• Autor: Katarzyna Siwiec
Prowadzę agencję pracy. Otrzymałam pismo od komornika o zajęciu wierzytelności pracującej u mnie na umowę-zlecenie kobiety. Odpisałam, potwierdzając, że faktycznie ta pani u mnie pracuje i jej wynagrodzenie za ostatni miesiąc wyniesie 1700 zł. Jednak ze względu na fakt, że jest to jej jedyne źródło utrzymania, poprosiłam w jej imieniu o obniżenie kwoty. Ta pani nie odesłała mi jednak umowy. Uważa, że jak wyślę pieniądze do komornika, a nie będzie tej umowy, to je odzyska. To dla mnie niejasne. Poza tym czy teraz, skoro wysłałam pismo, mam czekać z przelaniem pieniędzy do komornika, aż mi odpisze, czy muszę to zrobić zgodnie z terminem ustalonym w umowie-zleceniu? Ta kobieta ma zacząć pracować na umowę o pracę, ile wtedy powinnam jej potrącać z pensji?
Jeśli jest to umowa-zlecenie, czy też umowa o świadczenie usług, gdzie na mocy art. 750 Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy o zleceniu, to fakt, że ta Pani nie podpisała umowy, nie ma znaczenia dla istnienia stosunku zobowiązaniowego, w tym przypadku stosunku zlecenia pomiędzy Paniami. Żaden przepis Kodeksu cywilnego nie mówi bowiem, że umowa-zlecenie ma być zawarta w formie pisemnej pod warunkiem nieważności.
Wręcz przeciwnie, jak podkreślają komentatorzy, do zawarcia umowy-zlecenia dochodzi najczęściej przez złożenie oferty i jej przyjęcie. Nie jest też wykluczone zawarcie umowy w innym trybie, w szczególności w drodze negocjacji bądź przetargu. Przepisy nie wymagają dla zawarcia umowy zachowania formy szczególnej, niezależnie od tego, jakiej czynności prawnej zobowiązał się dokonać przyjmujący zlecenie. W związku z tym może ona zostać zawarta w dowolnej formie, nawet w sposób dorozumiany (tak np. K. Kopaczyńska-Pieczniak, Komentarz do kodeksu cywilnego).
Zobacz też: Brak wypłaty umowa zlecenie
Zatem skoro ta Pani wykonuje czynności zlecone jej na podstawie umowy, nie ma znaczenia, czy podpisała fizycznie umowę, czy też nie, bo umowa ta jest wykonywana, a zatem w sposób dorozumiany zawarta.
Pyta Pani, czy powinna czekać z przelaniem pieniędzy do komornika. Otóż, komornik już nie będzie z Panią korespondował, bo zadaniem komornika jest po prostu zajęcie wierzytelności, które komornik realizuje w ten sposób, że zawiadamia dłużnika, że nie wolno mu odbierać żadnego świadczenia ani rozporządzać zajętą wierzytelnością i ustanowionym dla niej zabezpieczeniem i wzywa dłużnika wierzytelności, aby należnego od niego świadczenia nie uiszczał dłużnikowi, lecz złożył je komornikowi lub do depozytu sądowego.
Jeżeli jednak ma Pani na myśli odpowiedź na Pani pismo o zastosowanie (na mocy art. 833 § 2 K.p.c.) ochrony dla umowy-zlecenia jako źródła świadczeń powtarzających się, których celem jest zapewnienie utrzymania, jak w przypadku umowy o pracę – to tak, powinna Pani najpierw dowiedzieć się, czy komornik przychyli się do Pani wniosku. Jest bowiem znaczna różnica między umową-zleceniem a umową o pracę: z tej pierwszej co do zasady może być zajęte całe wynagrodzenie, a z umowy o pracę już nie, o czym będzie mowa niżej.
Proszę się zatem wstrzymać z przelaniem środków komornikowi, dopóki on się nie wypowie w przedmiocie, jak traktuje świadczenia z umowy-zlecenia.
Pisze Pani także, że wspomniana osoba wkrótce podpisze umowę o pracę i chciałaby Pani wiedzieć, ile wtedy ma mieć potrącane z pensji. Otóż te kwestie reguluje art. 833 § 1 K.p.c., stanowiąc, że wynagrodzenie ze stosunku pracy podlega egzekucji w zakresie określonym w przepisach Kodeksu pracy. Zatem zastosowanie mają art. 87 i 871 Kodeku pracy, których treść poniżej przytaczam i które powodują, że w przypadku egzekucji świadczeń innych niż alimentacyjne pracownikowi zawsze pozostać musi kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę, bo ta jest wolna od potrąceń.
„Art. 87. § 1. Z wynagrodzenia za pracę – po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych – podlegają potrąceniu tylko następujące należności:
1) sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,
2) sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,
3) zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi,
4) kary pieniężne przewidziane w art. 108.
§ 2. Potrąceń dokonuje się w kolejności podanej w § 1.
§ 3. Potrącenia mogą być dokonywane w następujących granicach:
1) w razie egzekucji świadczeń alimentacyjnych – do wysokości trzech piątych wynagrodzenia,
2) w razie egzekucji innych należności lub potrącania zaliczek pieniężnych – do wysokości połowy wynagrodzenia.
§ 4. Potrącenia, o których mowa w § 1 pkt 2 i 3, nie mogą w sumie przekraczać połowy wynagrodzenia, a łącznie z potrąceniami, o których mowa w § 1 pkt 1 – trzech piątych wynagrodzenia. Niezależnie od tych potrąceń kary pieniężne potrąca się w granicach określonych w art. 108.
§ 5. Nagroda z zakładowego funduszu nagród, dodatkowe wynagrodzenie roczne oraz należności przysługujące pracownikom z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej podlegają egzekucji na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych do pełnej wysokości.
§ 6. (uchylony).
§ 7. Z wynagrodzenia za pracę odlicza się, w pełnej wysokości, kwoty wypłacone w poprzednim terminie płatności za okres nieobecności w pracy, za który pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia.
§ 8. (71) Potrąceń należności z wynagrodzenia pracownika w miesiącu, w którym są wypłacane składniki wynagrodzenia za okresy dłuższe niż 1 miesiąc, dokonuje się od łącznej kwoty wynagrodzenia uwzględniającej te składniki wynagrodzenia.”
„Art. 871. § 1. Wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:
1) minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych – przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne, (…)”.
Na koniec podkreślę, że egzekucja z wierzytelności i egzekucja z wynagrodzenia za pracę to dwa różne sposoby egzekucji i winny być prowadzone niejako odrębnie, tj. komornik powinien zająć wynagrodzenie za pracę oddzielnie, ale musi też mieć Pani świadomość, że komornik może powziąć informację z ZUS o zatrudnieniu tejże osoby.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Siwiec
Radca prawny, absolwentka wydziału prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Od 17 lat pracująca w zawodzie prawnika i udzielająca porad prawnych, od 2010 roku prowadzi własną kancelarię. Specjalizuje się w obsłudze prawnej zarówno przedsiębiorców z różnych branż, jak i osób fizycznych.
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy