• Autor: Monika Jakubas
Jestem nauczycielem dyplomowanym z wieloletnim stażem zatrudnionym przez mianowanie na czas niekreślony w zespole szkół. Przez wiele lat pracowałam na stanowisku nauczyciela oddziałów przedszkolnych, gdzie obowiązywał 25-godzinny wymiar pracy. W roku 2021 pojawiła się szansa, aby objąć stanowisko nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej. Po ustaleniach z panią dyrektor napisałam prośbę o przeniesienie mnie na to stanowisko. W roku 2021 zostałam przeniesiona na własną prośbę na stanowisko nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej, gdzie obowiązuje 18-godzinny wymiar pracy. W tym roku w czerwcu kończę pracę z trzecią klasą i mam pytania. Czy dyrektor szkoły może zaplanować mnie do pracy w oddziałach przedszkolnych (czyli powrót do poprzedniego stanowiska, zmiana warunków pracy – zmienia się wymiar godzin), skoro w oddziałach edukacji wczesnoszkolnej jest nadal miejsce i nie ma potrzeby redukcji etatów? Czy dyrektor może mnie przesunąć do oddziałów przedszkolnych, a zatrudnić w moje miejsce innego nauczyciela z edukacji przedszkolnej? Czyli taka zamiana – ja do przedszkola/pani z przedszkola do edukacji wczesnoszkolnej. W obu przypadkach zmiana warunków umowy. Czy taka zmiana jest możliwa bez mojej zgody? Przecież to zmiana warunków umowy. Ewentualnie co mogę zrobić, jeśli pani dyrektor zaplanuje w arkuszu taką zmianę? Czy mogę odmówić? Czym to będzie skutkować?
Zgodnie z art. 18 ust. 1 Karty Nauczyciela nauczyciel zatrudniony na podstawie mianowania może być przeniesiony na własną prośbę lub z urzędu za jego zgodą na inne stanowisko w tej samej lub innej szkole, w tej samej lub innej miejscowości, na takie same lub inne stanowisko. Zatem w przypadku przeniesienia z urzędu (nie na wniosek) dyrekcja musi uzyskać zgodę na przeniesienie.
Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 lipca 2013 r., sygn. akt II PK 334/12, stwierdził, że:
„Rozumienie pojęcia stanowisko pracy z art. 18 ust. 1 Karty Nauczyciela, należy je interpretować zgodnie z art. 42 ustawy z 1982 r. Karta Nauczyciela. Przepis ten dotyczy tygodniowego wymiaru zajęć, który odnosi do poszczególnych stanowisk pracy. W przepisie tym wyróżnia się stanowiska nauczycielskie w różnych typach (rodzajach) szkół, np. nauczyciele przedszkoli, szkół podstawowych, kolegiów nauczycielskich, praktycznej nauki zawodu, wychowawcy w świetlicach i internatach itp. Przeniesienie z jednej do drugiej z kategorii stanowisk wymienionych w tym przepisie jest przeniesieniem na inne stanowisko w rozumieniu art. 18 ust. 1 Karty Nauczyciela”.
To stanowisko nadal wyrażane jest przez Sąd Najwyższy – chociażby w wyroku z dnia 6 listopada 2019 r., sygn. akt II PK 54/1. Powyższe jak najbardziej odnosi się do Pani sytuacji, gdzie dochodzi do zmiany pensum oraz stanowiska nauczyciela szkoły na nauczyciela przedszkola.
W praktyce dyrektor nie ma prawa przenieść Pani bez Pani zgody i powinna uzyskać ją na piśmie. Czyli aby Panią przenieść, dyrektor musi przedstawić Pani pismo, w którym poinformuje Panią o proponowanej zmianie stanowiska, a Pani nie ma obowiązku wyrażać zgody. Co więcej, odmowa przyjęcia stanowiska nie powoduje możliwości rozwiązania z Panią stosunku pracy. Inaczej by było, gdyby była Pani zatrudniona na umowę o pracę. Wtedy dochodzi do tzw. wypowiedzenia zmieniającego i gdy nie zostaje ono przyjęte, dochodzi do rozwiązania umowy o pracę.
Odmowa podpisania zgody przez Pani powinna spowodować brak możliwości zmiany grafiku.
Aż trudno mi uwierzyć, że Dyrektor nie ma wiedzy na temat przywilejów, jakie przysługują Pani na podstawie Karty Nauczyciela. Z chwilą przeniesienia Pani na nowe stanowisko w szkole powstały nowe warunki pracy – została Pani zatrudniona na nowym stanowisku i powrót na stare wymaga Pani zgody. To nie jest tak, że to przeniesienie do szkoły jest czymś tymczasowym i w każdej chwili dyrektor może je cofnąć bez Pani zgody.
Nie wiem, jakie są Pani stosunki w szkole, ale należałoby uprzedzić dyrektora, że nie wolno mu rozpisywać Pani godzin w przedszkolu, bo obecnym Pani miejscem pracy jest szkoła i ma Pani stanowisko pracy nauczyciela szkolnego z odpowiadającym temu pensum.
Przeniesienie nauczycielki języka angielskiego z gimnazjum do podstawówki
Pani Anna, nauczycielka języka angielskiego z 15-letnim stażem, została na własną prośbę przeniesiona z gimnazjum do szkoły podstawowej, gdzie objęła stanowisko nauczycielki klas 1-3. Po kilku latach, gdy dyrekcja uznała, że w gimnazjum brakuje nauczycieli, zaproponowano jej powrót na poprzednie stanowisko. Anna nie wyraziła zgody, argumentując, że przeniesienie zmieniłoby jej warunki pracy, w tym tygodniowy wymiar godzin. Dyrekcja zrezygnowała z planów przeniesienia, uznając brak zgody pracownika za wiążący.
Próba przesunięcia nauczyciela matematyki do świetlicy szkolnej
Pan Michał, nauczyciel matematyki w szkole podstawowej, został poinformowany przez dyrektora o planach przeniesienia go na stanowisko wychowawcy świetlicy z powodu reorganizacji pracy szkoły. Michał nie wyraził zgody na zmianę, wskazując, że wymagałaby ona zmiany umowy, a on został zatrudniony jako nauczyciel matematyki. Dyrekcja podjęła próbę nacisku, ale ostatecznie musiała wycofać się z decyzji, gdy Michał przywołał przepisy Karty Nauczyciela.
Konflikt przy powrocie na poprzednie stanowisko
Pani Katarzyna, nauczycielka historii w liceum, po kilku latach pracy na stanowisku została przeniesiona na własną prośbę na stanowisko wychowawcy w internacie. Po roku dyrektor szkoły próbował przywrócić ją do nauczania historii z uwagi na braki kadrowe, mimo że nie wyraziła zgody. Katarzyna skierowała sprawę do kuratorium, które potwierdziło, że zmiana stanowiska wymaga zgody pracownika, a jej brak uniemożliwia wprowadzenie zmiany. Dyrektor zmuszony był znaleźć inne rozwiązanie kadrowe.
Dyrektor szkoły nie może jednostronnie przenieść nauczyciela na poprzednie stanowisko bez jego zgody, jeśli wiąże się to ze zmianą warunków pracy, takich jak pensum czy rodzaj obowiązków. W świetle Karty Nauczyciela każda zmiana stanowiska wymaga pisemnej zgody nauczyciela. W przypadku próby wprowadzenia takich zmian bez uzgodnienia, nauczyciel ma prawo odmówić, a dyrekcja nie może rozwiązać z tego powodu stosunku pracy.
Jeśli potrzebujesz porady prawnej lub pomocy w sporządzeniu pisma dotyczącego zmiany warunków pracy nauczyciela, opisz swój problem w formularzu pod artykułem – nasi eksperci pomogą Ci znaleźć najlepsze rozwiązanie. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela - Dz.U. 1982 nr 3 poz. 19
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 lipca 2013 r., sygn. akt II PK 334/12
3. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 listopada 2019 r., sygn. akt II PK 54/1
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy
