• Autor: Katarzyna Talkowska-Szewczyk
Pracownik zatrudniony jest na umowę powołanie, na czas określony do 2 lipca. 26 czerwca w wyniku konsultacji u lekarza specjalisty otrzymał zwolnienie (chorobowe) na okres 1 miesiąca. W wyniku rozmowy przeprowadzonej z pracownikiem uzyskano informacje, iż choroba jest przewlekła i nie skończy się po upływie 30 dni. Kto i w jakiej kwocie płaci chorobowe po dniu 2 maja (jeśli chorobowe będzie trwało np. 6 miesięcy), tj. po wygaśnięciu umowy powołania? Ile maksymalnie może trwać w tej sytuacji zasiłek chorobowy?
Podstawą prawną do udzielenia odpowiedzi na zapytanie jest ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. W odpowiedzi na zapytanie istotny jest art. 7 wyżej wskazanej ustawy, który stanowi, że „zasiłek chorobowy przysługuje również osobie, która stała się niezdolna do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli niezdolność do pracy trwała bez przerwy co najmniej 30 dni i powstała:
1) nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego;
2) nie później niż w ciągu 3 miesięcy od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego – w razie choroby zakaźnej, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni, lub innej choroby, której objawy chorobowe ujawniają się po okresie dłuższym niż 14 dni od początku choroby”.
Nadto zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy z dnia „za okres niezdolności do pracy lub niemożności wykonywania pracy z przyczyn określonych w art. 6 ust. 2 przypadający po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego zasiłek chorobowy przysługuje nie dłużej niż przez 91 dni. Nie dotyczy to niezdolności do pracy, o której mowa w art. 11 ust. 2 pkt 2, oraz spowodowanej gruźlicą lub występującej w trakcie ciąży”.
Po ustaniu stosunku pracy zasiłek jest wypłacany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Natomiast jeżeli chodzi o wysokość zasiłku chorobowego, to zgodnie z art. 11 ust. 1 miesięczny zasiłek chorobowy (z wyjątkiem) wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku. Natomiast w oparciu o art. 11 ust. 2 „miesięczny zasiłek choroby wynosi 100% podstawy wymiaru zasiłku, jeżeli niezdolność do pracy lub niemożność wykonywania pracy, o której mowa w art. 6 ust. 2:
1) przypada w okresie ciąży;
2) powstała wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów;
3) powstała wskutek wypadku w drodze do pracy lub z pracy”.
Istotne jest to, że zasiłek choroby przysługuje za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy. Jeżeli chodzi o wysokość zasiłku, to warto odnieść się do art. 36 ust. 1, który stanowi, że podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu będącemu pracownikiem stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.
„2. Jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia.
3. Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego za jeden dzień niezdolności do pracy stanowi jedna trzydziesta część wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku.
Zasiłek chorobowy jest świadczeniem, które przysługuje osobom ubezpieczonym w przypadku niezdolności do pracy z powodu choroby lub wypadku. Zgodnie z ustawą z dnia 25 czerwca 1999 r., zasiłek można otrzymać nawet po ustaniu tytułu ubezpieczenia, pod warunkiem, że niezdolność trwała co najmniej 30 dni i powstała w określonych terminach. Wysokość zasiłku wynosi zazwyczaj 80% podstawy wymiaru, ale w szczególnych przypadkach, takich jak ciąża czy wypadek w drodze do pracy, może wynosić 100%. Ustalenie podstawy zasiłku opiera się na przeciętnym wynagrodzeniu z ostatnich 12 miesięcy, co odzwierciedla wkład ubezpieczonego w system.
Pani Anna była zatrudniona na podstawie umowy powołania, która wygasła 15 maja. 10 maja, z powodu nagłej choroby, otrzymała zwolnienie lekarskie na 6 tygodni. Ponieważ niezdolność do pracy rozpoczęła się w trakcie trwania umowy, a zwolnienie obejmowało okres po jej zakończeniu, Pani Anna była uprawniona do zasiłku chorobowego. Od 16 maja świadczenie wypłacał Zakład Ubezpieczeń Społecznych, przy czym jego wysokość wynosiła 80% podstawy wymiaru.
Ciągłość choroby po zakończeniu pracy
Pan Tomasz pracował na stanowisku kierowniczym na podstawie umowy powołania, która zakończyła się 31 sierpnia. 20 sierpnia rozpoczął leczenie przewlekłej choroby i otrzymał zwolnienie lekarskie na 45 dni. Z uwagi na to, że niezdolność do pracy trwała nieprzerwanie przez co najmniej 30 dni, a rozpoczęła się przed wygaśnięciem umowy, Pan Tomasz miał prawo do zasiłku chorobowego od 1 września. Zasiłek był wypłacany przez ZUS przez kolejne 91 dni.
Pani Ewa zakończyła umowę powołania 30 czerwca. 10 lipca zachorowała na grypę, która wymagała zwolnienia lekarskiego na 3 tygodnie. Ponieważ niezdolność do pracy powstała w okresie 14 dni od zakończenia umowy i trwała bez przerwy przez wymagane 30 dni, Pani Ewa była uprawniona do zasiłku chorobowego. ZUS wypłacał świadczenie za okres niezdolności, pomimo że umowa o pracę już wygasła.
Po wygaśnięciu umowy powołania pracownik nadal może być uprawniony do zasiłku chorobowego, jeśli niezdolność do pracy rozpoczęła się przed zakończeniem umowy lub w określonym terminie po jej ustaniu i trwała co najmniej 30 dni. Zasiłek wypłacany jest przez ZUS i wynosi 80% podstawy wymiaru, a w szczególnych przypadkach – 100%. Świadczenie może być przyznawane maksymalnie przez 91 dni, chyba że przepisy przewidują wyjątki.
Zapraszamy do skorzystania z naszych konsultacji on-line dotyczących zasiłku chorobowego. Oferujemy indywidualne porady w zakresie przysługujących Ci praw oraz możliwości otrzymania zasiłku. Pomożemy w wypełnieniu niezbędnej dokumentacji i zaświadczeń lekarskich oraz wyjaśnimy przepisy dotyczące wysokości zasiłku i jego wypłaty w różnych sytuacjach. Nasze doświadczenie pozwoli Ci skutecznie poruszać się w gąszczu przepisów i uzyskać należne świadczenia.
15. Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - Dz.U. 1999 nr 60 poz. 636
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy