• Autor: Dorota Kriger
Jestem w 18 tygodniu ciąży. Pracuję na podstawie umowy o pracę i w drugim zakładzie na podstawie umowy-zlecenia (opłacana jest składka chorobowa). Czy po pobycie na zwolnieniu lekarskim po upływie 33 dni ZUS wypłaci mi świadczenia za dwa zwolnienia? Takie samo pytanie mam co do urlopu macierzyńskiego.
Prawo do wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, które wypłaca się z środków pracodawcy, jest prawem przysługującym tylko pracownikom. Prawo takie wynika z art. 92 Kodeksu pracy. Świadczenie, które przysługuje w okresie czasowej niezdolności do pracy, wypłaca pracodawca za łącznie 33 dni choroby w ciągu roku. Od 34 dnia choroby pracownikowi przysługuje, zgodnie z przepisami ustawy z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zasiłek chorobowy finansowany przez ZUS.
Pracownik, który oprócz pracy na etacie wykonuje pracę na podstawie umowy-zlecenia, może w określonych sytuacjach liczyć na dwa świadczenia za czas niezdolności do pracy.
Podstawową kwestią jest to, czy pracownik z racji zatrudnienia na podstawie umowy o pracę otrzymuje wynagrodzenie w kwocie równej bądź wyższej od wynagrodzenia minimalnego. Wysokość otrzymywanego wynagrodzenia wiąże się bowiem z koniecznością lub dobrowolnością opłacania składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.
Zasadą jest, że od umowy-zlecenia zawartej z osobą zatrudnioną na umowę o pracę nie opłaca się obowiązkowych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jeżeli z umowy o pracę osoba ta uzyskuje co najmniej minimalne wynagrodzenie w przeliczeniu na miesiąc. Od 1 stycznia 2008 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 1126 zł (lub 900,80 zł w pierwszym roku zatrudnienia pracownika).
Ubezpieczenia emerytalne i rentowe ze zlecenia są w takiej sytuacji dobrowolne, natomiast do ubezpieczenia chorobowego zleceniobiorca nie może przystąpić. Brak będzie bowiem podstaw do wnioskowania o wypłatę zasiłku chorobowego, a jedyne świadczenie, jakie otrzyma pracownik, będzie wypłacone w ramach ubezpieczenia chorobowego z umowy o pracę.
Jeśli zaś pracownik jest zatrudniony na część etatu i otrzymuje z tego tytułu wynagrodzenie niższe niż minimalne, to obowiązkowe staje się opłacanie składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe z tytułu zlecenia. Przystąpienie do ubezpieczenia chorobowego i opłacanie składki na ubezpieczenie chorobowe jest wtedy dobrowolne.
Pracownik w tej ostatniej sytuacji dostanie dwa świadczenia za czas zwolnienia lekarskiego:
Zasiłek chorobowy zostanie obliczony odrębnie z każdego źródła przychodu uzyskanego przez pracownika, czyli będzie ustalony osobno z tytułu umowy o pracę (przez pracodawcę) i osobno z umowy-zlecenie (przez zleceniodawcę).
Warto zwrócić uwagę na wymagany okres wyczekiwania na prawo do zasiłku chorobowego, który dla zleceniobiorcy wynosi 180 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego. Dopiero po tym okresie ubezpieczenia zleceniobiorca w razie choroby uzyska prawo do zasiłku chorobowego.
Do wymaganych 180 dni – zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa – wlicza się poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego, jeżeli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni lub była spowodowana urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym albo odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego. Jeżeli ubezpieczenie chorobowe na podstawie stosunku pracy trwa co najmniej taki okres, to zasiłek chorobowy z tytułu umowy-zlecenia pracownik otrzyma od pierwszego dnia choroby.
Oznacza to, że w każdej innej sytuacji należy zsumować wcześniejsze i bieżące okresy ubezpieczenia chorobowego (uwaga: uwzględniając powyższą informację o przerwach między okresami ubezpieczenia) i dopiero po 180 dniach łącznego opłacania składki chorobowej zleceniobiorca będzie mógł w razie choroby wnioskować o zasiłek chorobowy.
Analogicznie, jak przy zasiłku chorobowym, jest z zasiłkiem macierzyńskim – to, czy pracownik otrzyma zasiłek z dwóch źródeł, jest zależne od wynagrodzenia, jakie otrzymuje z zawartej umowy o pracę, i z rodzaju składek, jakie są opłacane.
Pracownik będzie miał prawo do zasiłku macierzyńskiego z tytułu umowy-zlecenia tylko w sytuacji, gdy poród nastąpi w okresie ubezpieczenia chorobowego (jest to warunek konieczny, poza opłacaniem dobrowolnej składki na ubezpieczenie chorobowe).
W Pani sytuacji, skoro jest opłacana składka na ubezpieczenie chorobowe, wnosić należy, iż wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę jest niższe od minimalnego. Pozwala sądzić to, że otrzyma Pani – jeśli umowa-zlecenie będzie kontynuowana do porodu – zasiłek macierzyński z obu tytułów ubezpieczenia (tj. umowy o pracę i umowy-zlecenia). Jeśli posiada Pani wymagany okres wyczekiwania, tzn. 180 dni opłacania ubezpieczenia chorobowego, w razie choroby otrzyma Pani także stosowny zasiłek na podstawie ubezpieczenia z obu umów.
Podstawa prawna:
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Dorota Kriger
Absolwentka kierunku bankowość w Studium Finansów pod patronatem WSB w Poznaniu, licencjat Wydziału Ekonomicznego Akademii Ekonomicznej w Poznaniu w specjalności ekonomika pracy i zarządzanie kadrami. Od 1999 r. zatrudniona na stanowisku specjalisty do spraw administracji i zamówień publicznych, zajmuje się m.in. sprawami pracowniczymi.
Współpracuje przy pozyskiwaniu funduszy unijnych na realizację inwestycji i rozwój przedsiębiorczości (ukończone studia podyplomowe na Wydziale Ekonomicznym Uniwersytetu Gdańskiego w zakresie „Rozwój regionalny i fundusze strukturalne Unii Europejskiej. Kierowanie projektami”).
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy
