Ryczałt za godziny nadliczbowe

Czy ryczałt za godziny nadliczbowe może zostać zmniejszony o dni nieobecności usprawiedliwionej (choroby, urlopy)? Czy ryczałt za godziny nadliczbowe wchodzi do podstawy urlopowej i podstawy chorobowej?

Wysokość ryczałtu za pracę w godzinach nadliczbowych Zgodnie z art. 151 1 § 4 Kodeksu pracy , wysokość ryczałtu za pracę w godzinach nadliczbowych powinna odpowiadać przewidywanemu wymiarowi pracy w godzinach nadliczbowych. Rzecz jasna nie jest możliwe dokładne określenie liczby godzin nadliczbowych, bowiem w tym celu wprowadzona została instytucja ryczałtu, jednak powinna to być wielkość orientacyjna, możliwie bliska przewidywanemu wymiarowi pracy w godzinach nadliczbowych.

W sytuacji jednak, kiedy różnica w wymiarze faktycznego czasu pracy a czasu przyjętego do ustalenia ryczałtu będzie istotna możliwe jest dostosowanie wysokości ryczałtu do danego stanu faktycznego. Możliwość taką dopuścił m.in. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 1 grudnia 1998 r. ( sygn. akt I PKN 464/98 ):

&bdquo;Ryczałt taki musi jednak odpowiadać przewidywanemu wymiarowi pracy w tych godzinach. Zastąpienie określonego świadczenia ryczałtem znacznie odbiegającym od świadczenia należnego na ogólnych zasadach jest nieprawidłowe i nie pozbawia pracownika roszczenia o ewentualne wyrównanie należności.”

Przyjmuje się, iż także w przeciwnym przypadku, jeśli pracownik przebywał np. połowę miesiąca na zwolnieniu chorobowym, możliwe jest także pomniejszenie wysokości ryczałtu. Tym niemniej, musi także i w tym przypadku wystąpić rażąca dysproporcja. Pojedyncze dni absencji nie powinny być brane pod uwagę, gdyż byłoby to sprzeczne z samą instytucją ryczałtu. Główny Inspektorat Pracy (sygn. pisma GPP-110-4560-14/09/PE/RP) stoi na podobnym stanowisku, uznając iż pracownik, który nie przepracował pełnego miesiąca (np. z powodu choroby), nie zachowa prawa do ryczałtu w pełnej wysokości.[PRZYCISK_1]

Zaliczanie ryczałtu za pracę w godzinach nadliczbowych do podstawy urlopowej i podstawy chorobowej Jeśli chodzi o zaliczanie ryczałtu za pracę w godzinach nadliczbowych do podstawy urlopowej i podstawy chorobowej, to w obu przypadkach jest co do zasady wliczany. Podstawę prawną dla wyliczania ekwiwalentu za urlop w taki sposób stanowi art. 172 Kodeksu pracy :

&bdquo; Art. 172. Za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Zmienne składniki wynagrodzenia mogą być obliczane na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z okresu 3 miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu; w przypadkach znacznego wahania wysokości wynagrodzenia okres ten może być przedłużony do 12 miesięcy.”

Na takiej samej zasadzie wynagrodzenie z tytułu ryczałtu za pracę w godzinach nadliczbowych wchodzi do podstawy zasiłku chorobowego, zgodnie z art. 36 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa:

&bdquo; Art. 36. Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu będącemu pracownikiem stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. ”[PRZYCISK_2]

[SZARY]

Przykłady Pracownik magazynu zatrudniony na pełen etat miał ustalony ryczałt za godziny nadliczbowe, ponieważ regularnie zostawał po godzinach. W marcu przebywał jednak dwa tygodnie na zwolnieniu lekarskim. Pracodawca uznał, że skoro połowę miesiąca nie pracował, to ryczałt zostanie proporcjonalnie pomniejszony – zgodnie z orzecznictwem i stanowiskiem GIP.

Księgowa w firmie usługowej przez cały rok otrzymywała stały ryczałt za nadgodziny, które zwykle wynikały z konieczności zamykania miesiąca. W lipcu wzięła dwutygodniowy urlop. Wynagrodzenie za urlop zostało jednak odpowiednio wyższe, ponieważ w podstawie urlopowej ujęto również ryczałt – zgodnie z art. 172 Kodeksu pracy.

Inżynier zatrudniony przy nadzorze inwestycji pracował zwykle w nadgodzinach, za które otrzymywał ryczałt. Po zachorowaniu w styczniu otrzymał zasiłek chorobowy, którego wysokość była obliczona na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy – w tym również ujęto wypłacany ryczałt za nadgodziny.

Podsumowanie Ryczałt za godziny nadliczbowe to uproszczona forma rozliczania nadgodzin, która powinna odpowiadać realnemu wymiarowi pracy. Choć co do zasady jest wypłacany w stałej wysokości, może zostać proporcjonalnie obniżony w przypadku znacznych nieobecności, takich jak dłuższa choroba. Jednocześnie, zgodnie z przepisami, ryczałt ten wlicza się do podstawy wynagrodzenia urlopowego i chorobowego, co wpływa na wysokość świadczeń przysługujących pracownikowi.

Oferta porad prawnych Potrzebujesz pomocy w zakresie prawa pracy? Oferujemy szybkie i profesjonalne porady prawne online – bez wychodzenia z domu. Skonsultuj swoją umowę, sprawdź, czy przysługuje Ci ryczałt za nadgodziny, lub dowiedz się, jak obliczyć wynagrodzenie za czas choroby. Nasi prawnicy odpowiedzą na Twoje pytania jasno i konkretnie.

[KONIEC]

Źródła: 1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141 2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 grudnia 1998 r. sygn. akt I PKN 464/98