Praca na nowym stanowisku, co zrobić, gdy pracodawca nie wypłaca obiecanej podwyżki?

Awans pracowniczy

Możliwość awansu jest jednym z czynników, które sprawiają, że pracownicy chcą związać się z firmą na dłużej. Niestety, nie zawsze awans oznacza jednak objęcie wyższego stanowiska lub podwyżkę.

W każdej firmie wygląda to inaczej, ale zazwyczaj jest to roczna pula na zespół, departament, pion, w ramach której można przypisać podwyżki dla pracowników. Zazwyczaj awans pracowniczy rozumie się przez przejście na wyższe stanowisko w ramach hierarchii firmy. To potoczne określenie nie wyczerpuje jednak wszystkich aspektów tego zjawiska. Wyróżniamy bowiem dwa podstawowe typy awansu:

• awans pionowy – czyli ten, który najczęściej rozumiany jest przez pojęcie awansu. Oznacza zajęcie wyższego stanowiska, np. menadżerskiego, i wiąże się zwykle z podwyżką lub zwiększeniem uprawnień. W wielu korporacjach, w wyniku rosnącej tendencji do spłaszczania struktur, możliwości awansu tego rodzaju są dość ograniczone.
• awans poziomy – zachodzi wówczas, gdy podwładny zmienia stanowisko, lecz nie jest ono wyższe w strukturze firmy. Często oznacza on przeniesienie pracownika do innego zespołu w obrębie przedsiębiorstwa. Awans poziomy zazwyczaj wiąże się ze zwiększeniem uprawnień, pracę przy innym projekcie w innej jednostce czy rozpoczęciem koordynacji pracy innych osób. Taki awans traktowany też bywa jako przygotowanie pracownika do awansu pionowego.

Z kolei z uwagi na umiejętności i uprawnienia pracownika możliwy jest też tzw. awans kwalifikacyjny. Oznacza on po prostu osiągnięcie wyższego stopnia kompetencji zawodowych. Nie musi być związany ze wzrostem wynagrodzenia bądź objęciem wyższego stanowiska.

Awans a przepisy Kodeksu pracy

Trzeba też wiedzieć, że np. o ile awans nauczyciela regulowany jest przez przepisy prawa zawarte w Karcie Nauczyciela, o tyle objęcie wyższego stanowiska bądź innego poziomego w prywatnym przedsiębiorstwie zależy od przepisów wewnątrzzakładowych, indywidualnej polityki przyznawania awansów oraz osoby decyzyjnej, na przykład przełożonego. Nie spotka się zatem informacji na temat awansu bez podwyżki w Kodeksie pracy. Akt ten zawiera ogólne regulacje dotyczące wynagrodzeń. Według artykułu 78 K.p. wysokość pensji powinna odpowiadać rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględniać ilość i jakość świadczonej pracy. W związku z tym można dojść do wniosku, że wraz z objęciem nowego stanowiska, które wymaga większych kwalifikacji i odpowiedzialności, a także wiąże się z rozszerzonym zakresem obowiązków, pracownik powinien otrzymać odpowiednio wyższe wynagrodzenie. Ale, niestety, nie musi.

Powodów, dla których pracownikowi został zaproponowany awans z obietnicą podwyżki, ale w rezultacie bez podwyżki, może być kilka, np. firma może przechodzić chwilowe problemy finansowe, które uniemożliwiają pracodawcy taki krok. Po zażegnaniu kryzysu istnieje szansa, że pojawią się środki na zwiększenie wynagrodzenia w związku z awansem. I wtedy otrzyma się podwyższone wynagrodzenie ze wstecznym wyrównaniem.

Aneks do umowy z informacją o podwyżce

Jak to wygląda od strony prawnej? Generalnie rekomenduje się podpisanie aneksu do umowy o pracę informującego o korzystnej zmianie warunków pracy. W praktyce jednak najczęstsze są sytuacje, w których podwyższenie pracownikowi wynagrodzenia następuje bez sporządzania dodatkowych dokumentów. Kodeks pracy bezwzględnie tego nie wymaga, tj. w przypadku zmiany, przynajmniej w teorii, korzystniejszej dla pracownika.

Zatem Pani sposoby działania są mocno ograniczone. Może Pani zrezygnować z nowego stanowiska i wrócić na stare albo też w ogóle zrezygnować z pracy z winy pracodawcy, ale prawnej metody na wyegzekwowanie obiecanej podwyżki nie ma.

Niestety, tylko niektóre podwyżki należą się „z góry” i nie wymagają naszego działania, a to:

• podwyżka obligatoryjna – pracodawca zobowiązany jest do jej przyznania, w związku z obowiązującymi przepisami prawa np. na podstawie wzrostu płacy minimalnej,
• podwyżka inflacyjna – uzależniona jest od stopy rocznej inflacji,
• podwyżka po zwiększeniu etatu – pracodawca ma obowiązek przystosować wynagrodzenie do panujących norm. Niezależnie od wymiaru godzinowego pracy. W tym przypadku negocjacje wynagrodzenia są obligatoryjne.

Jak widać, podwyżka związana z awansem nie jest obowiązkowa, zatem nie pozostaje Pani nic innego jako osobiste naciski na pracodawcę.

Przykłady

Jacek, pracownik działu IT, po dwóch latach ciężkiej pracy i wielu wyróżnieniach, został wybrany na stanowisko kierownika zespołu. Obiecano mu znaczącą podwyżkę, która miała wejść w życie po trzech miesiącach. Mimo że objął nowe obowiązki, po upływie tego czasu usłyszał, że z powodu cięć budżetowych podwyżka jest wstrzymana na czas nieokreślony. Jacek czuje się oszukany i zastanawia się nad zmianą pracy.

Maria, zatrudniona w dziale marketingu, dostała propozycję przejścia na stanowisko koordynatora projektów z obietnicą wyższej pensji. Po czterech miesiącach w nowej roli, pomimo wyraźnie zwiększonych obowiązków, nie otrzymała obiecanej podwyżki. Na jej pytanie, kiedy można spodziewać się zmiany wynagrodzenia, odpowiedziano, że firma aktualnie nie może sobie na to pozwolić. Maria czuje, że jej lojalność jest wykorzystywana.

Ania, pracowniczka działu sprzedaży, została wybrana do pracy na stanowisku menedżera sprzedaży regionalnej, co miało wiązać się z awansem i podwyżką. Po kilku miesiącach intensywnej pracy i przeprowadzce do innego miasta, okazało się, że podwyżka została wstrzymana z powodu reorganizacji w firmie. Ania nie wie, czy powinna czekać na lepsze czasy, czy szukać nowej pracy, gdzie jej wysiłki zostaną odpowiednio wynagrodzone.

Podsumowanie

Wstrzymanie awansów i podwyżek w korporacjach, mimo wcześniejszych obietnic, jest frustrującą i demotywującą sytuacją dla wielu pracowników. Wielu z nich, jak w opisanych przypadkach, znajduje się w trudnej sytuacji, w której ich lojalność i zaangażowanie nie są odpowiednio wynagradzane. Kluczowe jest poszukiwanie alternatywnych rozwiązań, takich jak otwarta komunikacja z pracodawcą czy rozważenie zmiany pracy, aby zabezpieczyć swoje interesy zawodowe.

Oferta porad prawnych

Potrzebujesz wsparcia prawnego w kwestii wstrzymanego awansu? Skorzystaj z naszych porad prawnych online oraz profesjonalnie przygotowanych pism, aby skutecznie bronić swoich praw pracowniczych. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.