• Autor: Katarzyna Talkowska-Szewczyk
Prowadzę biuro rachunkowe, jeden z klientów zaproponował, abyśmy rozwiązali umowę o świadczenie usług księgowych i w zamian podpisali umowę o pracę. Czy można jednocześnie prowadzić biuro rachunkowe i takie same czynności wykonywać w ramach umowy o pracę?
Nie ma żadnych przeszkód prawnych, aby jednocześnie być zatrudnioną w ramach stosunku pracy na stanowisku księgowej oraz prowadzić działalność gospodarczą w tożsamym zakresie, tj. jako biuro rachunkowe. Zgodnie z art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r., poz. 1360) „strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego”.
Łączenie wykonywania tych samych obowiązków na podstawie różnych umów jest bardzo powszechne w wielu zawodach – np. radca prawny, który może jednocześnie być zatrudniony w ramach stosunku pracy przykładowo w urzędzie i prowadzić w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej kancelarię radcowską, czy też lekarz weterynarii, który jest zatrudniony w klinice leczenia zwierząt w ramach stosunku pracy oraz prowadzi własną praktykę zawodową.
Ważne jest, aby w ramach współpracy z danym klientem zachować jedną formę współpracy, tj. nie łączyć jednocześnie współpracy na podstawie umowy o współpracę ze stosunkiem pracy obejmującą te same czynności. Natomiast w sytuacji, w której rozwiążecie Państwo umowę o współpracę i zostanie Pani zatrudniona na podstawie umowy o pracę, wykonywanie czynności księgowych będzie możliwe. Proszę jednak pamiętać o różnicy pomiędzy współpracą na podstawie umowy o współpracy a pracą w ramach stosunku pracy. Jeżeli chodzi wykonywanie zleconych czynności w ramach umowy o współpracę, to ma Pani większą swobodę w zakresie decydowania o czasie pracy, czy też miejscu wykonywania czynności. Natomiast w przypadku umowy o pracę występuje podległość pracownika względem pracodawcy. Zgodnie z art. 22 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r., poz. 1510) „przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem”. W ramach stosunku pracy pracodawca wydaje pracownikom polecenia służbowe, gdyż praca dokonywana jest pod jego kierownictwem.
W przypadku zatrudnienia na podstawie umowy o pracę bardzo ważne jest, aby w sytuacji, gdy chce Pani jednocześnie wykonywać działalność gospodarczą, rozważyć następujące kwestie:
1) ustalić wymiar etatu – tak, aby mogła Pani wykonywać pracę na rzecz klientów biura poza godzinami pracy na rzecz swojego pracodawcy,
2) nie podpisywać zakazu konkurencji – z uwagi na wolny zawód, jakim jest zawód księgowej, podpisanie takiego zakazu uniemożliwiałoby jednocześnie wykonywanie czynności w ramach biura rachunkowego. Biorąc pod uwagę specyfikę zawodu, żądanie podpisania zakazu konkurencji byłoby wątpliwe prawnie.
Przekształcenie współpracy z księgową w umowę o pracę
Pani Anna, prowadząca biuro rachunkowe, od kilku lat świadczyła usługi księgowe dla jednej z firm na podstawie umowy o świadczenie usług. Właściciel firmy, zadowolony z jakości obsługi, zaproponował jej stałe zatrudnienie na umowę o pracę na stanowisku głównej księgowej. Pani Anna zgodziła się na propozycję, rozwiązując dotychczasową umowę o świadczenie usług. Jednocześnie zdecydowała się na zachowanie swojego biura rachunkowego, by móc dalej obsługiwać innych klientów poza godzinami pracy.
Przejście z umowy zlecenia na umowę o pracę w tej samej firmie
Pan Marek, właściciel firmy budowlanej, od kilku miesięcy współpracował z panią Katarzyną, która prowadziła swoją działalność gospodarczą i świadczyła usługi księgowe w ramach umowy zlecenia. Firma Pana Marka zaczęła dynamicznie się rozwijać, co wymagało stałej obecności księgowej. W rezultacie Pan Marek zaproponował pani Katarzynie zatrudnienie na umowę o pracę jako księgowa, co ta przyjęła. Pani Katarzyna kontynuuje prowadzenie swojej działalności, obsługując innych klientów w godzinach popołudniowych.
Zamiana umowy o dzieło na umowę o pracę w małym biurze rachunkowym
Pani Ewa prowadziła jednoosobowe biuro rachunkowe, współpracując z kilkoma małymi przedsiębiorstwami na podstawie umowy o dzieło. Jedno z tych przedsiębiorstw, zadowolone z jej pracy, zaproponowało jej zatrudnienie na umowę o pracę. Pani Ewa zgodziła się, jednakże, aby nie rezygnować z własnej działalności, negocjowała elastyczny czas pracy, który pozwolił jej na dalsze prowadzenie biura rachunkowego i świadczenie usług dla innych klientów.
Zamiana umowy o świadczenie usług na umowę o pracę jest możliwa i często praktykowana, jednak wiąże się z różnicami w zakresie obowiązków i uprawnień. Warto dokładnie rozważyć warunki zatrudnienia, w tym wymiar etatu oraz ewentualne klauzule zakazu konkurencji, aby móc efektywnie łączyć pracę na etacie z prowadzeniem własnej działalności gospodarczej. Przekształcenie formy współpracy może przynieść korzyści zarówno pracodawcy, jak i pracownikowi, zapewniając stabilność oraz możliwość dalszego rozwoju zawodowego.
Oferujemy kompleksowe porady prawne online oraz profesjonalne przygotowanie pism, dostosowane do indywidualnych potrzeb Twojego biznesu, z gwarancją szybkiej i rzetelnej obsługi. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy