Pracodawca nie płaci składek ZUS
• Autor: Dorota Kriger
Niedawno się dowiedziałem, że mój pracodawca nie opłaca składek ZUS. Jak mogę na nim wymusić opłacanie tych zobowiązań? Czy ta sytuacja może wpłynąć na wysokość mojej przyszłej emerytury?
Odpowiedzialność pracodawcy za prawidłowe i terminowe rozliczanie i opłacanie składek za pracowników
Odpowiedzialność za prawidłowe i terminowe rozliczanie i opłacanie składek za pracowników spoczywa na pracodawcy. Ze względu na to, że pracodawcy nie zawsze prawidłowo wywiązują się z tego obowiązku, pracownicy mają możliwość sprawdzić, czy składki za nich są opłacane. Co roku, zgodnie z art. 50 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (j.t. Dz. U. z dnia 4 grudnia 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), osoby ubezpieczone otrzymują informację o stanie konta w ZUS za rok ubiegły. Na tej podstawie można ustalić, czy pracodawca odprowadza składki na ubezpieczenia społeczne oraz czy składki te są płacone w odpowiedniej wysokości. Problem jednak może wystąpić też w roku bieżącym, dlatego pracownik, który ma wątpliwości, czy składki są płacone, może zwrócić się do pracodawcy o udostępnienie mu informacji na temat opłacanych składek – pracodawca zgodnie z art. 41 ust. 8 ustawy o systemie społecznych udostępnia taką informację na formularzu ZUS RMUA lub w innej formie zawierającej dane, jak na ZUS RMUA. Pomimo tego, że od tego roku ZUS RMUA jest przekazywany pracownikom tylko raz w roku, pracownik może wnioskować o częstsze wydawanie takiego dokumentu – wtedy firma będzie musiała go wydać za każdym razem, gdy zażąda tego pracownik, ale nie częściej niż raz na miesiąc.
Co może zrobić pracownik jeżeli pracodawca nie odprowadza za niego składek ZUS?
Oprócz zobowiązania pracodawcy do częstszego wystawiania ZUS RMUA, ubezpieczony ma prawo zwrócić się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z zapytaniem, czy pracodawca odprowadza za niego składki.
W przypadku ustalenia, że pracodawca nie opłaca składek, pracownik powinien poinformować o tym fakcie Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który wezwie pracodawcę do uregulowania długu wraz z należnymi odsetkami za zwłokę (art. 23 ust. 1 i art. 32 ustawy o systemie społecznych). Oprócz tego pracodawca w drodze postępowania sądowego może zostać ukarany karą grzywny (art. 98 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych), a jeśli jego działanie było złośliwe bądź uporczywe – dodatkowo może on ponieść odpowiedzialność karną, taką jak ograniczenie wolności (art. 218 § 1 ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny)
Czy zwłoka pracodawcy w opłacaniu składek ZUS ma wpływ na przyszłą emeryturę pracownika?
Przedsiębiorca, który dopuścił się zwłoki w opłacaniu składek bądź uiścił je w zaniżonej wielkości, może też zostać ukarany karą opłaty do wysokości 100% zaległości składek – na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Jednakże przepis ten może wkrótce przestać obowiązywać – 18 listopada 2010 roku Trybunał Konstytucyjny orzekł, że nakładanie dodatkowej opłaty w wysokości 100% sumy nieopłaconych składek na nierzetelnych pracodawców była niezgodna z konstytucją (wyrok TK sygn. akt P 29/09 Dz. U. 225, poz. 1474). Pod koniec maja br. w życie mają wejść nowe przepisy, które dostosują przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych do wyroku TK.
Powyższe sankcje to tylko niektóre z konsekwencji, jakie może ponieść pracodawca, który nie opłaca terminowo składek na ubezpieczenia społeczne.
Brak wpłaconych składek nie powinien obciążać pracownika i nie powinien wpłynąć na wysokość jego przyszłych świadczeń, może on mieć jednak problem z udokumentowaniem okresów składkowych lub może pojawić się rozbieżność pomiędzy danymi wykazanymi przez ubezpieczonego a stanem jego konta w ZUS i OFE. Stąd ważne jest, aby dołożyć wszelkiej staranności i na bieżąco analizować dokumenty, otrzymywane od pracodawcy. W razie pojawienia się wątpliwości – warto skontaktować się z ZUS-em w celu ich wyjaśnienia.
Przykłady
Nieoczekiwane odkrycie przy wizycie w ZUS
Jan, pracownik budowlany, po kilku latach pracy postanowił sprawdzić stan swojego konta w ZUS. Ku jego zaskoczeniu, okazało się, że przez ostatnie dwa lata pracodawca nie odprowadzał składek. Jan natychmiast zgłosił sprawę do ZUS, który wszczął kontrolę i zobowiązał pracodawcę do uregulowania zaległości wraz z odsetkami.
Problemy z uzyskaniem zasiłku chorobowego
Anna, księgowa w małej firmie, zachorowała i musiała przejść na zwolnienie lekarskie. Po złożeniu wniosku o zasiłek chorobowy otrzymała informację, że ZUS nie ma odprowadzonych za nią składek. Okazało się, że jej pracodawca od roku nie płacił składek, przez co straciła prawo do świadczeń. Zgłosiła sprawę do inspekcji pracy i podjęła kroki prawne przeciwko pracodawcy.
Brak składek ujawniony przy staraniach o kredyt
Marek, informatyk, chciał wziąć kredyt hipoteczny. Bank wymagał zaświadczenia o wysokości dochodów oraz potwierdzenia opłacania składek ZUS. Gdy Marek zwrócił się do ZUS o stosowny dokument, okazało się, że jego pracodawca nie wpłacał składek od ponad roku. Po rozmowie z innymi pracownikami dowiedział się, że nie był jedyną osobą w takiej sytuacji, co skłoniło go do zgłoszenia sprawy do Państwowej Inspekcji Pracy.
Podsumowanie
Nieopłacanie składek ZUS przez pracodawcę to poważny problem, który może wpłynąć na przyszłe świadczenia pracownika, jego prawo do zasiłków czy zdolność kredytową. Dlatego warto regularnie sprawdzać stan konta w ZUS i w razie wątpliwości żądać wyjaśnień od pracodawcy. Jeśli składki nie są odprowadzane, pracownik powinien zgłosić sprawę do ZUS lub Państwowej Inspekcji Pracy, co może skutkować nałożeniem sankcji na nierzetelnego przedsiębiorcę. Działania te mogą pomóc w odzyskaniu należnych świadczeń i zabezpieczeniu przyszłości zawodowej.
Oferta porad prawnych
Jeśli masz wątpliwości dotyczące opłacania składek ZUS przez pracodawcę lub potrzebujesz pomocy w dochodzeniu swoich praw, skorzystaj z naszych porad prawnych online. Oferujemy szybkie i rzetelne konsultacje z doświadczonymi prawnikami, którzy pomogą Ci ocenić sytuację i wskażą najlepsze kroki prawne. Skontaktuj się z nami bez wychodzenia z domu – zapewniamy profesjonalne wsparcie i jasne wyjaśnienia Twoich praw w zakresie ubezpieczeń społecznych.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553
2. Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - Dz.U. 1998 nr 137 poz. 887
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Dorota Kriger
Absolwentka kierunku bankowość w Studium Finansów pod patronatem WSB w Poznaniu, licencjat Wydziału Ekonomicznego Akademii Ekonomicznej w Poznaniu w specjalności ekonomika pracy i zarządzanie kadrami. Od 1999 r. zatrudniona na stanowisku specjalisty do spraw administracji i zamówień publicznych, zajmuje się m.in. sprawami pracowniczymi.
Współpracuje przy pozyskiwaniu funduszy unijnych na realizację inwestycji i rozwój przedsiębiorczości (ukończone studia podyplomowe na Wydziale Ekonomicznym Uniwersytetu Gdańskiego w zakresie „Rozwój regionalny i fundusze strukturalne Unii Europejskiej. Kierowanie projektami”).
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
» Choroba w trakcie urlopu po wypowiedzeniu, jakie masz prawa?
» Problemy z urlopem zdrowotnym nauczyciela, jak wyjaśnić błędne obliczenia stażu pracy?
» Nowa organizacja oddziału szpitalnego a prawa pracownika, czy należy się dodatek?
» Niepłacący pracodawca i upadłość, na jakie świadczenia mogą liczyć pracownicy?
» Czy szkolny alarm powinna uruchamiać sprzątaczka ? przepisy i prawa pracownika
Kodeks pracy
