Umowa-zlecenie a badania lekarskie i szkolenie BHP

Czy przy umowie-zleceniu pracodawca ma obowiązek wysłać mnie na badania lekarskie (okresowe)? Jeżeli tak, to kto ma obowiązek za nie zapłacić?

Umowa zlecenie a badania lekarskie i szkolenie BHP Z art. 304 § 1 K.p. wynika, że pracodawca zatrudniający osoby fizyczne na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę winien zapewniać warunki określone w art. 207 § 2 K.p. Niezależnie więc od formy prawnej świadczenia pracy pracodawca powinien zapewnić organizację pracy pozwalającą na zapewnienie prawidłowych warunków BHP oraz zapewnić przestrzeganie przepisów w tym zakresie podczas świadczenia usług przez zleceniobiorcę. Dodatkowo art. 304 1 K.p. nakłada na osoby fizyczne wykonujące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy obowiązki wynikające z art. 211 K.p. w zakresie określonym przez pracodawcę lub inny podmiot organizujący pracę. Powyższe może dotyczyć więc nie tylko konieczności przeprowadzenia badań lekarskich, ale też np. obowiązku przeszkolenia w zakresie BHP.

O tym, czy należy skierować zleceniobiorcę na badania lekarskie , decyduje ostatecznie pracodawca w zależności od rodzaju pracy, którą zleceniobiorca ma wykonywać – tak stwierdziła Państwowa Inspekcja Pracy w stanowisku Departamentu Prawnego Głównego Inspektoratu Pracy z lipca 2007 r. (GNP/426/4560-364/07/PE – DF z 27 lipca br.). W stanowisku tym czytamy, że &bdquo;jeżeli zagrożenia związane z warunkami pracy lub jej przebiegiem są na tyle duże, że nawet do doraźnego wykonywania tych prac lub przebywania w tych warunkach były dopuszczane wyłącznie osoby fizyczne z odpowiednim stanem zdrowia i przeszkoleniem BHP, to pracodawca lub inny podmiot organizujący pracę może wymagać od osoby, z którą zawiera umowę cywilną (będącą podstawą wykonywania pracy np. przez samozatrudniającego), aby poddał się badaniu lekarskiemu lub szkoleniu w zakresie BHP”.

Wynika z powyższego, że osoby fizyczne wykonujące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, a także osoby prowadzące w zakładzie działalność gospodarczą mogą mieć obowiązek poddania się badaniom lekarskim : wstępnym, okresowym i kontrolnym, w zakresie określonym przez pracodawcę lub inny podmiot organizujący pracę.[PRZYCISK_1]

Czy zleceniodawca powinien ponieść koszty szkolenia BHP lub badania lekarskiego zleceniobiorcy? Jednakże wypełnienie powyższego obowiązku nie przesądza o tym, że koszty szkolenia BHP czy badań lekarskich ponosi zleceniodawca. Przepisy Kodeksu pracy nie wskazują bowiem, że koszty badań osób niebędących pracownikami ma ponosić zleceniodawca (tak jak jest to w przypadku pracodawców w stosunku do pracowników).

Kwestie związane z przeprowadzaniem badań lekarskich i szkoleń BHP zleceniobiorców należy więc uregulować w treści umowy-zlecenia , wskazując, która ze stron ponosi koszty takich szkoleń i badań. W przypadku braku uregulowań w tej sprawie można przyjąć, że koszt ten spoczywa na zleceniodawcy, jeśli zobowiąże on zleceniobiorcę do wykonania badań lekarskich czy odbycia szkolenia BHP.[PRZYCISK_2]

[SZARY]

Przykłady Kelner na umowie-zleceniu w restauracji Marek rozpoczął pracę jako kelner na umowie-zleceniu w restauracji. Pracodawca uznał, że nie ma potrzeby kierowania go na badania lekarskie, ponieważ praca nie wiązała się z istotnymi zagrożeniami zdrowotnymi. Jednak wymagał od niego udziału w szkoleniu BHP, aby zapewnić bezpieczeństwo w miejscu pracy. Koszt szkolenia został przerzucony na Marka, co było zgodne z przepisami.

Operator wózka widłowego w magazynie Anna podjęła się pracy na umowie-zleceniu jako operator wózka widłowego w magazynie. Pracodawca uznał, że ze względu na potencjalne zagrożenia wymagane są zarówno badania lekarskie, jak i szkolenie BHP. Zleceniodawca skierował Annę na badania, jednak koszty ich wykonania musiała pokryć sama. W przypadku szkolenia BHP firma zdecydowała się je sfinansować, aby zapewnić odpowiednie przygotowanie pracowników.

Instruktor fitness na umowie-zleceniu Kasia prowadziła zajęcia fitness na podstawie umowy-zlecenia w klubie sportowym. Klub nie wymagał od niej badań lekarskich, ponieważ nie była zatrudniona na etacie. Jednak kierownictwo klubu organizowało obowiązkowe szkolenie BHP dla wszystkich instruktorów, które Kasia musiała ukończyć przed rozpoczęciem zajęć. Koszt szkolenia został odjęty z jej pierwszego wynagrodzenia.

Podsumowanie Kwestia badań lekarskich i szkoleń BHP przy umowie-zleceniu zależy od rodzaju wykonywanej pracy i decyzji zleceniodawcy. Jeśli praca wiąże się z zagrożeniami dla zdrowia lub bezpieczeństwa, zleceniobiorca może zostać zobowiązany do przejścia badań i szkolenia. Przepisy nie nakładają jednak na zleceniodawcę obowiązku pokrywania ich kosztów, dlatego strony powinny jasno ustalić te kwestie w umowie. W praktyce oznacza to, że zleceniobiorca może być zmuszony do poniesienia dodatkowych wydatków związanych z wykonywaną pracą.

Oferta porad prawnych Jeśli masz wątpliwości dotyczące umowy-zlecenia, badań lekarskich czy szkoleń BHP, skorzystaj z profesjonalnej pomocy prawnej online. Oferujemy szybkie i rzetelne porady prawne bez wychodzenia z domu. Nasi eksperci wyjaśnią Twoje prawa i obowiązki, pomogą w interpretacji przepisów oraz doradzą, jak zabezpieczyć swoje interesy. Skontaktuj się z nami i uzyskaj fachową pomoc w dogodnym dla Ciebie czasie!

[KONIEC]

Źródła: 1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141