• Autor: Marta Handzlik
Mam umowę na czas nieokreślony. Od roku byłam na zasiłku chorobowym, teraz rehabilitacyjnym z powodu depresji (mobbing w pracy). Zdecydowałam się podać pracodawcę o odszkodowanie i jednocześnie wypowiedzieć umowę o pracę. Czy mogę wypowiedzieć umowę o pracę w trybie ustawowym (3-miesięcznym) z podaniem art. 943 § 4 Kodeksu pracy i czy muszę uzasadniać podanie tego artykułu?
Odpowiadając na Pani pytanie uprzejmie informuję, że zgodnie z art. 943 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) pracodawca jest obowiązany przeciwdziałać mobbingowi. Mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników.
Pracownik, u którego mobbing wywołał rozstrój zdrowia, może dochodzić od pracodawcy odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.
Pracownik, który wskutek mobbingu rozwiązał umowę o pracę, ma prawo dochodzić od pracodawcy odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę.
Oświadczenie pracownika o rozwiązaniu umowy o pracę powinno nastąpić na piśmie z podaniem przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy.
Komentowany artykuł w § 4 wskazuje mobbing jako uzasadnioną przyczynę rozwiązania przez pracownika stosunku pracy. Przepis ten nie określa sposobu rozwiązania, co w połączeniu z art. 30 § 1 K.p. przewidującym dwa tryby jednostronnego rozwiązania umowy o pracę: za wypowiedzeniem i bez wypowiedzenia, daje podstawę, by przyjąć, że oba te sposoby mają zastosowanie do rozwiązania umowy z powodu mobbingu.
Ponieważ mobbing jest kwalifikowanym deliktem prawa pracy, będzie on spełniał przesłankę, jaką jest ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika. Ważne jest przy tym sposobie rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia, że stosowne oświadczenie pracownik może złożyć najpóźniej w ciągu miesiąca od ustania stosowania mobbingu.
Podsumowując – jeśli zdecyduje się Pani na rozwiązanie stosunku pracy za wypowiedzeniem z powodu mobbingu to musi Pani podać przyczynę jego rozwiązania, którą w tym przypadku jest mobbing. Jednakże przepisy mówią o podaniu przyczyny, a nie o uzasadnianiu rozwiązania stosunku pracy. Wskazanie więc przepisu komentowanego w mojej opinii jest wystarczające.
Monika, księgowa w firmie handlowej
Przez ponad dwa lata była obiektem ciągłej krytyki przełożonego, który publicznie podważał jej kompetencje. Ostatecznie zachorowała na depresję i przeszła na zasiłek chorobowy. Po konsultacjach z prawnikiem zdecydowała się rozwiązać umowę z pracodawcą z zachowaniem okresu wypowiedzenia, powołując się na mobbing zgodnie z art. 943 § 4 Kodeksu pracy. Równocześnie wystąpiła do sądu z pozwem o odszkodowanie.
Tomasz, pracownik produkcji w zakładzie przemysłowym
Doświadczał systematycznego wykluczania z zespołu i obelg ze strony kierownika zmiany. Po pół roku takich praktyk, pojawiły się u niego objawy nerwicy i został skierowany na leczenie psychiatryczne. Wypowiedział umowę o pracę w trybie natychmiastowym, wskazując jako przyczynę mobbing. Po zebraniu dokumentacji medycznej rozpoczął postępowanie sądowe o zadośćuczynienie.
Karolina, specjalistka ds. marketingu w agencji reklamowej
Jej przełożona nieustannie pomijała ją w komunikacji zespołowej, wyznaczała nierealne terminy i komentowała jej wygląd. Po kilku miesiącach, mając już rozpoznanie depresji i będąc na świadczeniu rehabilitacyjnym, zdecydowała się zakończyć stosunek pracy. Skorzystała z trzymiesięcznego wypowiedzenia, wskazując mobbing jako przyczynę w piśmie rozwiązującym umowę. Do pisma dołączyła opinię lekarza psychiatry.
Rozwiązanie umowy o pracę z powodu mobbingu to poważna decyzja, którą pracownik może podjąć, gdy działania pracodawcy wywołały u niego rozstrój zdrowia lub rażąco naruszyły jego godność i bezpieczeństwo. W takiej sytuacji możliwe jest wypowiedzenie umowy zarówno za wypowiedzeniem, jak i bez niego, a przyczyna – mobbing – powinna zostać jasno wskazana w piśmie rozwiązującym umowę. Nie ma jednak obowiązku szczegółowego uzasadniania tej decyzji. Pracownik może również dochodzić odszkodowania lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, co czyni ten krok nie tylko formą ochrony własnych praw, ale też próbą pociągnięcia pracodawcy do odpowiedzialności za swoje działania.
Potrzebujesz wsparcia w sprawie mobbingu lub rozwiązania umowy o pracę? Skorzystaj z naszej pomocy prawnej online – szybko, dyskretnie i bez wychodzenia z domu. Doświadczeni prawnicy przeanalizują Twoją sytuację, przygotują niezbędne pisma i odpowiedzą na wszystkie pytania. Zadbaj o swoje prawa z profesjonalnym wsparciem.
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marta Handzlik
Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalizuje się w prawie oświatowym i prawie pracy. Jest praktykującym prawnikiem z wieloletnim doświadczeniem zawodowym i byłym pracownikiem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Odpowiada na najbardziej złożone pytania prawne. Jest autorką książki Finanse w oświacie. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach, a także licznych artykułów, aktualności i komentarzy.
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy