• Autor: Kamil Kiecana
Dwa tygodnie temu ustał mój stosunek pracy w poprzedniej firmie. Zatrudniłam się w firmie o podobnym profilu. Ta sama branża, w sumie więc to podjęcie zatrudnienia u konkurencji. Były pracodawca wysłał mi pismo z groźbą o zaniechaniu natychmiastowym nieuczciwej konkurencji i przypomniał o obowiązku zakazu konkurencji. Fakt, że zatrudniając się u poprzedniego pracodawcy, coś podpisywałam, nie mam tego dokumentu. Zabrano go mi, ale pracodawca nie wypłacił mi żadnego ekwiwalentu w związku z zachowaniem zakazu konkurencji. Czy w związku z tym zakaz konkurencji jest nieważny?
Zgodnie z art. 1011–1014 Kodeksu pracy:
„Art. 1011. [Zakaz konkurencji dotyczący pracownika pozostającego w stosunku pracy]
§ 1. W zakresie określonym w odrębnej umowie, pracownik nie może prowadzić działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy ani też świadczyć pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność (zakaz konkurencji).
§ 2. Pracodawca, który poniósł szkodę wskutek naruszenia przez pracownika zakazu konkurencji przewidzianego w umowie, może dochodzić od pracownika wyrównania tej szkody na zasadach określonych w przepisach rozdziału I w dziale piątym.
Art. 1012. [Zakaz konkurencji dotyczący byłego pracownika]
§ 1. Przepis art. 1011 § 1 stosuje się odpowiednio, gdy pracodawca i pracownik mający dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę, zawierają umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy. W umowie określa się także okres obowiązywania zakazu konkurencji oraz wysokość odszkodowania należnego pracownikowi od pracodawcy, z zastrzeżeniem przepisów § 2 i 3.
§ 2. Zakaz konkurencji, o którym mowa w § 1, przestaje obowiązywać przed upływem terminu, na jaki została zawarta umowa przewidziana w tym przepisie, w razie ustania przyczyn uzasadniających taki zakaz lub niewywiązywania się pracodawcy z obowiązku wypłaty odszkodowania.
§ 3. Odszkodowanie, o którym mowa w § 1, nie może być niższe od 25% wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika przed ustaniem stosunku pracy przez okres odpowiadający okresowi obowiązywania zakazu konkurencji; odszkodowanie może być wypłacane w miesięcznych ratach. W razie sporu o odszkodowaniu orzeka sąd pracy.
Art. 1013. [Umowa o zakazie konkurencji]
Umowy, o których mowa w art. 1011 § 1 i w art. 1012 § 1, wymagają pod rygorem nieważności formy pisemnej.
Art. 1014. [Stosunek do przepisów odrębnych]
Przepisy rozdziału nie naruszają zakazu konkurencji przewidzianego w odrębnych przepisach”.
Zgodnie z poglądami piśmiennictwa prawnego:
„Stan faktyczny, z którym został w art. 101(2) § 2 k.p. związany skutek prawny w postaci ustania obowiązywania zakazu przed upływem umówionego przez strony okresu, dotyczy niewywiązywania się pracodawcy z obowiązku wypłaty odszkodowania. Uchybienie pracodawcy w zapłacie kolejnej raty odszkodowania pociąga za sobą ustanie zakazu konkurencji. Powodujące ten skutek »niewywiązywanie się z obowiązku« wypłaty odszkodowania w rozumieniu art. 1012 § 2 k.p. obejmuje opóźnienie wypłaty odszkodowania należnego pracownikowi z tytułu zawartej klauzuli konkurencyjnej” (wyrok SN z 27.05.2009 r., sygn. akt II PK 300/08).
„Nie można jednak przyjmować ustania z mocy art. 1012 § 2 k.p. zakazu konkurencji z racji niewywiązywania się pracodawcy z obowiązku wypłaty odszkodowania, polegającego na opóźnieniu w realizacji świadczenia, jeśli pracownik podjął działalność konkurencyjną bezpośrednio po rozwiązaniu łączącego strony stosunku pracy, przed nadejściem terminu płatności pierwszej raty odszkodowania” (wyrok SN z 20.01.2016 r., sygn. akt II PK 108/15).
Zatem, jeśli poprzedni pracodawca nie płaci Pani wynagrodzenia umówionego w umowie o zakazie konkurencji, to zakaz przestaje obowiązywać.
Jeśli jednak podjęła Pani działalność konkurencyjną przed nadejściem terminu płatności pierwszej raty odszkodowania, to zakaz ten nie ustał i wciąż Panią obowiązuje. Należy wtedy wezwać pracodawcę do zapłaty wynagrodzenia.
Jednak przesłanego nam pisma wynika, że sprawa dotyczy zachowania poufności, a nie zakazu konkurencji. Zatem temat nie dotyczy jak się domyślamy Pani współpracy z konkurencją. Jeśli narusza Pani poufność objętą umową zawartą z byłym pracodawcą (pismo wskazuje na „Umowę o zobowiązaniu do zachowania poufności informacji”), to może Pani ponieść konsekwencje wynikające m.in. z tej umowy.
Zakaz konkurencji obowiązuje tylko wtedy, gdy został zawarty w formie pisemnej i pracownik otrzymuje odszkodowanie zgodnie z umową. Brak wypłaty wynagrodzenia za przestrzeganie zakazu może prowadzić do jego unieważnienia. W razie wątpliwości warto skonsultować się z prawnikiem, aby uniknąć konsekwencji prawnych.
Potrzebujesz pomocy w sprawie zakazu konkurencji lub przygotowania odpowiedniego pisma? Opisz swój problem w formularzu pod artykułem, a my przygotujemy dla Ciebie profesjonalne rozwiązanie.
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 maja 2009 r., sygn. akt II PK 300/08
3. Wyrok Sądu Najwyższego z 20 stycznia 2016 r., sygn. akt II PK 108/15
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy
