Urlop macierzyński i wypoczynkowy, co zrobić, gdy umowa wygasa?

Okres wypłacania zasiłku macierzyńskiego

Przebywa Pani na urlopie macierzyńskim, nie napisała Pani, do kiedy ma Pani ten urlop. Zasiłek macierzyński czy rodzicielski będzie wypłacany do końca jego trwania. Z chwilą rozwiązania stosunku pracy utraciła Pani prawo do niewykorzystanej części urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego, jednak na podstawie art. 29a ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2019 r., poz. 645) zachowała Pani uprawnienie do zasiłku macierzyńskiego przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy (w skrócie K.p.) jako okres urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego (łącznie 52 tygodnie). Zasiłek będzie więc wypłacany do końca trwania urlopu macierzyńskiego.

Niewykorzystany urlop a wygaśnięcie umowy

Pani umowa wygasa 31 grudnia 2022 r. Niewykorzystany urlop przerodzi się w roszczenie o wypłatę ekwiwalentu urlopu. W myśl art. 152 § 1 K.p. „pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego”. Przy ustalaniu wymiaru urlopu kalendarzowy miesiąc pracy odpowiada 1/12 wymiaru urlopu przysługującego pracownikowi. Niepełny kalendarzowy miesiąc pracy zaokrągla się w górę do pełnego miesiąca. Wymiar urlopu wynosi 20 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat i 26 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat (art. 154 § 1 K.p.).

Obowiązek wypłacenia ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy wynika z art. 171 § 1 K.p., który stanowi, że „w przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania, lub wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny”. Kwestie szczegółowe dotyczące obliczania kwoty przysługującego ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy zawiera rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz. U. z 1997 r. Nr 2, poz. 14 późń. zm.).

Zgodnie z § 14 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop „ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy ustala się, stosując zasady obowiązujące przy obliczaniu wynagrodzenia urlopowego, ze zmianami określonymi w § 15–19”. Pracodawca nie może Pani udzielić urlopu po zakończeniu stosunku pracy, ma obowiązek wypłacić ekwiwalent.

Przykłady

Anna na urlopie macierzyńskim i wygaśnięcie umowy

Anna miała umowę na czas określony, która wygasała 31 grudnia 2022 roku. Od czerwca 2022 roku była na urlopie macierzyńskim, planując kontynuację na urlopie rodzicielskim. W związku z wygaśnięciem umowy, niewykorzystany urlop wypoczynkowy za 2022 rok nie mógł być przeniesiony na rok 2023. Pracodawca miał obowiązek wypłacić Annie ekwiwalent za przysługujący urlop wypoczynkowy zgodnie z przepisami Kodeksu pracy. Po zakończeniu umowy, Anna nadal otrzymywała zasiłek macierzyński do końca trwania łącznego okresu urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego.

Tomasz i kończąca się umowa

Tomasz pracował na umowę na czas określony, która kończyła się 31 grudnia 2022 roku. W ciągu roku zgromadził 15 dni urlopu wypoczynkowego, jednak ze względu na projekty, nie miał możliwości ich wykorzystania przed zakończeniem umowy. Po wygaśnięciu umowy, zgodnie z przepisami, pracodawca był zobowiązany do wypłacenia Tomaszowi ekwiwalentu za niewykorzystany urlop. Pracodawca nie mógł udzielić mu urlopu w nowym roku, ponieważ umowa wygasła, a ekwiwalent stał się jego roszczeniem.

Katarzyna i roszczenie o ekwiwalent za urlop

Katarzyna była zatrudniona na umowę do końca grudnia 2022 roku, a w listopadzie zaczęła przebywać na długoterminowym zwolnieniu lekarskim. W związku z brakiem możliwości wykorzystania urlopu wypoczynkowego przed zakończeniem umowy, miała prawo do ekwiwalentu pieniężnego za przysługujący jej niewykorzystany urlop. Pracodawca, na podstawie art. 171 Kodeksu pracy, musiał obliczyć ekwiwalent zgodnie z obowiązującymi przepisami i wypłacić Katarzynie należną kwotę przy rozliczeniu końcowym.

Podsumowanie

Zakończenie umowy na czas określony oznacza, że pracownik nie może skorzystać z przysługującego mu urlopu wypoczynkowego po wygaśnięciu umowy. Zgodnie z przepisami, pracodawca ma obowiązek wypłacić ekwiwalent za niewykorzystany urlop. Dotyczy to zarówno sytuacji, gdy pracownik przebywa na urlopie macierzyńskim, rodzicielskim lub chorobowym, jak i przypadków, gdy zakończenie umowy uniemożliwia wykorzystanie urlopu w naturze. Warto pamiętać, że wypłata ekwiwalentu jest obowiązkiem pracodawcy i roszczeniem pracownika wynikającym z przepisów Kodeksu pracy.

Oferta porad prawnych

Potrzebujesz porady prawnej lub profesjonalnego pisma? Skontaktuj się z nami online, aby uzyskać szybką i rzetelną pomoc prawną dostosowaną do Twoich potrzeb! Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
2. Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - Dz.U. 1999 nr 60 poz. 636