Zmiana stanowiska i mniejsza pensja
• Autor: Dorota Kriger
Jestem zatrudniony w firmie na stanowisku robotniczym. Niedawno zostałem przeniesiony do pracy biurowej w wyniku braków kadrowych, oczywiście bez żadnych adnotacji do umowy (wykonuje inne zadania niż te określone w umowie). Tym samym mimo mojego „awansu” spadła mi pensja (brak dodatku świątecznego nocnego. Czy mam prawo domagać się od swojego pracodawcy wyrównania obecnej pensji do tych poprzednich? Zmiana umowy nie wchodzi w rachubę.
Powierzenia pracownikowi innych obowiązków niż te które zostały wskazane na umowie o pracę
W Pana pytaniu zawarte są dwa problemy – jeden dotyczy powierzenia Panu innych obowiązków niż te, które zostały wskazane na umowie o pracę, drugi zaś zmiany wynagrodzenia, wynikającej właśnie z powierzenia innych niż dotychczasowe obowiązki.
Pracodawca ma prawo powierzyć pracownikowi nowe obowiązki bez konieczności wprowadzania zmian w obowiązującej umowie tylko w określonej sytuacji – zgodnie z art. 42 § 4 Kodeksu pracy „wypowiedzenie dotychczasowych warunków pracy lub płacy nie jest wymagane w razie powierzenia pracownikowi, w przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy, innej pracy niż określona w umowie o pracę na okres nie przekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym, jeżeli nie powoduje to obniżenia wynagrodzenia i odpowiada kwalifikacjom pracownika”.
Zmiana stanowiska i zakresu obowiązków pracownika bez zmiany umowy
Jak wynika z przytoczonego powyżej przepisu, aby pracodawca mógł bez zmiany w umowie o pracę zmienić np. stanowisko i zakres obowiązków, powinny być spełnione łącznie następujące przesłanki:
- muszą zaistnieć uzasadnione potrzeby po stronie pracodawcy,
- wynagrodzenie pracownika musi być wypłacane w tej samej, co dotychczas wysokości,
- nowe powierzane obowiązki muszą być zgodne z kwalifikacjami pracownika,
- okres powierzenia nowych obowiązków nie może przekraczać 3 miesięcy w ciągu roku kalendarzowego.
Jeżeli intencją pracodawcy było powierzenie Panu nowych obowiązków zgodnie z art. 42 § 4 Kodeksu pracy, to błędem było pominięcie dodatków, które dotychczas pracodawca Panu wypłacał.
Obniżanie wynagrodzenia pracownika skierowanego do wykonywania innej pracy
Przepis powyższy zabrania bowiem obniżania wynagrodzenia pracownika skierowanego do wykonywania innej pracy – w każdej sytuacji musi on otrzymać wynagrodzenie co najmniej równe temu, jakie otrzymywał tuż przed przeniesieniem. Wynika tak też z wyroku Sądu Najwyższego z 22 listopada 1990 r. (sygn. akt I PR 362/90, OSP 1991/9 poz. 213), który orzekł, że „przy czasowym powierzeniu pracownikowi innej pracy niż określona w umowie o pracę (art. 42 § 4 k.p.) obniżeniu nie może ulec wynagrodzenie pracownika obliczone na zasadach ustalenia ekwiwalentu za niewykorzystany urlop”.
Wynagrodzenie Pana powinno więc uwzględniać wszystkie składniki, do których miał Pan przedtem prawo i które są uwzględnianie przy obliczaniu ekwiwalentu za niewykorzystany urlop.
Jeśli jednak intencje pracodawcy były inne, a tak można domniemywać po Pana pytaniu, lub jeśli nie wystąpiły wyżej wymienione okoliczności z art. 42 § 4, pracodawca nie miał prawa bez zmiany umowy i Pana zgody wprowadzać nowych warunków pracy i płacy.
Zgodnie z powyższym ma Pan prawo domagać się wyrównania wynagrodzenia do kwoty, którą dotychczas Pan otrzymywał, wraz z ewentualnymi odsetkami za zwłokę.
Przykłady
Magazynier awansowany na asystenta, ale z niższą pensją
Pan Tomasz pracował jako magazynier w dużej hurtowni. Z powodu braków kadrowych został przeniesiony do pracy biurowej jako asystent kierownika magazynu. Nowe obowiązki wymagały od niego znajomości obsługi systemu komputerowego i częstszych kontaktów z dostawcami. Niestety, jego wynagrodzenie spadło, ponieważ stracił dodatki za pracę zmianową i nadgodziny. Pracodawca nie zmienił mu jednak warunków w umowie, przez co Tomasz zaczął zastanawiać się, czy może domagać się wyrównania pensji.
Operator maszyn przeniesiony do administracji bez zgody
Pani Anna pracowała jako operator maszyn w zakładzie produkcyjnym. Po odejściu jednej z pracownic administracyjnych, szef postanowił „tymczasowo” powierzyć jej obowiązki związane z prowadzeniem dokumentacji i planowaniem dostaw. Mimo większej odpowiedzialności, jej wynagrodzenie zmniejszyło się, ponieważ przestała dostawać premie uzależnione od wydajności pracy na produkcji. Kiedy po trzech miesiącach zapytała o powrót na poprzednie stanowisko, usłyszała, że firma nadal potrzebuje jej w biurze, ale pensja pozostanie niższa.
Kierowca przeniesiony do pracy stacjonarnej – bez dodatków
Pan Marek był kierowcą ciężarówki i zarabiał na podstawie stałej pensji oraz dodatków za delegacje i godziny nocne. Kiedy firma zaczęła oszczędzać na transporcie, przeniesiono go do działu logistyki, gdzie miał zajmować się organizacją tras dla innych kierowców. Choć jego nowa praca była mniej wymagająca fizycznie, wynagrodzenie znacznie spadło, ponieważ stracił wszystkie dodatki związane z podróżami służbowymi. Szef zapewnił go, że to „tymczasowa zmiana”, ale po kilku miesiącach nic się nie zmieniło, a Marek nadal zarabiał mniej niż wcześniej.
Podsumowanie
Zmiana stanowiska pracy bez modyfikacji umowy może mieć istotne konsekwencje dla wynagrodzenia pracownika. Pracodawca ma prawo powierzyć inne obowiązki tylko w określonych przypadkach i na ograniczony czas, ale nie może obniżyć pensji. Jeśli nowe zadania skutkują zmniejszeniem wynagrodzenia, pracownik ma prawo domagać się jego wyrównania. Warto znać swoje prawa i w razie potrzeby dochodzić ich na drodze rozmów z pracodawcą, a w ostateczności – w sądzie pracy.
Oferta porad prawnych
Jeśli masz wątpliwości co do swojej sytuacji zawodowej i chcesz dowiedzieć się, jakie masz prawa, skorzystaj z profesjonalnych porad prawnych online. Oferujemy szybkie i rzetelne wsparcie w sprawach dotyczących umów o pracę, wynagrodzenia, zmiany stanowiska i innych kwestii pracowniczych. Skontaktuj się z nami, a pomożemy Ci znaleźć najlepsze rozwiązanie i zadbać o Twoje interesy.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
2. Wyrok Sądu Najwyższego z 22 listopada 1990 r. sygn. akt I PR 362/90
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Dorota Kriger
Absolwentka kierunku bankowość w Studium Finansów pod patronatem WSB w Poznaniu, licencjat Wydziału Ekonomicznego Akademii Ekonomicznej w Poznaniu w specjalności ekonomika pracy i zarządzanie kadrami. Od 1999 r. zatrudniona na stanowisku specjalisty do spraw administracji i zamówień publicznych, zajmuje się m.in. sprawami pracowniczymi.
Współpracuje przy pozyskiwaniu funduszy unijnych na realizację inwestycji i rozwój przedsiębiorczości (ukończone studia podyplomowe na Wydziale Ekonomicznym Uniwersytetu Gdańskiego w zakresie „Rozwój regionalny i fundusze strukturalne Unii Europejskiej. Kierowanie projektami”).
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
» Choroba w trakcie urlopu po wypowiedzeniu, jakie masz prawa?
» Problemy z urlopem zdrowotnym nauczyciela, jak wyjaśnić błędne obliczenia stażu pracy?
» Nowa organizacja oddziału szpitalnego a prawa pracownika, czy należy się dodatek?
» Niepłacący pracodawca i upadłość, na jakie świadczenia mogą liczyć pracownicy?
» Czy szkolny alarm powinna uruchamiać sprzątaczka ? przepisy i prawa pracownika
Kodeks pracy
