• Autor: Krzysztof Bigoszewski
Pracuję w firmie X na podstawie umowy o pracę. W czasie mojego urlopu pracowałam dla firmy Y na podstawie umowy-zlecenia. Podczas wykonywania tej drugiej pracy miałam wypadek. Poprosiłam firmę Y, aby wysłała kartę wypadku do ZUS-u. Jednak okazało się, że firma Y nie opłaciła ubezpieczenia wypadkowego od umowy-zlecenia, bo taką składkę płaci za mnie firma X. Firma Y opłaciła tylko ubezpieczenie zdrowotne. Czy to znaczy, że nie mogę ubiegać się o jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy?
Po szczegółowej analizie przedstawionego przez Panią stanu faktycznego sprawy, w celu udzielenia odpowiedzi na Pani pytanie, należy sięgnąć przede wszystkim do ustaw związanych z ubezpieczeniami społecznymi i wypadkami przy pracy.
I tak, zgodnie z art. 12 pkt 1) ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r. (Dz. U. Nr 137, poz. 887 z późn. zm.), obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.
Z kolei art. 6 ust. 1 ww. ustawy podaje, że „obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są:
1) pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów;
2) osobami wykonującymi pracę nakładczą;
3) członkami rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych, zwanymi dalej »członkami spółdzielni«;
4) osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi dalej »zleceniobiorcami«, oraz osobami z nimi współpracującymi, z zastrzeżeniem ust. 4”.
Idąc dalej, stosownie do brzmienia przepisu art. 9 ust. 2 ww. ustawy, osoba spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z kilku tytułów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4-6 i 10, jest objęta obowiązkowo ubezpieczeniami z tego tytułu, który powstał najwcześniej. Może ona jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z pozostałych, wszystkich lub wybranych tytułów lub zmienić tytuł ubezpieczeń, z zastrzeżeniem ust. 7.
Mając zatem powyższe na uwadze, należy stwierdzić, iż w opisanym przez Panią przypadku podlega Pani obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu z tytułu stosunku pracy, a co za tym idzie, również i w tym zakresie jedynie jest Pani objęta obowiązkiem ubezpieczenia wypadkowego. Wynika z tego, iż objęcie Pani ubezpieczeniem wypadkowym w zakresie wykonywanej umowy-zlecenia było dla Pani dobrowolne, czyli zleceniodawca nie miał obowiązku ubezpieczania Pani w tym zakresie, jeżeli Pani sama o to u zleceniodawcy nie wnosiła.
Warto w tym miejscu sięgnąć również do przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych z dnia 30 października 2002 r. (Dz. U. Nr 199, poz. 1673 z późn. zm.), gdzie ustawodawca w art. 3 ust. 1 wskazuje, że „za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
1) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
2) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
3) w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy”.
Zgodnie zaś z treścią ust. 3 pkt 6) ww. artykułu za wypadek przy pracy (w przypadku ubezpieczenia w tym zakresie) uważa się również nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w okresie ubezpieczenia wypadkowego z danego tytułu podczas wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy-zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.
Wobec powyższego, skoro przedmiotowy wypadek wydarzył się podczas Pani urlopu w zakładzie pracy, który ubezpieczał Panią w zakresie ubezpieczenia wypadkowego, a nie zdecydowała się Pani na dodatkowe dobrowolne ubezpieczenie wypadkowe w zakresie umowy-zlecenia, to niestety w takiej sytuacji nie jest Pani osobą uprawnioną do otrzymania jednorazowego czy też innego rodzaju odszkodowania z ZUS-u z tytułu wypadku przy pracy.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Krzysztof Bigoszewski
Adwokat, absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego. Aplikację adwokacką ukończył przy Pomorskiej Izbie Adwokackiej w Gdańsku. Doświadczenie zdobywał w renomowanych trójmiejskich kancelariach prawniczych oraz udzielając porad prawnych przez internet. Świadczy pomoc prawną z zakresu obrotu gospodarczego, w tym zamówień publicznych i procesu inwestycyjnego, prawa pracy, ubezpieczeń i odszkodowań oraz szeroko rozumianego prawa rzeczowego, rodzinnego, spadkowego i karnego, jak również egzekucji i spraw z zakresu prawa administracyjnego.
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy