Urlop dla poratowania zdrowia po urlopie macierzyńskim

Prawo do urlopu dla poratowania zdrowia

Zgodnie z treścią art. 73 ust. 1 ustawy z 26.01.1982 r. – Karta Nauczyciela (dalej KN) – podstawową przesłanką nabycia prawa do urlopu dla poratowania zdrowia jest przepracowanie w szkole co najmniej 7 lat w wymiarze nie niższym niż 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć. Siedmioletni staż pracy nauczyciela w szkole powinien przypadać bezpośrednio przed datą rozpoczęcia urlopu dla poratowania zdrowia (art. 73 ust. 4 KN), z tym że wymóg ten dotyczy wyłącznie udzielenia pierwszego urlopu.

Zgodnie z treścią art. 73 ust. 3 KN „do okresu siedmioletniej pracy w szkole wlicza się okresy czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby oraz urlopu innego niż wypoczynkowy, trwające łącznie nie dłużej niż 6 miesięcy. W przypadku okresu niezdolności do pracy i urlopu trwających dłużej niż 6 miesięcy wymagany okres pracy przedłuża się o ten okres”. Okresy wliczane do wymaganego okresu pracy obejmują okresy niezdolności do pracy wskutek choroby (zwolnienia lekarskiego) oraz okresy urlopów innych niż urlop wypoczynkowy (urlop wypoczynkowy z natury rzeczy nie stanowi przerwy w pracy), np. urlopów bezpłatnych, macierzyńskich czy wychowawczych. Jednakże zgodnie z treścią art. 73 ust. 4 zd. drugie KN – „wymóg siedmioletniego okresu pracy w szkole dotyczy udzielenia jedynie pierwszego urlopu dla poratowania zdrowia”.

Jeżeli więc na przykład okres niezdolności do pracy/urlopu przekracza 6 miesięcy, zgodnie z treścią art. 73 ust. 3 KN do 7-letniego okresu pracy wymaganego dla uzyskania prawa do urlopu dla poratowania zdrowia wliczany jest tylko 6-miesięczny okres niezdolności do pracy/urlopu. Pozostały okres niezdolności do pracy/urlopu nie podlega wliczeniu, a zatem okres niezbędny do uzyskania prawa do urlopu dla poratowania zdrowia przedłuża się o czas niezdolności do pracy/urlopu przekraczający owe 6 miesięcy.

Ustalenie łącznego okresu niezdolności do pracy nauczyciela

W celu sprawdzenia, czy spełniono warunek określony w treści art. 73 ust. 1 KN, należy więc ustalić łączny okres niezdolności do pracy wywołanej ciążą (zwolnienie lekarskie) oraz urlopów innych niż urlop wypoczynkowy (np. urlopów bezpłatnych, macierzyńskich czy wychowawczych) przypadających w okresie ostatnich 7 lat bezpośrednio przed datą rozpoczęcia urlopu dla poratowania zdrowia.

Zatem badaniu podlegać powinien okres pracy liczony od daty wniosku o udzielenie urlopu dla poratowania zdrowia – do 7 lat wstecz. Siedmioletni okres zatrudnienia ma być bowiem nieprzerwany i przypadający bezpośrednio przed urlopem dla poratowania zdrowia. Okres urlopu uzupełniającego, jako urlopu wypoczynkowego, jest traktowany jako okres przepracowany.

Do ustalenia okresu pracy w omawianej sprawie należy więc zliczyć z okresu do 7 lat wstecz łączny okres niezdolności do pracy spowodowanej chorobą oraz urlopów, np. macierzyńskiego i rodzicielskiego. Zatem niezależnie od ogólnego stażu pracy nauczyciela badaniu podlega wyłącznie siedmioletni okres pracy przypadający bezpośrednio przed hipotetyczną datą udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia. Okres urlopu wypoczynkowego i urlopu uzupełniającego nie podlega zaliczeniu, ponieważ jest to urlop wypoczynkowy.

Z tak wyliczonego okresu niewykonywania pracy do okresu siedmioletniej pracy, zgodnie z dyspozycją art. 73 ust. 3 KN, zalicza się okresy trwające łącznie nie dłużej niż 6 miesięcy (zwolnień lekarskich i urlopów macierzyńskiego i rodzicielskiego). Wszystkie okresy niewykonywania pracy przekraczające 6 miesięcy będą wydłużać okres siedmioletniej pracy. Jeżeli takie okresy występują – nauczyciel, aby spełnić warunki określone w art. 73 ust. 1 KN, musi te okresy „odpracować”.

Wliczenie urlopu macierzyńskiego i zwolnienia lekarskiego do okresu pracy

Na gruncie prawa pracy nie jest rozstrzygnięta kwestia, ile trwają określone terminy. Nie wiadomo bowiem, co oznacza sformułowanie „rok” zawarte w treści art. 73 ust. 8 KN, jeżeli ani w pragmatyce nauczycielskiej, ani w szeroko rozumianym prawie pracy nie znajdziemy definicji pojęcia „rok”. Ponadto należy zauważyć, że pragmatyka nauczycielska w treści art. 73 ust. 8 KN nie posługuje się pojęciem „roku kalendarzowego”, co wskazywałoby na konieczność kalendarzowego liczenia terminu.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 lutego 2000 r., sygn. akt I PKN 512/99, stwierdził, że w takiej sytuacji zastosowanie będzie miał art. 114 ustawy z 23.04.1964 r. – Kodeks cywilny (dalej K.c.). Zatem na zasadzie kolejnych odesłań z art. 91c ust. 1 KN, a następnie art. 300 ustawy z 26.06.1974 r. – Kodeks pracy, należy zastosować treść art. 114K.c. Przepis ten stwierdza, że jeżeli termin jest oznaczony w miesiącach, a ciągłość terminu nie jest wymagana, miesiąc liczy się za dni trzydzieści, a rok za dni trzysta sześćdziesiąt pięć. W związku z tym przyjęcie zasady, że słowo „rok” użyte w treści art. 73 ust. 8 KN oznacza zgodnie z definicją art. 114 K.c. trzysta sześćdziesiąt pięć dni, a miesiąc trzydzieści dni.

Jeżeli w omawianej sprawie nauczycielka przebywała przez około dwa miesiące na zwolnieniu lekarskim i rok na macierzyńskim, to winno dokonać się zaliczenia do okresu pracy 180 dni na podstawie art. 73 ust. 3 KN, co może wywołać spełnienie warunków formalnych uprawniających do urlopu dla poratowania zdrowia.

Zaczęła Pani pracę w 2015 r., teraz mamy 2024 r. – zatem pozostaje Pani w zatrudnieniu 9 lat. Odejmujemy rok i dwa miesiące, zatem mamy 7 lat i 10 miesięcy i na podstawie art. 73 ust. 3 KN zaliczamy 6 miesięcy (180 dni) – zatem okres ten wynosi 8 lat i 4 miesiące. Stąd wymóg 7-letniego zatrudnienia winien być spełniony, co uprawnia Panią do ubiegania się o urlop dla poratowania zdrowia. Nadmienię tylko, że nie znam dokładnie dat oraz Pani sytuacji od strony kadrowej – więc jest to hipotetyczne rozważanie o charakterze ogólnym.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela - Dz.U. 1982 nr 3 poz. 19

2. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.