeprowadzono coroczną korektę wynagrodzeń, ale jej pensja pozostała na niezmienionym poziomie z uwagi na okres chorobowy.
Sytuacja Marka, programisty w start-upie technologicznym
Marek, programista w dynamicznie rozwijającym się start-upie, zachorował i był nieobecny w pracy przez miesiąc. Jego wynagrodzenie chorobowe było wyliczone na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z ostatniego roku. W międzyczasie firma zdecydowała się na wypłatę bonusów za ukończone projekty, z których Marek nie skorzystał, ponieważ w czasie ich realizacji był na zwolnieniu lekarskim.
Doświadczenie Katarzyny, menedżerki w korporacji
Katarzyna, pracująca na stanowisku menedżerskim, musiała skorzystać ze zwolnienia lekarskiego z powodu poważnej choroby. Podczas jej nieobecności firma wdrożyła nowy system premiowy, obejmujący wyższe stawki za osiąganie celów. Katarzyna, pomimo swojej wydajności i wkładu w sukces firmy przed chorobą, nie mogła skorzystać z nowego systemu premiowego do momentu powrotu do pracy, a jej wynagrodzenie chorobowe nie odzwierciedlało zmian w strukturze wynagradzania.
Zasiłek otrzymywany w okresie choroby jest istotnym elementem ochrony pracowniczej, gwarantującym stabilność finansową podczas nieobecności związanej ze stanem zdrowia. Jak pokazują przedstawione przykłady, system ten opiera się na obliczeniach wynikających z przeciętnego wynagrodzenia z poprzednich miesięcy, co może wpłynąć na wysokość świadczeń, ale nie uwzględnia bieżących zmian wynagrodzeń ani premii. Zrozumienie tych zasad pozwala pracownikom lepiej przygotować się do okresów niezdolności do pracy oraz ewentualnych dyskusji z pracodawcą na temat wynagrodzenia po powrocie do zdrowia.
Potrzebujesz wsparcia prawego w kwestii wynagrodzeń chorobowych lub podwyżek? Skorzystaj z naszych porad prawnych online i profesjonalnie przygotowanych pism, aby zabezpieczyć swoje prawa pracownicze. Napisz do nas, korzystając z formularza umieszczonego pod tekstem.
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marta Handzlik
Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalizuje się w prawie oświatowym i prawie pracy. Jest praktykującym prawnikiem z wieloletnim doświadczeniem zawodowym i byłym pracownikiem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Odpowiada na najbardziej złożone pytania prawne. Jest autorką książki Finanse w oświacie. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach, a także licznych artykułów, aktualności i komentarzy.
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy
