• Autor: Katarzyna Talkowska-Szewczyk
Pracownik przygotowuje pozew o stosowanie mobbingu przez pracodawcę. Wysyła w grudniu 2022 r.pismo przedprocesowe o odszkodowanie za stosowanie wobec niego mobingu. Pracodawca do końca marca nie reaguje na to pismo mimo żądania odpowiedzi w ciągu 2 tygodni. Teraz w maju powołuje komisję antymobbingową i rozpoczyna procedury. Czy mimo że pracownik nie zgłaszał i nie składał wniosku do pracodawcy o mobbingu, może on rozpocząć takie procedury? Czy pismo przedprocesowe może traktować jako wniosek skierowany do niego jako zgłoszenie? Jestem przedstawicielem związku zawodowego broniącego pracownika. Jak mogę wytłumaczyć pracodawcy, że zgłoszony mobbing jest na etapie rozwiązania przez sąd?
W pierwszej kolejności wskazać należy, że jednym z obowiązków pracodawcy jest przeciwdziałanie mobbingowi (art. 943 ustawy dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy Dz. U. z 2022 r., poz. 1510). Jednym ze sposobów na przeciwdziałanie zjawiskom mobbingu w miejscu pracy jest zamieszczanie postanowień antymobbingowych w regulacjach wewnętrznych obowiązujących u danego pracodawcy czyli w układzie zbiorowym pracy, regulaminie pracy, a czasem nawet w indywidualnej umowie o pracę, gdy u danego pracodawcy nie obowiązuje układ zbiorowy ani regulamin pracy.
W pierwszej kolejności należy zweryfikować obowiązujące u danego pracodawcy regulacje wewnętrzne dotyczące działania komisji antymobbingowej. Przede wszystkim należy sprawdzić:
Podkreślić należy, że komisja antymobbingowa jest jedynie organem pomocniczym pracodawcy w walce ze zjawiskiem mobbingu, stanowiąc przejaw realizacji jego obowiązków ustawowych. Powyższe oznacza, że pracodawca odpowiada za błędy komisji, których ta dopuszcza się, realizując zadania pracodawcy z zakresu prewencji. Dodatkowo należy wskazać, że żaden przepis ustawowy nie zobowiązuje pracodawcy do powoływania komisji antymobbingowej, nie określa jej zadań ani sposobu przeprowadzania postępowania wyjaśniającego.
Sam fakt prowadzenia przez pracodawcę postępowania przed komisją anytmobbingową nie wyłącza możliwości dochodzenia przez pracownika swoich praw przed sądem. Opóźnienie w podjęciu działań przez pracodawcę w tym zakresie (okres grudzień 2022 r. – marzeń 2023 r.) może działać jedynie na korzyść pracownika poprzez np. wskazanie, że działanie pracodawcy ma charakter iluzoryczny, ponieważ nie podjął wcześniej żadnych działań w sprawie, a podjął je dopiero po kilku miesiącach np. wówczas, gdy dowiedział się o pozwie złożonym w sądzie.
Pracodawca może podejmować różne działania w celu przeciwdziałania mobbingowi. Jednym z nich jest właśnie powołanie komisji antymobbingowej. Nawet jeżeli pracownik nie zwracał się o powołanie takiej komisji, to pracodawca może ją powołać na skutek otrzymania informacji o zarzucie stosowania mobbingu. Warto w tym względzie sprawdzić, jakie są regulacje wewnętrzne w tym zakresie i czy pracodawca postąpił zgodnie z nimi.
Pismo należy traktować jako zasygnalizowanie sytuacji mobbingowej, której pracodawca powinien przeciwdziałać. Zatem otrzymanie tego pisma nakłada na pracodawcę obowiązek wyjaśnienia sprawy. Realizacja tego obowiązku zależy od sposobu wybranego przez pracodawcę, oczywiście znajdując podstawy w aktach wewnętrznych.
Warto skierować do pracodawcy pismo, w którym wskaże się, że:
można sformułować również zarzuty co do bezstronności osób wchodzących w skład komisji.
Mobbing ze strony przełożonego
Jan Nowak, pracownik działu IT w firmie XYZ, regularnie doświadczał mobbingu ze strony swojego bezpośredniego przełożonego. Przełożony systematycznie krytykował jego pracę publicznie, zlecał mu zadania niemożliwe do wykonania w wyznaczonym czasie oraz ignorował jego prośby o urlop. W grudniu 2022 roku, Jan złożył do pracodawcy pismo przedprocesowe, domagając się odszkodowania za mobbing. Do końca marca 2023 roku nie otrzymał żadnej odpowiedzi. Dopiero w maju 2023 roku, pracodawca powołał komisję antymobbingową.
Izolacja i ostracyzm w pracy
Anna Kowalska, zatrudniona w dziale sprzedaży firmy ABC, od kilku miesięcy doświadczała izolacji i ostracyzmu ze strony swoich kolegów z pracy. Koledzy unikali jej towarzystwa, ignorowali jej pytania oraz przekazywali błędne informacje dotyczące pracy. W grudniu 2022 roku, Anna wysłała do swojego pracodawcy pismo przedprocesowe, domagając się wyjaśnień i odszkodowania za stosowany mobbing. Pracodawca przez kilka miesięcy nie zareagował. Dopiero w maju 2023 roku, po otrzymaniu informacji o pozwie, pracodawca powołał komisję antymobbingową.
Nierówne traktowanie i zastraszanie
Tomasz Wiśniewski, pracownik produkcji w zakładzie PQR, był systematycznie traktowany gorzej niż jego koledzy. Przełożeni przydzielali mu najcięższe i najbardziej niebezpieczne zadania, a także regularnie grozili zwolnieniem, jeśli nie wykona ich na czas. W grudniu 2022 roku, Tomasz wysłał do pracodawcy pismo przedprocesowe, żądając odszkodowania za mobbing. Pracodawca do końca marca 2023 roku nie podjął żadnych działań. Dopiero w maju 2023 roku, po otrzymaniu informacji o pozwie sądowym, pracodawca powołał komisję antymobbingową.
Pracodawca ma obowiązek przeciwdziałać mobbingowi i niezwłocznie reagować na zgłoszenia o jego stosowaniu. Powołanie komisji antymobbingowej jest istotnym krokiem, jednak opóźnienie w jej ustanowieniu może działać na niekorzyść pracodawcy. Pracownik, mimo braku wcześniejszego zgłoszenia, ma prawo dochodzić swoich roszczeń przed sądem, a pismo przedprocesowe może być traktowane jako formalne zgłoszenie mobbingu.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz przygotowanie pism procesowych, aby skutecznie bronić Twoich praw w sprawach dotyczących mobbingu w miejscu pracy. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać wsparcie doświadczonych ekspertów w dziedzinie prawa pracy. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy