• Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Pani Dorota zatrudniona jest na zastępstwo w jednostce budżetowej gminy – szkole podstawowej – na czas określony. Zastępowany pracownik musi wrócić do pracy z początkiem miesiąca z powodu wykorzystania urlopu rodzicielskiego. Pewne jest, że jednak do pracy nie powróci. Pani Dorota została na mocy porozumienia pracodawców przeniesiona do pracy w urzędzie gminy. Teraz stara się o zatrudnienie na stałe. Czy możliwe jest legalne zatrudnienie w urzędzie gminy bez przeprowadzania naboru? Czy wójt może zastosować „awans wewnętrzny” z ustawy o pracownikach samorządowych i w ten sposób zatrudnić panią Dorotę na czas nieokreślony bez przeprowadzania naboru?
Zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy o pracownikach samorządowych – nie wymaga przeprowadzenia naboru zatrudnienie osoby na zastępstwo w związku z usprawiedliwioną nieobecnością pracownika samorządowego. Nadto zgodnie z treścią art. 11 ust. 1 wymienionej ustawy – nabór kandydatów na wolne stanowiska urzędnicze, w tym na kierownicze stanowiska urzędnicze, jest otwarty i konkurencyjny.
Wskazuję, że powyższe przepisy, jak i pozostałe regulacje ustawy o pracownikach samorządowych nie przewidują wyjątków dla kandydatów na urzędników samorządowych, którzy wcześniej byli już zatrudnieni w danej jednostce.
Jeśli chodzi o awans wewnętrzny, to może on zostać dokonany wyłącznie zgodnie z zapisami ustawy o pracownikach samorządowych. Zgodnie z art. 20 ustawy – pracownik samorządowy, który wykazuje inicjatywę w pracy i sumiennie wykonuje swoje obowiązki, może zostać przeniesiony na wyższe stanowisko (awans wewnętrzny). Jednakże zaznaczam, że awans wewnętrzny może zostać dokonany jedynie w ramach tej samej grupy stanowisk, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 3, tj.: stanowiskach urzędniczych, w tym kierowniczych stanowiskach urzędniczych, a także stanowiskach pomocniczych i obsługi.
Wyjaśniam również, że po wejściu w życie obecnej ustawy zasadnicze wątpliwości budziła możliwość przenoszenia pracowników samorządowych między różnymi grupami stanowisk, przede wszystkim z grup stanowisk nieurzędniczych na stanowiska urzędnicze. Jakkolwiek przepisy nie zabraniały wprost takiego działania, wydawało się ono wątpliwe, gdyż prowadząc do zmiany charakteru pracy, niejako przeczyło istocie awansu. W praktyce rozwiązania takie były jednak stosowane, co mogło służyć obchodzeniu przepisów o naborze (w grupach doradców i asystentów oraz stanowisk pomocniczych i obsługi procedura naboru nie obowiązuje).
Zatem mechanizm awansu wewnętrznego znajdzie zastosowanie w obu grupach pracowników samorządowych, tzn. w grupie stanowisk urzędniczych oraz w grupie stanowisk pomocniczych i obsługi, ale wyłącznie w obrębie tych grup.
Podsumowując, poza wyjątkami opisanymi w ustawie (zatrudnienie na czas zastępstwa) nie ma możliwości zatrudnienia nowego pracownika na stanowisku urzędniczym. Awans wewnętrzny można zastosować wyłącznie w obrębie konkretnej grupy stanowisk, czyli ze stanowiska urzędniczego na stanowisko urzędnicze.
Co jest istotne dla sprawy, z chwilą powrotu zastępowanego pracownika umowa z zastępcą rozwiązuje się z mocy prawa. Zatem następnego dnia zawierana byłaby już nowa umowa, która, wiążąc się z zatrudnieniem na stanowisku urzędniczym, wymaga przeprowadzenia pełnej procedury naboru.
Pracownik na zastępstwo w sekretariacie gminy
Pani Marta została zatrudniona na czas określony w sekretariacie urzędu gminy, zastępując panią Annę, która przebywała na urlopie zdrowotnym. Gdy pani Anna wróciła do pracy, okazało się, że pani Marta doskonale sprawdziła się na swoim stanowisku. Z racji jej kompetencji i zaangażowania, wójt chciałby zatrzymać ją na stałe. Jednakże, zgodnie z ustawą o pracownikach samorządowych, konieczne było ogłoszenie otwartego i konkurencyjnego naboru na stanowisko, aby pani Marta mogła zostać zatrudniona na czas nieokreślony.
Przeniesienie pracownika między jednostkami
Pan Tomasz pracował na zastępstwo w gminnym centrum kultury, zastępując kierownika, który był na długoterminowym urlopie macierzyńskim. Po zakończeniu okresu zastępstwa, pan Tomasz został przeniesiony do urzędu gminy na mocy porozumienia pracodawców. Wójt docenił jego doświadczenie i chciałby go zatrudnić na stałe bez przeprowadzania naboru. Jednakże, mimo że przepisy pozwalają na pewne wyjątki przy zatrudnianiu na zastępstwo, pan Tomasz musiałby przejść przez standardowy proces rekrutacji, ponieważ przeniesienie między różnymi grupami stanowisk nie jest traktowane jako awans wewnętrzny.
Awans wewnętrzny w tej samej grupie stanowisk
Pani Agnieszka pracowała jako referent w urzędzie gminy i była zatrudniona na czas określony, zastępując koleżankę przebywającą na urlopie wychowawczym. Po jej powrocie, urząd chciałby awansować panią Agnieszkę na stanowisko starszego referenta w tej samej grupie stanowisk. Zgodnie z ustawą o pracownikach samorządowych, możliwe jest przeprowadzenie awansu wewnętrznego w ramach tej samej grupy stanowisk, o ile pracownik wykazuje inicjatywę i sumiennie wykonuje swoje obowiązki. Dzięki temu pani Agnieszka mogłaby zostać zatrudniona na czas nieokreślony bez potrzeby przeprowadzania nowego naboru.
Zatrudnienie na zastępstwo w jednostce budżetowej gminy może stanowić wstęp do stałego zatrudnienia, jednak wymaga przeprowadzenia otwartego i konkurencyjnego naboru. Awans wewnętrzny jest możliwy tylko w ramach tej samej grupy stanowisk i nie zastępuje konieczności naboru na stanowiska urzędnicze. Przepisy jasno określają, że wszelkie zmiany muszą być zgodne z ustawą o pracownikach samorządowych, co zapobiega obchodzeniu procedur rekrutacyjnych.
Potrzebujesz porady prawnej online lub profesjonalnie przygotowanego pisma? Skontaktuj się z nami, aby otrzymać szybkie i rzetelne wsparcie prawne bez wychodzenia z domu! Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych - Dz.U. 2008 nr 223 poz. 1458
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończyła aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała współpracując z kancelariami prawnymi. Specjalizuje się głównie w prawie gospodarczym, prawie pracy, prawie zamówień publicznych, a także w prawie konsumenckim i prawie administracyjnym. Obecnie prowadzi własną kancelarię radcowską oraz obsługuje spółki i instytucje państwowe.
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy
