• Autor: Marcin Sądej
Chciałabym się dowiedzieć czegoś więcej na temat pracy zdalnej. Pracujemy hybrydowo, tzn. tylko jeden tydzień w danej lokalizacji. Przez resztę miesiąca pracujemy zdalnie. Informacja o tym, kiedy mamy pojawić się w biurze, podawana jest kilka dni przed rozpoczęciem danego miesiąca. Nie ma żadnego regulaminu, zasad dotyczących pracy zdalnej. Raz nam mówili, że praca w lokalizacji będzie tylko na rano, po czym przy wystawianiu grafiku okazało się, że przypadła na zmianę popołudniową. Druga kwestia to odrabianie dni, w których nie mogliśmy się pojawić w lokalizacji. Przykładowo zepsuł się samochód, mam ponad 50 km do pracy, zostaję za zgodą pracodawcy w domu, jednak muszę innym razem przyjechać na miejsce. Kolejny przykład, który dodatkowo budzi moje wątpliwości. Zachorowałam, mam zwolnienie lekarskie, jednak pracodawca każe mi odrobić te dni, przyjeżdżając w innym terminie. Czy ma do tego prawo?
Na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 13.05.2022 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U., poz. 1025) z dniem 16 maja 2022 r. stan epidemii zmieniono na stan zagrożenia epidemicznego.
Praca zdalna jest regulowana przepisami ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Zgodnie z art. 3 tej ustawy:
Pracę zdalną należy odróżnić od telepracy regulowanej przez art. 675 Kodeksu pracy (w skrócie K.p.). O ile telepraca musi zostać wprowadzona poprzez porozumienie z pracownikiem i zmianę umowy o pracę, to tyle praca zdalna nie stawia takiego wymogu. Jeżeli pracownik ma możliwości techniczne oraz umiejętności, to nie może odmówić pracy zdalnej. Obowiązkiem pracownika jest stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę (art. 100 § 1 K.p.). Dotyczy to także polecenia pracy w tej formule. Należy przyjąć, że polecenie wykonywania pracy zdalnej może dotyczyć tylko określonych dni tygodnia (tzw. model hybrydowy), analogicznie jak dopuszczalna jest telepraca wykonywana w wybrane dni tygodnia lub też niektóre tygodnie przeplatane pracą świadczoną fizycznie w zakładzie pracy. W doktrynie podkreśla się, że możliwe jest również przeplatanie pracy zdalnej i pracy stacjonarnej nawet w tym samym dniu.
Obowiązujące przepisy nie regulują zagadnienia, w jakiej formie i z jaką częstotliwością pracownik potwierdza posiadanie umiejętności, możliwości technicznych oraz lokalowych do wykonywania pracy zdalnej. Nie ma zatem obowiązku składania oświadczenia za każdym razem, gdy pracownik otrzymuje polecenie pracy zdalnej. Zgodnie z art. 94 K.p. pracodawca ma zaznajomić pracownika ze sposobem wykonywania pracy, czyli musi go poinformować także o zasadach pracy zdalnej – aczkolwiek nie jest to równoznaczne z regulaminem czy zmianą umowy o pracę.
O ile zatem telepraca nie może zostać wprowadzona dowolnie przez pracodawcę, to w przypadku pracy zdalnej wymóg porozumienia z pracownikiem nie obowiązuje. Podstawą wykonywania pracy zdalnej jest polecenie. Możliwość wprowadzenia pracy zdalnej jest zatem bardzo elastyczna i samo wprowadzenie pracy zdalnej nie podlega regulacjom Kodeksu pracy (co nie oznacza, że przepisy Kodeksu pracy w ogóle nie są stosowane do pracownika na pracy zdalnej).
Wprowadzenie pracy zdalnej nie oznacza zmiany systemu czasu pracy, w którym zatrudniony jest pracownik, i nie wymaga zmiany regulaminu pracy. Nie ma także obowiązku konsultowania wprowadzenia tej formy pracy ze związkami zawodowymi. Jest to bowiem polecenie pracodawcy, które mieści się w zakresie jego uprawnień i wydawane jest bezpośrednio na podstawie obowiązujących przepisów. Pracownik może odmówić wykonywania pracy zdalnej, jeżeli nie ma umiejętności i możliwości technicznych oraz lokalowych do wykonywania takiej pracy lub nie pozwala na to rodzaj pracy.
Przepisy regulujące pracę zdalną nie określają, że pracodawca ma określać grafik takiej pracy. Wykonywanie pracy zdalnej odbywa się na polecenie pracodawcy, co oznacza, że pracodawca ma w tym zakresie zapewnioną dużą swobodę działania.
Odrabianie nieobecności z powodu awarii samochodu
Marta pracuje hybrydowo, w tym tygodniu powinna pojawić się w biurze, ale jej samochód się zepsuł. Mieszka ponad 50 km od pracy, więc po uzgodnieniu z pracodawcą, pracowała zdalnie. Następnie została poinformowana, że musi przyjechać do biura w innym terminie, aby „odrobić” swoją nieobecność. Nie miała do tego zastrzeżeń, dopóki pracodawca jasno nie określił zasad dotyczących takich przypadków.
Wymóg odrabiania dni z powodu choroby
Tomek, pracownik biurowy, zachorował i otrzymał zwolnienie lekarskie na kilka dni. Ku jego zdziwieniu, po powrocie do pracy, pracodawca zażądał od niego, by odrobił nieobecne dni poprzez dodatkowe przyjazdy do biura, mimo że praca była zdalna. Tomek miał wątpliwości, czy to zgodne z prawem, skoro był na zwolnieniu lekarskim.
Zmiana harmonogramu na ostatnią chwilę
Agnieszka pracuje hybrydowo i co miesiąc dostaje informację o tym, kiedy powinna pracować w biurze. Pewnego miesiąca poinformowano ją, że będzie pracować na porannej zmianie, ale tuż przed rozpoczęciem miesiąca harmonogram zmieniono na popołudniowy. Agnieszka nie miała wyboru, musiała dostosować się do nowego grafiku, co wpłynęło na jej prywatne plany. Brak jasnych zasad i regularnych zmian powodował u niej niepewność.
Praca hybrydowa i naprzemienna praca zdalna wymagają jasno określonych zasad, aby uniknąć nieporozumień związanych z harmonogramem oraz odrabianiem nieobecności. Pracodawca powinien zapewnić przejrzyste wytyczne dotyczące pracy zdalnej, a także dostosować oczekiwania wobec pracowników do obowiązujących przepisów prawa pracy, szczególnie w kwestii chorobowych zwolnień i elastyczności pracy.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz przygotowanie pism dostosowanych do Twoich potrzeb, szybko i wygodnie, bez wychodzenia z domu. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać wsparcie w rozwiązaniu problemów prawnych!Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy
