• Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Jestem pracownikiem dużej firmy, która wdrożyła zwolnienia grupowe. Jestem na urlopie wychowawczym. Chciałabym jednak przedłużyć urlop wychowawczy o kolejne 2 lub 3 miesiące. Wiem, że po 3 miesiącach pracodawca ma prawo mnie zwolnić. Jednak czy będę miała prawo do odszkodowania i zapłaty za skrócony okres wypowiedzenia (w regulaminie jest zapis na ten temat, tylko nie wiem jak to wygląda jeśli przebywam na wychowawczym – czy ten czas liczny jest do okresu wypowiedzenia i nie zapłacą mi za niego?)? Czy pracodawca może zwolnić mnie trybie indywidualnym albo bez wypowiedzenia zważywszy na zwolnienia grupowe? Czy będę mogła odwołać się do sądu pracy i jakie szanse mam w sądzie, jeśli w regulaminie zwolnień grupowych kryterium doboru jest między innymi gotowość do pracy, a ja przebywam na urlopie wychowawczym? Jednym z kryteriów jest też doświadczenie zawodowe i przydatność do pracy. Firma zatrudnia około 50 tys. pracowników.
Na mocy art. 1868 ustawy Kodeks pracy „w okresie od dnia złożenia przez pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego do dnia zakończenia tego urlopu, pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę”.
Ochrona jest wyłączona w trakcie zwolnień grupowych.
Zgodnie z art. 361 § 1 „jeżeli wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub umowy o pracę zawartej na czas określony następuje z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo z innych przyczyn niedotyczących pracowników, pracodawca może, w celu wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę, skrócić okres trzymiesięcznego wypowiedzenia, najwyżej jednak do 1 miesiąca. W takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia”.
Jednak Pani w trakcie urlopu wychowawczego, w okresie wypowiedzenia, nie będzie świadczyła pracy, więc nie ma Pani prawa do wynagrodzenia oraz innych świadczeń. Sąd Najwyższy w uchwale z 11 lutego 1992 roku (sygn. akt I PZP 7/92) orzekł, że „pracownicy korzystającej z urlopu wychowawczego, której na podstawie art. 361 par.1 k.p. skrócono okres wypowiedzenia, przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia, jakie otrzymałaby, gdyby stosunek pracy rozwiązany został z upływem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia”.
Jednak jeśli cały okres wypowiedzenia przypada na urlop wychowawczy, nie otrzyma żadnego odszkodowania, jeśli w trzymiesięcznym okresie wypowiedzenia nie uzyskuje Pani żadnego wynagrodzenia.
Gdyby jednak miała Pani powrócić z urlopu do pracy i przypadałoby w trzymiesięcznym okresie wypowiedzenia, wówczas, po powrocie do pracy otrzymywałaby wynagrodzenie za pracę a to spowodowałoby konieczność wypłaty odszkodowania przewidzianego w art. 361 § 1 za stosowny okres.
Pracodawca nie może zwolnić pracownicy na urlopie wychowawczym w trybie indywidualnym. Obejmuje Panią ochrona. Bez okresu wypowiedzenia pracodawca może Panią zwolnić tylko dyscyplinarnie, gdyby zaszły okoliczności naruszenia przez Panią obowiązków pracowniczych.
Anna pracuje w dużej korporacji i od roku przebywa na urlopie wychowawczym, opiekując się swoją dwuletnią córką. W międzyczasie firma ogłosiła zwolnienia grupowe. Anna zastanawia się, czy fakt, że przebywa na urlopie wychowawczym, chroni ją przed zwolnieniem. Dowiaduje się, że mimo urlopu, w przypadku zwolnień grupowych pracodawca może wręczyć jej wypowiedzenie, ale przysługuje jej odszkodowanie za skrócony okres wypowiedzenia, jeśli firma zdecyduje się na taki krok.
Magda, będąca na urlopie wychowawczym, otrzymała informację, że jej firma przeprowadza zwolnienia grupowe. Chociaż jej umowa przewiduje trzy miesiące wypowiedzenia, dowiaduje się, że w przypadku skrócenia tego okresu do jednego miesiąca, przysługuje jej odszkodowanie. Jednak z racji, że cały okres wypowiedzenia przypadnie na jej urlop, odszkodowanie będzie naliczane tylko za okres, w którym normalnie by pracowała.
Kasia, która korzysta z urlopu wychowawczego, została objęta zwolnieniami grupowymi. Zastanawia się, czy będzie mogła wrócić do pracy, jeśli zwolnienia obejmą jej stanowisko. W regulaminie zwolnień grupowych jednym z kryteriów jest gotowość do pracy, jednak Kasia dowiaduje się, że fakt przebywania na urlopie wychowawczym może ograniczyć jej możliwości powrotu na pierwotne stanowisko. Kasia postanawia skonsultować się z prawnikiem w sprawie swoich praw.
Pracownicy przebywający na urlopie wychowawczym nie są w pełni chronieni przed zwolnieniami grupowymi, jednak mogą liczyć na odszkodowanie w przypadku skrócenia okresu wypowiedzenia. Warto pamiętać, że kluczowe jest zrozumienie, jak zwolnienia grupowe wpływają na ochronę pracownika oraz jego prawa do odszkodowania i wynagrodzenia. Każda sytuacja może wymagać indywidualnej analizy, szczególnie w kontekście regulaminu firmy i obowiązujących przepisów prawa.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz sporządzanie pism dostosowanych do Twojej indywidualnej sytuacji, abyś mógł skutecznie bronić swoich praw w trakcie zwolnień grupowych i urlopu wychowawczego. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać fachową pomoc prawną bez wychodzenia z domu! Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
2. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11 lutego 1992 roku sygn. akt I PZP 7/92
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion
Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy