• Autor: Wioletta Dyl
Podczas zwolnienia chorobowego wyszłam na pocztę, gdzie spotkałam przełożonego. Co więcej, sprawdzałam firmową skrzynkę odbiorczą. Jestem dyrektorem firmy. Czy prezes może mi jakoś zaszkodzić w tej sytuacji?
W kontekście Pani pytania należałoby się odnieść do art. 100 Kodeksu pracy, który ustanawia generalną zasadę, zgodnie z którą „osoba zatrudniona jest obowiązana wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę”.
W okresie zwolnienia lekarskiego pracownik jest czasowo zwolniony z obowiązku świadczenia pracy. Przejawem jego troski o dobro zakładu pracy jest stosowanie się do zaleceń lekarskich w celu jak najszybszego powrotu do zdrowia i ponownego podjęcia pracy, zatem w okresie zwolnienia winien on powstrzymywać się od podejmowania czynności, które mogłyby wpłynąć na przedłużanie jego nieobecności w pracy. W szczególności dotyczy to podejmowania innej pracy, czy to na podstawie umowy o pracę, czy umowy cywilnoprawnej czy samozatrudnienia.
Pojęcie „pracy” jest w tym przypadku bardzo szerokie. Obejmuje w zasadzie wszelką ludzką aktywność zmierzającą do osiągnięcia korzyści majątkowej choćby nawet polegająca na czynnościach nieobciążających w istotny sposób organizmu pracownika pozostającego na zwolnieniu lekarskim (tak np. w wyroku Sądu Najwyższego z 20.10.2005 r., sygn. akt II UK 154/04, oraz w wyroku SN z 5.4.2005 r., sygn. akt I UK 370/04,).
A zatem świadczenie pracy zarobkowej w trakcie orzeczonej niezdolności do pracy jest niedozwolone, przy czym nie jest tutaj ważny powód wydania zaświadczenia lekarskiego oraz fakt czy podjęcie pracy w tym okresie może przyczynić się do przedłużenia okresu niezdolności do pracy.
Ważny jest sam fakt podjęcia takiej pracy przez pracownika, który już sam przez się zawiera w sobie kilka wykroczeń, a to:
Wykonywanie więc pracy lub prowadzenie innej działalności w czasie zwolnienia lekarskiego może być kwalifikowane jako naruszenie podstawowych obowiązków, ale wcale nie musi. Zgodnie bowiem z wyrokiem SN z 11.06.2003 r. (sygn. akt I PK 208/02) taka kwalifikacja będzie dopuszczalna tylko wówczas, gdy pracownik swoim zachowaniem przekreśla cele zwolnienia, czyli jak najszybszy powrót do zdrowia i odzyskanie zdolności do wykonywania pracy. Niemniej jednak aby pracownikowi przypisać naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych, pracodawca musi najpierw ustalić i wskazać, jaki to pracowniczy obowiązek został naruszony, jeżeli miałoby to być ciężkie naruszenie obowiązku pracowniczego, to również wykazanie, że nastąpiło ono bądź z winy umyślnej bądź z rażącego niedbalstwa.
Niewątpliwie można naruszyć omawiany obowiązek pracowniczy w postaci dbałości o jak najszybszy powrót do zdrowia, podejmując wykonywanie czynności w ramach macierzystego zakładu pracy. Jeżeli jako dyrektor na zwolnieniu lekarskim kontaktuje się Pani z zarządem w celu omawiania strategii działania firmy, ustalania zadań np. sprzedażowych itp., to niewątpliwie takim działaniem może naruszyć Pani ewidentnie ów obowiązek, o ile stoi to w sprzeczności z zaleceniem lekarskim. Jeżeli natomiast złamała Pani nogę i musi leżeć w domu zagipsowana po szyję, to jednak nie ma tu przeciwwskazań do tego, aby można było pewne bieżące sprawy uzgodnić np. przez telefon – co nie oznacza, że ma to mieć charakter ciągły. Jak widać, wszystko zależy od konkretnych okoliczności danej sprawy.
Pani pracodawca ma prawo żądać od Pani wyjaśnień, w jaki sposób korzystała ze zwolnienia lekarskiego – w ramach obowiązku pracownika do współdziałania z pracodawcą. Jeżeli dojdzie do wniosku, iż zamiast odpoczywać, nadal Pani pracowała zdalnie (Internet), wydając polecenia i realizując jakieś zadania, może dojść do wniosku, że unicestwia Pani tym samym cel zwolnienia chorobowego i narusza obowiązek dbania o siebie dla dobra firmy i ojczyzny. Zatem na Pani miejscu kwestię „wchodzenia” na pocztę firmy tłumaczyłabym raczej np. chęcią sprawdzenia, czy nie przyszła oczekiwana przez Panią informacja czy wiadomość, a nie zamiarem wykonywania zadań ujętych w Pani zakresie obowiązków ani też kontroli podległych Pani pracowników. Ponadto trzeba mieć na uwadze, że wejście na pocztę nie miało nic wspólnego z zamiarem uzyskania przez Panią zarobków.
Niemniej jak się pracodawca uprze, to będzie chciał różne sprawy wykazać. Jednak w mojej opinii w sytuacji przez Panią wskazanej będzie mu niezwykle trudno udowodnić, że naruszyła Pani obowiązek pracowniczy, o ile nie wykazała się Pani nadmierna „produkcją” poleceń dla pracowników czy kontaktów z zarządem.
Proszę tez pamiętać, że jeżeli pracodawca wykaże, że Pani jednak pracowała, to należy zwrócić wypłacany za ten okres zasiłek chorobowy.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Wioletta Dyl
Radca prawny, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Wrocławskiego. Udziela porad prawnych z zakresu prawa autorskiego, nowych technologii, ochrony danych osobowych, a także prawa konkurencji, podatkowego i pracy. Zajmuje się również sporządzaniem regulaminów oraz umów, szczególnie z zakresu e-biznesu i prawa informatycznego, które jest jej pasją. Posiada kilkudziesięcioletnie doświadczenie prawne, obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy