• Autor: Katarzyna Talkowska-Szewczyk
Mam kilka pytań dotyczących prawa pracy, a konkretnie korzystania przez pracownicę z urlopu rodzicielskiego w częściach. W 2020 roku wykorzystałam 14 tygodni urlopu rodzicielskiego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim u mojego ówczesnego pracodawcy. Zasiłek rodzicielski za czas trwania urlopu wynosił 60% podstawy wynagrodzenia. W 2023 r. chciałabym wykorzystać pozostałą, przysługującą mi część urlopu rodzicielskiego u obecnego pracodawcy (innego niż poprzednio). 1. Czy obecny pracodawcą ma obowiązek udzielenia mi tego urlopu? 2. Ile tygodni urlopu pozostało mi do wykorzystania (zakładam, że 16)? 3. Zmiana pracy wiązała się ze wzrostem wynagrodzenia. Czy wysokość zasiłku rodzicielskiego zostanie ponownie przeliczona, uwzględniając wzrost wynagrodzenia? Czy w związku ze zmianami w Kodeksie pracy, które weszły w życie w kwietniu 2023, przysługuje mi zasiłek w wysokości 70% wynagrodzenia?
Poniżej odpowiedzi na zadane przez Panią pytania:
Pytanie 1. Czy obecny pracodawcą ma obowiązek udzielenia mi tego urlopu?
Zgodnie z art. 182 (1d) ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r., poz. 1510): Urlop rodzicielski jest udzielany na wniosek w postaci papierowej lub elektronicznej składany przez pracownika – rodzica dziecka w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Do wniosku dołącza się dokumenty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 1868a. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika.
Zatem pracodawca jest obowiązany do udzielenia urlopu.
Pytanie 2. Ile tygodni urlopu pozostało mi do wykorzystania (zakładam, że 16)?
Zgodnie z art. 182 (1a) § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r., poz. 1510) Pracownicy – rodzice dziecka mają prawo do urlopu rodzicielskiego w celu sprawowania opieki nad dzieckiem w wymiarze do:
1) 41 tygodni – w przypadku, o którym mowa w art. 180 § 1 pkt 1; w przypadku urodzenia 1 dziecka przy 1 porodzie;
2) 43 tygodni – w przypadkach, o których mowa w art. 180 § 1 pkt 2-5; w przypadku urodzenia dwóch i więcej dzieci przy jednym porodzie.
Do 26 kwietnia 2023 r. obowiązywał wymiar urlopu rodzicielskiego art. 182 (1a) §1 pkt. 1 – 32 oraz pkt. 2 – 34.
Zgodnie z przepisami przejściowymi zawartymi w ustawie z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r., poz. 641): Pracownik, który w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy jest uprawniony do urlopu rodzicielskiego, o którym mowa w art. 182 (1c) § 3 ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu dotychczasowym, lub korzysta z tego urlopu, ma prawo do skorzystania z tego urlopu w wymiarze określonym w 182 (1a) § 1 albo 2 ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, na zasadach określonych w przepisach dotychczasowych.
Nadto zgodnie z art. 34 wyżej wskazanej ustawy: Pracownik, który w okresie od dnia 2 sierpnia 2022 r. do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy miał prawo do urlopu rodzicielskiego albo jego części lub korzystał z urlopu rodzicielskiego albo jego części udzielonego na podstawie przepisów ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu dotychczasowym, ma prawo do skorzystania z urlopu rodzicielskiego, w wymiarze określonym w art. 182 (1a) oraz art. 183 ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejsza ustawą.
Zatem przysługuje Pani prawo do korzystania z wydłużonego urlopu rodzicielskiego. Proszę pamiętać, że w ramach tego urlopu 41-tygodniowego jest 9 tygodni zastrzeżone dla pracownika – ojca. Zatem nie może Pani korzystać z tych 9 tygodni przeznaczonych tylko dla ojca. Zatem 41 tygodni – 9 tygodni dla ojca =32 tygodnie. Z czego wykorzystała już Pani 14 tygodni.
32 tygodnie – 14 tygodni = 18 tygodni.
Pytanie 3. Zmiana pracy wiązała się ze wzrostem wynagrodzenia. Czy wysokość zasiłku rodzicielskiego zostanie ponownie przeliczona, uwzględniając wzrost wynagrodzenia? Czy w związku ze zmianami w Kodeksie pracy, które weszły w życie w kwietniu 2023, przysługuje mi zasiłek w wysokości 70% wynagrodzenia?
Przejście na urlop rodzicielski aktualnie, tj. po zmianach, które weszły w życie 26 kwietnia 2023 r. oznacza, że wysokość zasiłku wynosić będzie 70% podstawy wymiaru. Zasiłek przysługuje za każdy dzień przebywania na urlopie rodzicielskim. Podstawę wymiaru zasiłku dla pracownika stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone:
Zatem będzie liczyło się nowe wynagrodzenie.
Pracownica zmienia pracodawcę w trakcie korzystania z urlopu rodzicielskiego
Anna, zatrudniona w firmie A, urodziła dziecko w 2020 roku i wykorzystała 14 tygodni urlopu rodzicielskiego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim. W 2023 roku podjęła pracę w firmie B i chciała wykorzystać pozostałą część urlopu rodzicielskiego. Złożyła wniosek do nowego pracodawcy, który zgodnie z obowiązującym prawem, był zobowiązany do udzielenia jej urlopu. Dzięki nowym przepisom, Anna mogła wykorzystać dodatkowe 18 tygodni urlopu, a jej zasiłek rodzicielski został przeliczony na podstawie nowego, wyższego wynagrodzenia, wynosząc 70% podstawy.
Mężczyzna korzysta z urlopu rodzicielskiego po zmianie pracy
Jan w 2021 roku skorzystał z 10 tygodni urlopu rodzicielskiego w firmie X, gdzie jego wynagrodzenie wynosiło 5000 PLN miesięcznie. W 2023 roku, po zmianie pracodawcy na firmę Y, gdzie jego wynagrodzenie wzrosło do 7000 PLN, postanowił wykorzystać pozostałą część urlopu rodzicielskiego. Dzięki przepisom przejściowym, Jan miał prawo do dodatkowych tygodni urlopu, a wysokość jego zasiłku została przeliczona zgodnie z nowym wynagrodzeniem, co skutkowało wyższą kwotą świadczenia.
Pracownica wykorzystuje wydłużony urlop rodzicielski po przerwie zawodowej
Maria w 2020 roku urodziła dziecko i wykorzystała 20 tygodni urlopu rodzicielskiego w firmie Z. W 2022 roku przerwała pracę z powodów osobistych, a w 2023 roku podjęła zatrudnienie w firmie W. Dowiedziała się, że dzięki nowym przepisom przysługuje jej wydłużony urlop rodzicielski. Złożyła wniosek o dalsze 21 tygodni urlopu (41 tygodni – 20 tygodni już wykorzystane), który pracodawca musiał uwzględnić. Dzięki temu Maria mogła spędzić więcej czasu z dzieckiem, a zasiłek rodzicielski został obliczony na podstawie jej nowego wynagrodzenia, wynosząc 70% podstawy.
Zmiana pracodawcy nie pozbawia pracownika prawa do niewykorzystanego urlopu rodzicielskiego, a nowy pracodawca jest zobowiązany do jego udzielenia na podstawie złożonego wniosku. Dzięki nowym przepisom obowiązującym od kwietnia 2023 roku, pracownicy mogą korzystać z wydłużonego urlopu rodzicielskiego, a zasiłek rodzicielski zostaje przeliczony na podstawie aktualnego wynagrodzenia, wynosząc 70% jego podstawy.
Skorzystaj z naszych usług porad prawnych online i pisania profesjonalnych pism, aby mieć pewność, że Twoje prawa są zawsze chronione i właściwie egzekwowane. Nasi doświadczeni prawnicy są gotowi pomóc Ci w każdej sytuacji związanej z prawem pracy. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy
