• Autor: Dorota Kriger
Od ponad roku pracuję w firmie (budżetówka) na zastępstwo. Czy należy mi się tzw. trzynastka? Dodam, że na początku pracowałam na umowę-zlecenie.
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz. U. Nr 160 z 1997 r., poz. 1080 z późn. zm.) „trzynastka” jest wypłacana pracownikom:
Prawo do „trzynastki” przysługuje więc każdemu pracownikowi sfery budżetowej, czyli osobie zatrudnionej na podstawie stosunku pracy. Zgodnie z art. 25 § 1 Kodeksu pracy pracownikiem jest także osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę na zastępstwo zawartej na czas określony, obejmujący czas usprawiedliwionej nieobecności innego pracownika.
Pracownik, który przepracował cały rok, powinien otrzymać dodatkowe wynagrodzenie roczne w pełnej wysokości (art. 2 ust. 1 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym). W razie przepracowania okresu krótszego – wynagrodzenie to zostanie naliczone i wypłacone w wysokości proporcjonalnej do przepracowanego okresu, o ile nie był on krótszy niż 6 miesięcy (art. 2 ust. 2 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym).
Zobacz też: Co wlicza się do trzynastki
Prawo do „trzynastki” traci osoba, która np. w stanie nietrzeźwym stawiła się do pracy lub z którą rozwiązano bez wypowiedzenia umowę o pracę z jej winy lub której wymierzono karę dyscyplinarną wydalenia z pracy lub ze służby. Nie otrzyma wynagrodzenia dodatkowego także osoba, która była przez wiele miesięcy niezdolna do pracy, w związku z czym nie świadczyła pracy przez przynajmniej 6 miesięcy.
Prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego zależne jest bowiem od czasu efektywnie przepracowanego, a także od stosunku pracownika do jego służbowych obowiązków (art. 3 ustawy). Potwierdza to też uchwała Sądu Najwyższego, który uznał, że „warunkiem nabycia prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego w pełnej wysokości na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz. U. Nr 160, poz. 1080 ze zm.) jest efektywne przepracowanie u danego pracodawcy pełnego roku kalendarzowego” (uchwała SN z dnia 25.07.2003 r., sygn. akt III PZP7/03).
W dniu 07.07.2011 r. Sąd Najwyższy wydał drugi wyrok w sprawie „trzynastek” (sygn. akt III PZP 3/11), w którym stwierdził, iż „okresy pobierania przez pracownika niezdolnego do pracy wynagrodzenia i zasiłku chorobowego nie podlegają wliczeniu do 6-miesięcznego okresu przepracowanego w danym roku kalendarzowym, wymaganego do nabycia prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz. U. Nr 160, poz. 1080 ze zm.)”.
Jeśli rok 2011 był przepracowany przez Panią efektywnie, czyli nie zaszła żadna z powyższych sytuacji, to pracodawca powinien wypłacić Pani dodatkowe wynagrodzenie roczne, mimo że zatrudniona jest Pani w oparciu o umowę na zastępstwo.
Dodatkowe wynagrodzenie roczne wypłacane jest w wysokości 8,5% sumy wynagrodzenia za pracę osiągniętego przez pracownika w roku, za który przysługuje „trzynastka”, uwzględniając wynagrodzenie i inne świadczenia ze stosunku pracy przyjmowane do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy (art. 4 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym).
Umowa-zlecenie nie jest wliczana do tego okresu – traktowane jest to tak, jakby Pani nie pracowała w tym czasie w tej firmie.
Anna od stycznia do grudnia 2024 roku pracowała w urzędzie gminy na zastępstwo za koleżankę przebywającą na urlopie macierzyńskim. Spełniła warunek przepracowania pełnego roku i w lutym 2025 roku otrzymała „trzynastkę” w pełnej wysokości, czyli 8,5% swojego rocznego wynagrodzenia.
Piotr został zatrudniony na zastępstwo w miejskim ośrodku kultury od maja do października 2024 roku. Mimo że pracował sześć miesięcy, spełnił minimalny wymagany okres, więc otrzymał „trzynastkę” w wysokości proporcjonalnej do przepracowanego czasu.
Katarzyna od marca do sierpnia 2024 roku pracowała na umowie-zleceniu, a następnie od września dostała umowę o pracę na zastępstwo. Ponieważ nie przepracowała na etacie pełnych sześciu miesięcy, nie nabyła prawa do „trzynastki”, mimo że wcześniej pracowała w tej samej instytucji.
Prawo do „trzynastki” przysługuje pracownikom sfery budżetowej zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, w tym także na zastępstwo. Aby otrzymać pełne dodatkowe wynagrodzenie roczne, konieczne jest przepracowanie całego roku kalendarzowego, a w przypadku krótszego okresu – co najmniej sześciu miesięcy. Wysokość „trzynastki” obliczana jest proporcjonalnie do przepracowanego czasu. Umowa-zlecenie nie jest wliczana do stażu pracy uprawniającego do tego świadczenia, dlatego wcześniejsze zatrudnienie na tej podstawie nie wpływa na prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego.
Jeśli masz wątpliwości dotyczące prawa pracy, „trzynastki” czy innych kwestii związanych z zatrudnieniem, skorzystaj z profesjonalnych porad prawnych online. Nasi eksperci pomogą Ci rozwiać wszelkie niejasności, wyjaśnią obowiązujące przepisy i wskażą najlepsze rozwiązania w Twojej sytuacji. Szybka i wygodna konsultacja pozwoli Ci uzyskać rzetelne informacje bez wychodzenia z domu. Skontaktuj się z nami już dziś i zadbaj o swoje prawa!
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
2. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 25.07.2003 r., sygn. akt III PZP7/03
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Dorota Kriger
Absolwentka kierunku bankowość w Studium Finansów pod patronatem WSB w Poznaniu, licencjat Wydziału Ekonomicznego Akademii Ekonomicznej w Poznaniu w specjalności ekonomika pracy i zarządzanie kadrami. Od 1999 r. zatrudniona na stanowisku specjalisty do spraw administracji i zamówień publicznych, zajmuje się m.in. sprawami pracowniczymi.
Współpracuje przy pozyskiwaniu funduszy unijnych na realizację inwestycji i rozwój przedsiębiorczości (ukończone studia podyplomowe na Wydziale Ekonomicznym Uniwersytetu Gdańskiego w zakresie „Rozwój regionalny i fundusze strukturalne Unii Europejskiej. Kierowanie projektami”).
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy