Zasiłek dla bezrobotnej matki po urlopie wychowawczym
• Autor: Dorota Kriger
Obecnie jestem na płatnym urlopie wychowawczym, ale tylko do 27 grudnia. Potem na pewno dostanę wypowiedzenie – nie ma dla mnie pracy. Chciałabym zarejestrować się w urzędzie pracy jako bezrobotna. Niestety nie mam 5 lat pracy (brakuje mi paru miesięcy), więc dostałabym 80% zasiłku. Nie wiem, co zrobić. Czy powinnam przedłużyć urlop wychowawczy? Czy zostanie on zaliczony do lat pracy?
Okresy uprawniające do zasiłku dla bezrobotnych
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 z późn. zm.) bezrobotnemu, którego łączne okresy uprawniające do zasiłku wynoszą mniej niż 5 lat, przysługuje zasiłek w wysokości 80% kwoty zasiłku dla bezrobotnych (art. 72 ust. 2 ustawy). Okresy te łącznie muszą więc wynosić 5 pełnych lat, aby otrzymać 100% zasiłku.
Stosownie do art. 72 ust. 4 ww. ustawy do okresu uprawniającego do zasiłku, od którego zależy wysokość i okres pobierania zasiłku, zalicza się m.in. okresy urlopu bezpłatnego udzielonego na podstawie przepisów w sprawie bezpłatnych urlopów dla matek pracujących, opiekujących się małymi dziećmi, innych udzielonych w tym celu urlopów bezpłatnych, a także okresy niewykonywania pracy przed dniem 8 czerwca 1968 r. stanowiące przerwę w zatrudnieniu spowodowaną opieką nad dzieckiem:
- w wieku do 4 lat – w granicach do 3 lat na każde dziecko oraz łącznie z okresami, o których mowa w art. 71 ust. 2 pkt 2 (okresy urlopu wychowawczego udzielonego na podstawie odrębnych przepisów), bez względu na liczbę dzieci – do 6 lat;
- na które, ze względu na jego stan fizyczny, psychiczny lub psychofizyczny, przysługuje zasiłek pielęgnacyjny – dodatkowo do 3 lat na każde dziecko.
Jeśli więc łącznie okresy uprawniające do zasiłku, które może Pani udokumentować, wynoszą mniej niż 5 lat, to w przypadku przyznania prawa do zasiłku dla bezrobotnych otrzyma go Pani w wysokości obniżonej do 80%.
Przedłużenie urlopu wychowawczego
Przypominam, że zgodnie z art. 186 § 1 i § 5 Kodeksu pracy (K.p.) pracownik zatrudniony co najmniej 6 miesięcy ma prawo do urlopu wychowawczego w wymiarze do 3 lat w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie 4 roku życia, przy czym urlop ten może być wykorzystany najwyżej w 4 częściach. Urlopu takiego udziela się na wniosek pracownika (art. 186 § 4 K.p.) – to nie pracodawca przedłuża więc urlop wychowawczy, tylko pracownik.
Powyższe oznacza, że w zaistniałej sytuacji ma Pani prawo na dwa tygodnie przed końcem obecnej części urlopu wychowawczego złożyć wniosek o kolejną jego część – jeżeli spełnione są ww. warunki (maksymalnie 3-letni urlop, dziecko w wieku do 4 roku życia i nie więcej niż 4 części urlopu). Termin dwóch tygodni na złożenie wniosku wynika z § 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania urlopu wychowawczego (Dz. U. z 2003 r. Nr 230, poz. 2291).
Jak chronić się przed rozwiązaniem umowy o pracę po powrocie z urlopu wychowawczego?
Może Pani również skorzystać z prawa wynikającego z art. 1867 § 1 K.p., zgodnie z którym pracownik uprawniony do urlopu wychowawczego może złożyć pracodawcy pisemny wniosek o obniżenie jego wymiaru czasu pracy do wymiaru nie niższego niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy w okresie, w którym mógłby korzystać z takiego urlopu. Dzięki obniżeniu wymiaru czasu pracy korzysta Pani z ochrony przed rozwiązaniem umowy o pracę w okresie od dnia złożenia przez Panią wniosku o obniżenie wymiaru czasu pracy do dnia powrotu do nieobniżonego wymiaru czasu pracy, nie dłużej jednak niż przez łączny okres 12 miesięcy. Rozwiązanie przez pracodawcę umowy w tym czasie jest dopuszczalne tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, a także gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika (art. 1868 § 1 K.p.).
Zgodnie z powyższym może Pani odpowiednio albo przedłużyć urlop wychowawczy (jeśli spełnione są ww. warunki), albo wrócić do pracy w obniżonym wymiarze czasu pracy – w takim przypadku będzie Pani mogła skorzystać z ochrony przed rozwiązaniem umowy o pracę. Należy jednak zwrócić uwagę na to, że jeśli skorzysta Pani z prawa wynikającego z art. 1867 § 1 K.p., może się okazać, że po rozwiązaniu umowy o pracę zasiłek dla bezrobotnych nie będzie Pani przysługiwał.
Przykłady
Samotna matka z długim urlopem wychowawczym
Anna przez trzy lata korzystała z urlopu wychowawczego, opiekując się córką. Po powrocie do pracy okazało się, że jej stanowisko zostało zlikwidowane. Pracodawca wręczył jej wypowiedzenie. Zgłosiła się do urzędu pracy, licząc na zasiłek, ale okazało się, że brakuje jej kilku miesięcy do 5 lat stażu. Ostatecznie otrzymała 80% zasiłku, co zmusiło ją do podjęcia dorywczej pracy.
Przedłużenie urlopu a pełny zasiłek
Katarzyna miała 4 lata i 10 miesięcy udokumentowanego zatrudnienia. Została poinformowana, że jeśli przedłuży urlop wychowawczy o kilka miesięcy, przekroczy wymagane 5 lat i uzyska pełny zasiłek. Skorzystała z tej możliwości, a gdy po zakończeniu urlopu straciła pracę, mogła liczyć na wyższe świadczenie.
Powrót na pół etatu i utrata zasiłku
Magda obawiała się zwolnienia po urlopie wychowawczym, więc skorzystała z prawa do obniżenia etatu do połowy. Po kilku miesiącach pracodawca rozwiązał z nią umowę z przyczyn ekonomicznych. W urzędzie pracy dowiedziała się, że przez przejście na pół etatu straciła możliwość uzyskania zasiłku dla bezrobotnych, co postawiło ją w trudnej sytuacji finansowej.
Podsumowanie
Decyzja o przedłużeniu urlopu wychowawczego lub powrocie do pracy po jego zakończeniu ma istotne konsekwencje dla prawa do zasiłku dla bezrobotnych. Aby uzyskać pełną kwotę świadczenia, konieczne jest wykazanie co najmniej pięcioletniego okresu uprawniającego do zasiłku, do którego mogą być zaliczone m.in. okresy urlopu wychowawczego. Warto dokładnie przeanalizować swoją sytuację i rozważyć różne opcje, np. przedłużenie urlopu lub powrót do pracy na obniżonym etacie, pamiętając przy tym o możliwych skutkach dla przyszłych świadczeń. Podejmując decyzję, dobrze jest skonsultować się z urzędem pracy lub prawnikiem, aby uniknąć nieoczekiwanych trudności finansowych.
Oferta porad prawnych
Jeśli masz wątpliwości dotyczące swojego prawa do zasiłku, sposobu przedłużenia urlopu wychowawczego lub ochrony przed zwolnieniem, skorzystaj z profesjonalnych porad prawnych online. Nasi specjaliści pomogą Ci przeanalizować Twoją sytuację, wyjaśnią obowiązujące przepisy i doradzą najlepsze rozwiązania. Szybko i wygodnie uzyskasz fachową pomoc bez wychodzenia z domu, co pozwoli Ci uniknąć błędnych decyzji i zabezpieczyć swoją przyszłość zawodową oraz finansową.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
2. Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy - Dz.U. 2004 nr 99 poz. 1001
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Dorota Kriger
Absolwentka kierunku bankowość w Studium Finansów pod patronatem WSB w Poznaniu, licencjat Wydziału Ekonomicznego Akademii Ekonomicznej w Poznaniu w specjalności ekonomika pracy i zarządzanie kadrami. Od 1999 r. zatrudniona na stanowisku specjalisty do spraw administracji i zamówień publicznych, zajmuje się m.in. sprawami pracowniczymi.
Współpracuje przy pozyskiwaniu funduszy unijnych na realizację inwestycji i rozwój przedsiębiorczości (ukończone studia podyplomowe na Wydziale Ekonomicznym Uniwersytetu Gdańskiego w zakresie „Rozwój regionalny i fundusze strukturalne Unii Europejskiej. Kierowanie projektami”).
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
» Delegacja służbowa a rodzicielstwo, czy możesz odmówić wyjazdu, mając małe dzieci?
» Dodatek za nadgodziny, jak prawidłowo liczyć wynagrodzenie w systemie kwartalnym?
» Choroba w trakcie urlopu po wypowiedzeniu, jakie masz prawa?
» Problemy z urlopem zdrowotnym nauczyciela, jak wyjaśnić błędne obliczenia stażu pracy?
» Nowa organizacja oddziału szpitalnego a prawa pracownika, czy należy się dodatek?
Kodeks pracy
