• Autor: Katarzyna Talkowska-Szewczyk
Podczas procesu rekrutacyjnego zostałem poinformowany o dodatkowych 4 tygodniach urlopu do wykorzystania po narodzinach dziecka. Po podpisaniu umowy, po 6 miesiącach zostało to zniesione. Było to jednym z kluczowych dla mnie elementów podczas podpisywania umowy. Czy mogę w jakiś sposób jednak odzyskać ten dodatek?
W pierwszej kolejności wskazać należy, że zgodnie z przepisami prawa pracy pracodawcy mogą w ramach uregulowań wewnętrznych przyznawać uprawnienia pracownikom szersze, niż to wynika z regulacji kodeksowych. Częstym uprawnieniem tego typu jest przyznawanie większej liczby urlopu, niż wynika to z powszechnie obowiązujących przepisów prawa. Tak stało się w opisywanym przez Pana przypadku. Zgodnie bowiem z art. 1823 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. (Dz. U. z 2022 r., poz. 1510) „w celu sprawowania opieki nad dzieckiem pracownik – ojciec ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze do 2 tygodni, nie dłużej jednak niż do:
1) ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia albo
2) upływu 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14 roku życia”.
Z informacji, które Pan przekazał, wynika, że uprawnienie było zapisane w regulaminie. Zapewne był to regulamin pracy w części poświęconej urlopom. Wszelkie zmiany regulaminu pracy muszą być uzgadniane z zakładową organizacją związkową, a gdyby takiej organizacji nie było to zmiany regulaminu ustala pracodawca. Regulamin pracy (odpowiednio także jego zmiany) wchodzi w życie po upływie 2 tygodni od dnia podania go do wiadomości pracowników, w sposób przyjęty u danego pracodawcy (art. 1043 § 1 Kodeksy pracy). Zatem w pierwszej kolejności wskazać należy, aby prześledził Pan, czy zmiana regulaminu była wprowadzona zgodnie z prawem, czy pracownicy przed wejściem w życie tej zmiany zostali zapoznani z jego treścią, czy pracodawca dysponuje podpisami pracowników o zapoznaniu się z treścią zmiany. Jeżeli odpowiedź na któreś z tych pytań jest negatywna, to należy napisać pismo do pracodawcy o tym, że zmiana regulaminu została wprowadzona w sposób nieprawny (brak zapoznania pracowników z regulaminem), a także doszło do naruszenia praw nabytych.
Jeżeli regulamin został wprowadzony zgodnie z prawem, pracownicy zostali zapoznani z jego treścią, to również powinien Pan skierować pismo do pracodawcy, w którym wystąpi Pan z wnioskiem o udzielenie urlopu ojcowskiego w wymiarze takim, jaki Panu zaproponowano w propozycji ze wskazaniem na:
Roszczenie to może być dochodzone jedynie na gruncie polubownych, gdyż brak w tym zakresie mechanizmów pozwalających na prawną egzekucję (tj. na drodze przymusu sądowego) tego uprawnienia.
Dodatkowy urlop na narodziny dziecka
Jan Kowalski, zatrudniony jako programista w dużej firmie IT, podczas procesu rekrutacyjnego został poinformowany o dodatkowych 4 tygodniach urlopu ojcowskiego. Był to kluczowy element, który przekonał Jana do podjęcia pracy w tej firmie. Po narodzinach dziecka Jan planował skorzystać z tego urlopu, jednak po 6 miesiącach od podpisania umowy, firma zmieniła regulamin i zniosła ten dodatkowy urlop. Jan czuje się oszukany i zastanawia się, czy istnieje możliwość odzyskania tego przywileju, zwracając uwagę na naruszenie praw nabytych i kluczowość tego elementu przy podpisywaniu umowy.
Premia kwartalna
Anna Nowak, menedżer sprzedaży w firmie handlowej, od momentu zatrudnienia korzystała z premii kwartalnej, która była istotnym dodatkiem do jej wynagrodzenia. Po dwóch latach pracy, firma wprowadziła zmiany w regulaminie, zmniejszając wysokość premii o połowę. Anna, która opierała swoje decyzje finansowe na pierwotnej wysokości premii, poczuła się poszkodowana. Złożyła wniosek do pracodawcy o przywrócenie pierwotnej wysokości premii, podkreślając, że zmiana regulaminu wprowadza nierówności wśród pracowników oraz narusza jej prawa nabyte.
Elastyczne godziny pracy
Marek Wiśniewski, pracownik administracyjny w firmie budowlanej, został zatrudniony na podstawie umowy, która przewidywała elastyczne godziny pracy. Był to dla niego istotny zapis, umożliwiający mu pogodzenie pracy z opieką nad dziećmi. Po roku firma zmieniła regulamin, wprowadzając sztywne godziny pracy, co znacznie utrudniło Markowi życie rodzinne. Marek skierował pismo do pracodawcy, wskazując, że zmiana warunków pracy bez jego zgody narusza jego prawa nabyte oraz wpływa negatywnie na jego sytuację rodzinną. W piśmie domagał się przywrócenia elastycznych godzin pracy lub rekompensaty za utratę tego przywileju.
Zmiana warunków umowy o pracę bez zgody pracownika może prowadzić do naruszenia praw nabytych oraz wprowadzać nierówności wśród pracowników. Pracownik ma prawo do zgłoszenia sprzeciwu wobec takich zmian, zwłaszcza jeśli były one kluczowym elementem przy podpisywaniu umowy. Warto dochodzić swoich praw na drodze polubownej, aby uzyskać satysfakcjonujące rozwiązanie.
Potrzebujesz wsparcia w zakresie ochrony swoich praw pracowniczych? Skorzystaj z naszych usług porad prawnych online oraz profesjonalnego przygotowania pism do pracodawcy – skutecznie zadbamy o Twoje interesy! Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy
