Urlop macierzyński a koniec umowy o pracę

• Autor: Dorota Kriger

Jestem na urlopie macierzyńskim od 18 października 2008. Umowa o pracę kończy mi się 1 lutego, czyli prawie z końcem urlopu macierzyńskiego. 1) Jak skorzystać z dłuższego wymiaru urlopu macierzyńskiego: z 18–20 tygodni? 2) Czy jeżeli przysługuje mi dłuższy urlop macierzyński, to pracodawca może nie przedłużyć ze mną umowy? 3) Czy jeśli zakład pracy nie przedłuży ze mną umowy, to wypłaci mi ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.


Urlop macierzyński a koniec umowy o pracę

Jak skorzystać z dłuższego wymiaru urlopu macierzyńskiego?

Zgodnie z nowymi przepisami Kodeksu pracy dotyczącymi urlopów macierzyńskich zmiany w zakresie obligatoryjnej części urlopu macierzyńskiego (art. 180 § 1 Kodeksu pracy) mają zastosowanie także do pracowników, którzy korzystają z urlopu macierzyńskiego lub z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w dniu wejścia ustawy w życie (zgodnie z art. 11 ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw – Dz. U. Nr 237, poz. 1654).

Oznacza to, że pracownik, który w dniu 1 stycznia 2009 r. korzystał z urlopu macierzyńskiego, poniekąd automatycznie nabywa prawo do dodatkowych 2 tygodni, jeśli dotychczas wymiar jego urlopu wynosił 18 tygodni. Jest to także równoznaczne z tym, że okres pobierania zasiłku macierzyńskiego będzie wydłużony bez konieczności składania wniosku – pod warunkiem że na wcześniej złożonych dokumentach była informacja o liczbie dzieci urodzonych przy ostatnim porodzie.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Czy pracodawca ma obowiązek przedłużyć umowę na czas określony która ulegnie rozwiązaniu w trakcie urlopu macierzyńskiego?

Pracodawca nie ma prawnego obowiązku przedłużać umowy o pracę na czas określony, która ulegnie rozwiązaniu w trakcie urlopu macierzyńskiego. Od dnia zakończenia umowy dalsze świadczenia, tj. zasiłek macierzyński przysługujący za pozostałą część urlopu macierzyńskiego, wypłaci ZUS. Jeśli jednak strony umowy zdecydują się zawrzeć kolejną umowę bezpośrednio po zakończeniu obecnej – urlop będzie udzielany, a zasiłek macierzyński wypłacany na dotychczasowych zasadach, oczywiście w nowym, wyższym wymiarze (zgodnie z art. 29 pkt 1 i 5 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa – Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 267 z późn zm.) .

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Rozwiązanie lub wygaśnięcie stosunku pracy a ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy

Co do ekwiwalentu za niewykorzystany urlop, to zastosowanie ma tu art. 171 § 1 Kodeksu pracy, który mówi, że „w przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny”. Jeśli więc strony nie zdecydują się zawrzeć kolejnej umowy – pracodawca będzie zobowiązany za niewykorzystany w tym roku urlop wypoczynkowy wypłacić ekwiwalent urlopowy.

Pamiętać należy w tym przypadku o zasadzie, która wynika z art. 1551 § 1 Kodeksu pracy – mianowicie w roku kalendarzowym, w którym ustaje stosunek pracy z pracownikiem uprawnionym do kolejnego urlopu, pracownikowi przysługuje urlop u dotychczasowego pracodawcy – w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego u tego pracodawcy w roku ustania stosunku pracy, chyba że przed ustaniem tego stosunku pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze.

Oznacza to, że pracodawca wypłaci ekwiwalent tylko za okres do dnia rozwiązania umowy o pracę.

Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

Przykłady

Umowa na czas określony wygasa w trakcie urlopu macierzyńskiego. Pani Anna pracowała w firmie X na umowę o pracę na czas określony, która trwała do 31 grudnia 2023 roku. 1 listopada 2023 roku urodziła dziecko i rozpoczęła urlop macierzyński. Zgodnie z przepisami, przysługiwało jej 20 tygodni urlopu macierzyńskiego. Jednakże, jej umowa o pracę wygasła z końcem grudnia. W tej sytuacji pracodawca nie miał obowiązku przedłużać umowy z Panią Anną, gdyż wygaśnięcie umowy w trakcie urlopu macierzyńskiego nie obliguje pracodawcy do jej przedłużenia. Pani Anna zachowała jednak prawo do zasiłku macierzyńskiego. Po wygaśnięciu umowy, ZUS przejął wypłatę zasiłku macierzyńskiego za pozostały okres urlopu (do końca marca 2024 roku). Dodatkowo, Pani Anna otrzymała ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Pracodawca był zobowiązany wypłacić jej ekwiwalent za urlop wypoczynkowy naliczony proporcjonalnie do okresu przepracowanego w 2023 roku do dnia rozwiązania umowy (31 grudnia 2023).

 

Przedłużenie umowy po urlopie macierzyńskim. Pani Katarzyna pracowała w firmie Y na umowę o pracę na czas określony, która upływała w trakcie jej urlopu macierzyńskiego. Przed końcem umowy, Pani Katarzyna i pracodawca doszli do porozumienia i podpisali nową umowę o pracę, obowiązującą od dnia następnego po zakończeniu poprzedniej. W tej sytuacji urlop macierzyński Pani Katarzyny był kontynuowany bez przerw. Dzięki podpisaniu nowej umowy, nie doszło do przerwania stosunku pracy, a tym samym urlop macierzyński trwał nieprzerwanie. Zasiłek macierzyński był wypłacany przez pracodawcę. W związku z kontynuacją zatrudnienia, to pracodawca, a nie ZUS, był odpowiedzialny za wypłatę zasiłku macierzyńskiego. Nowa umowa umożliwiła jej wykorzystanie całego przysługującego jej urlopu macierzyńskiego.

 

Umowa o pracę do dnia porodu. Pani Magda miała umowę o pracę zawartą do dnia porodu. Urodziła dziecko 15 maja 2024 roku. W tej sytuacji umowa Pani Magdy rozwiązała się automatycznie w dniu porodu. Taki rodzaj umowy jest specyficzny i rozwiązuje się z mocy prawa w dniu urodzenia dziecka. Od następnego dnia Pani Magda rozpoczęła urlop macierzyński. Mimo rozwiązania umowy, Pani Magda nabyła prawo do zasiłku macierzyńskiego, a okres pobierania tego zasiłku odpowiadał długości urlopu macierzyńskiego. ZUS wypłacał Pani Magdzie zasiłek macierzyński. Po rozwiązaniu umowy, wypłata zasiłku macierzyńskiego przeszła na ZUS. Pracodawca był zobowiązany do wystawienia zaświadczenia Z-3. Dokument ten jest niezbędny do wypłaty zasiłku macierzyńskiego przez ZUS.

Podsumowanie

Artykuł omawia sytuację, w której umowa o pracę kończy się w trakcie trwania urlopu macierzyńskiego. Kluczowym aspektem jest fakt, że wygaśnięcie lub rozwiązanie umowy o pracę, w tym umowy na czas określony, w trakcie urlopu macierzyńskiego nie pozbawia pracownicy prawa do zasiłku macierzyńskiego. Zmienia się jedynie podmiot odpowiedzialny za jego wypłatę – po ustaniu stosunku pracy zasiłek wypłaca ZUS, a nie pracodawca. Pracodawca nie ma obowiązku przedłużać umowy na czas określony, która wygasa w trakcie urlopu macierzyńskiego, jednak strony mogą zawrzeć nową umowę, co pozwoli na kontynuację urlopu i wypłaty zasiłku przez pracodawcę. Niezależnie od okoliczności, pracownicy przysługuje ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, naliczony proporcjonalnie do okresu przepracowanego do dnia rozwiązania umowy. W przypadku umowy o pracę do dnia porodu, umowa ta rozwiązuje się automatycznie w dniu porodu, a od następnego dnia matka nabywa prawo do zasiłku macierzyńskiego wypłacanego przez ZUS. Ważne jest, aby pracodawca w takiej sytuacji wystawił zaświadczenie Z-3, niezbędne do wypłaty zasiłku.

Oferta porad prawnych

Oferujemy kompleksowe porady prawne z zakresu prawa pracy, prawa rodzinnego, prawa cywilnego, prawa administracyjnego i wielu innych dziedzin. Nasz zespół doświadczonych prawników zapewnia profesjonalną i rzetelną pomoc prawną, dostosowaną do indywidualnych potrzeb każdego klienta.

 

Źródła:

1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
2. Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - Dz.U. 1999 nr 60 poz. 636

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

O autorze: Dorota Kriger

Absolwentka kierunku bankowość w Studium Finansów pod patronatem WSB w Poznaniu, licencjat Wydziału Ekonomicznego Akademii Ekonomicznej w Poznaniu w specjalności ekonomika pracy i zarządzanie kadrami. Od 1999 r. zatrudniona na stanowisku specjalisty do spraw administracji i zamówień publicznych, zajmuje się m.in. sprawami pracowniczymi.

 

Współpracuje przy pozyskiwaniu funduszy unijnych na realizację inwestycji i rozwój przedsiębiorczości (ukończone studia podyplomowe na Wydziale Ekonomicznym Uniwersytetu Gdańskiego w zakresie „Rozwój regionalny i fundusze strukturalne Unii Europejskiej. Kierowanie projektami”).



Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Kodeks pracy

[Pobierz Kodeks pracy] Z zaznaczonymi zmianami.

Kodeks pracy

[Pobierz ustawę o PIP] Z zaznaczonymi zmianami.

Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

rozwodowy.pl

prawo-mieszkaniowe.info