• Autor: Katarzyna Talkowska-Szewczyk
Niecały rok zatrudniamy pracownika, który złożył wypowiedzenie umowy o pracę 12 czerwca 2023 z zachowaniem jednego miesiąca okresu wypowiedzenia. Po kilku dniach poinformował mnie SMS-em, że ma problemy ze zdrowiem i nie przyjdzie do pracy. W systemie ZUS pojawiło się jego zwolnienie chorobowe do końca czerwca. Dzisiaj, 3 lipca, nie przyszedł do pracy, nie podając żadnego powodu i nie informując firmy o swojej nieobecności. Na tę chwilę nie ma również jego zwolnienia w systemie ZUS. Jakie maksymalne konsekwencje mogę wyciągnąć wobec takiego pracownika, łącznie z finansowymi? Zaznaczam, że ostatnio firma jest mocno obciążona pracą i nieobecność tego pracownika powoduje straty finansowe.
W pierwszej kolejności należy rozważyć rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. Zgodnie z art. 52 § 1 pkt. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r., poz. 1510; dalej „K.p.”) – pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych. W pierwszej kolejności należy wyjaśnić samo pojęcie ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych.
Zwrócić należy uwagę, że pracownik powinien poinformować pracodawcę po upływie okresu zwolnienia lekarskiego o tym, że nadal ze względu na stan zdrowia nie może podjąć pracy i np. oczekuje na wizytę lekarską. Państwowa Inspekcja Pracy wskazuje nawet, że w przypadku, gdy pracownik posiada zwolnienie lekarskie, powinien on poinformować pracodawcę o przyczynie swojej nieobecności w pracy. „Niezależnie od przesłania zwolnienia lekarskiego przez lekarza w systemie elektronicznym, pracownik ma obowiązek poinformować pracodawcę o swojej nieobecności w pracy. Zgodnie bowiem z § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996r. w sprawie sposobu usprawiedliwienia nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy pracownik powinien uprzedzić pracodawcę o przyczynie i przewidywanym okresie nieobecności w pracy, jeżeli przyczyna tej nieobecności jest z góry wiadoma lub możliwa do przewidzenia. W razie zaistnienia przyczyn uniemożliwiających stawienie się do pracy, pracownik jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić pracodawcę o przyczynie swojej nieobecności i przewidywanym okresie jej trwania, nie później jednak niż w drugim dniu nieobecności w pracy. Jeżeli przepisy prawa pracy obowiązujące u danego pracodawcy nie określają sposobu zawiadomienia pracodawcy o przyczynie nieobecności pracownika w pracy, zawiadomienia tego pracownik dokonuje osobiście lub przez inną osobę, telefonicznie lub za pośrednictwem innego środka łączności albo drogą pocztową, przy czym za datę zawiadomienia uważa się wtedy datę stempla pocztowego.”.
Zatem w pierwszej kolejności w przypadku nieusprawiedliwionej nieobecności należy rozważyć rozwiązanie z pracownikiem umowy. Proszę pamiętać o tym, że rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie może nastąpić po upływie 1 miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy (art. 52 § 2 Kodeksu pracy).
W treści złożonego rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia należy dokładnie wskazać na przyczynę zastosowania takiego, a nie innego trybu rozwiązania z pracownikiem umowy.
Jeżeli chodzi o kary porządkowe, które mogą być nałożone na pracownika – reguluje to art. 108 § 2 Kodeksu pracy, zgodnie z którym za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości albo w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu lub spożywanie alkoholu lub zażywanie środka działającego podobnie do alkoholu w czasie pracy – pracodawca może również stosować karę pieniężną. Co ważne, kara pieniężna za jedno przekroczenie, jak i za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności, nie może być wyższa od jednodniowego wynagrodzenia pracownika, a łącznie kary pieniężne nie mogą przewyższać dziesiątej części wynagrodzenia przypadającego pracownikowi do wypłaty, po dokonaniu potrąceń, o których mowa w art. 87 § 1 pkt 1-3. Kara nie może być zastosowana po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia. Jednakże przed nałożeniem kary należy pracownika wysłuchać. Jeżeli z powodu nieobecności w zakładzie pracy pracownik nie może być wysłuchany, bieg dwutygodniowego terminu nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu do dnia stawienia się pracownika do pracy. Natomiast biorąc pod uwagę doświadczenie życiowe, należy przyjąć, że pracownik już nie stawi się do pracy, stąd też nałożenie kary finansowej będzie problematyczne.
Pracownik nie zgłasza przedłużenia zwolnienia lekarskiego
Anna, pracownica działu księgowości, przedłożyła zwolnienie lekarskie na okres dwóch tygodni, które zakończyło się 28 czerwca. Mimo to, nie pojawiła się w pracy od 1 lipca i nie poinformowała swojego pracodawcy o przyczynie swojej nieobecności. Pracodawca próbował się z nią skontaktować telefonicznie i mailowo, ale bezskutecznie. W systemie ZUS nie pojawiło się nowe zwolnienie lekarskie.
Pracodawca zdecydował się na nałożenie kary porządkowej w postaci upomnienia pisemnego. Ponadto, za każdy dzień nieobecności bez usprawiedliwienia nałożono karę pieniężną równą jednodniowemu wynagrodzeniu. W przypadku dalszego braku kontaktu pracodawca rozważa rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.
Nieobecność z powodu problemów osobistych bez zgłoszenia
Michał, pracownik magazynu, nie pojawił się w pracy przez trzy dni bez uprzedniego poinformowania pracodawcy. Dopiero czwartego dnia zadzwonił do przełożonego, tłumacząc się nagłymi problemami osobistymi. Przyznał, że był świadomy obowiązku zgłoszenia nieobecności, ale zaniechał tego ze względu na stresującą sytuację.
Pracodawca zastosował karę upomnienia, ale także postanowił nałożyć karę pieniężną za każdy dzień nieobecności. Michał został również zobowiązany do udziału w szkoleniu z zakresu praw i obowiązków pracowniczych, aby w przyszłości uniknąć podobnych sytuacji.
Pracownik porzuca pracę bez uprzedzenia
Karol, pracownik działu sprzedaży, złożył wypowiedzenie umowy o pracę z zachowaniem miesięcznego okresu wypowiedzenia, ale po tygodniu po prostu przestał przychodzić do pracy i nie odpowiadał na próby kontaktu ze strony pracodawcy. Firma była w trakcie intensywnego okresu handlowego, co spowodowało dodatkowe obciążenie dla pozostałych członków zespołu.
Pracodawca zdecydował się na rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika, powołując się na ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych. Dodatkowo, Karol nie otrzymał wynagrodzenia za dni nieusprawiedliwionej nieobecności, a jego działania wpłynęły na negatywną opinię w branży, co utrudniło mu znalezienie nowego zatrudnienia.
Nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy może prowadzić do poważnych konsekwencji finansowych i dyscyplinarnych dla pracownika, w tym kar pieniężnych i rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Pracownik ma obowiązek niezwłocznie informować pracodawcę o przyczynach nieobecności, aby uniknąć takich sytuacji. Odpowiednia komunikacja i znajomość obowiązków pracowniczych są kluczowe dla utrzymania zdrowych relacji w miejscu pracy i uniknięcia niepotrzebnych konfliktów.
Skorzystaj z naszych porad prawnych online oraz usługi sporządzania pism, aby skutecznie rozwiązywać problemy prawne związane z nieobecnościami w pracy i zabezpieczyć swoje interesy zawodowe. Nasz zespół doświadczonych prawników zapewnia szybkie i profesjonalne wsparcie dostosowane do indywidualnych potrzeb. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy
