• Autor: Dorota Kriger
Jeśli wypadek przy pracy nastąpił z winy pracownika, to czy takiemu pracownikowi przysługuje odszkodowanie z ZUS oraz 100% zasiłku chorobowego?
Jeśli do wypadku przy pracy doszło z wyłącznej winy pracownika, to nie otrzyma on świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego, tzn. zasiłku chorobowego w wysokości 100% ani odszkodowania.
Wynika tak z art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tj. Dz. U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322 ze zm.) oraz bogatego orzecznictwa.
Zgodnie z treścią ww. przepisu świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługują ubezpieczonemu, gdy wyłączną przyczyną wypadków przy pracy było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa.
Warto wiedzieć o tym, iż „rażącym niedbalstwem” określa się zachowanie graniczące niemal z umyślnością, które zachodzi wówczas, gdy pracownik przewiduje skutki swojego zachowania, lecz spodziewa się ich uniknąć, bądź skutków tych nie przewiduje, choć może i powinien je przewidzieć (wyrok SA w Białymstoku z 15 grudnia 1993 r., III Aur 411/93, PS-wkł. 1994/6/14). W opinii SN niedbalstwo pracownika jako jedyny powód wypadku przy pracy zwalnia pracodawcę od odpowiedzialności tylko wówczas, gdy miało charakter rażący, a więc graniczyło z umyślnością (por. wyrok z 30 listopada 1999 r., II UKN 221/99, OSNP 2001, nr 6, poz. 205).
Wina, a także wykazanie niedbalstwa pracownika poszkodowanego w wypadku przy pracy, wymagają konkretnych dowodów. Nie wystarczy stwierdzenie, że zatrudniony nie przestrzegał przepisów BHP (por. wyrok SN z 23 listopada 2004 r., II UK 30/04, M. P. Pr. z 2005 r. Nr 1, poz. 342). Nawet uwzględniając posiadane dowody, należy przeanalizować całe zdarzenie. Wynika tak z wyroku SN, zgodnie z którym, oceniając winę pracownika jako wyłączną przyczynę wypadku przy pracy, należy uwzględnić, oprócz zachowania samego poszkodowanego, całokształt okoliczności zdarzenia, w tym zwłaszcza także zachowania innych jego uczestników oraz zaniedbania organizacyjno-techniczne pracodawcy (wyrok SN z 8 kwietnia 1999 r., II UKN 557/98, PiZS 1999/9/35).
Kolejny wyrok dotyczy kwestii odszkodowania. Sąd Najwyższy uznał, że pracodawca zobligowany jest wypłacić pracownikowi odszkodowanie za wypadek przy pracy, nawet jeśli jest on częściowo spowodowany z jego winy. W takim przypadku sprawca nie ponosi również odpowiedzialności za naprawienie szkody – wyrok SN z 8 lipca 2009 r. (I PK 37/09). Niestety, jeśli wypadek przy pracy był z wyłącznej winy pracownika, i w trakcie oceny stwierdzono jego umyślność lub rażące niedbalstwo, odszkodowanie się nie należy.
Jeśli pracownikowi nie przysługują świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego w związku ze stwierdzeniem wyłącznej winy pracownika, nadal ma on prawo do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego w wysokości 80%.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Dorota Kriger
Absolwentka kierunku bankowość w Studium Finansów pod patronatem WSB w Poznaniu, licencjat Wydziału Ekonomicznego Akademii Ekonomicznej w Poznaniu w specjalności ekonomika pracy i zarządzanie kadrami. Od 1999 r. zatrudniona na stanowisku specjalisty do spraw administracji i zamówień publicznych, zajmuje się m.in. sprawami pracowniczymi.
Współpracuje przy pozyskiwaniu funduszy unijnych na realizację inwestycji i rozwój przedsiębiorczości (ukończone studia podyplomowe na Wydziale Ekonomicznym Uniwersytetu Gdańskiego w zakresie „Rozwój regionalny i fundusze strukturalne Unii Europejskiej. Kierowanie projektami”).
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy
