Dodatkowe obowiązki nauczyciela bibliotekarza

• Autor: Marta Handzlik

Jestem nauczycielem bibliotekarzem. Niestety nagminnie otrzymuję w ramach mojej pracy w bibliotece dodatkowe obowiązki tzw. opiekę nad uczniami (kiedy inni nauczyciele przedmiotowi chorują). Czy jest to z prawnego punktu widzenia właściwe? Czy jako nauczyciel bibliotekarz mogę mieć ustalane tzw. okienka w pracy? Brakuje w szkole sal lekcyjnych i nauczyciele korzystają wówczas z biblioteki. Załóżmy, rozpoczynając pracę 5 godzin w danym dniu, od godziny 8 do 13, kończę często o 15, i muszę czekać w pokoju nauczycielskim na to, abym mogła wejść do biblioteki. To strata mojego prywatnego czasu i wydłużenie czasu pracy, za to nie otrzymuję dodatkowego wynagrodzenia. Czy to zgodne z prawem?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.


Dodatkowe obowiązki nauczyciela bibliotekarza

Doraźne zastępstwo bibliotekarza

Dyrektor nie może przydzielać doraźnych zastępstw w czasie, gdy bibliotekarz powinien być w bibliotece. Dodatkowo – doraźne zastępstwa są zawsze płatne.

Zgodnie z art. 35 ustawy z dnia 26 stycznia 1982r. Karta Nauczyciela (Dz. U. Z 2017 r., poz. 1189) „godzina doraźnego zastępstwa to przydzielona nauczycielowi do przeprowadzenia godzina zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych, powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych, której realizacja następuje w zastępstwie nieobecnego nauczyciela. W praktyce godziny doraźnych zastępstw przydziela dyrektor szkoły”.

Nie ma znaczenia, czy w czasie doraźnego zastępstwa nauczyciel realizuje zajęcia dydaktyczne zgodnie z posiadaną specjalnością, czy zajęcia dydaktyczne, do których nie posiada kwalifikacji, czy po prostu zapewnia jedynie bezpieczeństwo uczniom. Sensem powołania godzin doraźnego zastępstwa jest spełnienie wymogu sprawowania przez szkołę funkcji opiekuńczej w stosunku do powierzonych jej uczniów.

Zobacz też: Czy nauczyciel bibliotekarz może mieć zastępstwa

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Dodatkowe godziny pracy bibliotekarza

Oficjalne wykładnie przepisów (autorstwa MEN oraz niezależnych prawników) nie pozostawiają żadnych wątpliwości: pogwałceniem prawa jest sytuacja, w której bibliotekarz nie może wykonywać swoich podstawowych obowiązków, gdyż w tym czasie został wysłany przez dyrektora do prowadzenia zajęć w ramach godzin doraźnych zastępstw. Nauczyciel bibliotekarz może – podobnie jak każdy inny nauczyciel – prowadzić doraźne zastępstwa tylko po godzinach pracy, a za dodatkową pracę musi otrzymać wynagrodzenie.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Czas pracy biblioteki

Czas otwarcia biblioteki szkolnej powinien być określony w planie pracy szkoły. Musi on być skorelowany z pensum zatrudnionych w bibliotece nauczycieli. Interpretacja przepisów jest jasna. Na przykład przy jednoosobowej obsadzie tygodniowy czas otwarcia biblioteki musi być równy pensum zatrudnionego w szkole nauczyciela bibliotekarza. Nauczyciel bibliotekarz może być wysłany na zastępstwo tylko wtedy, gdy biblioteka jest planowo nieczynna, i wówczas musi otrzymać dodatkowe wynagrodzenie za doraźne zastępstwo. Podobna procedura dotyczy także nauczyciela przedmiotu – nie wysyła się go przecież na zastępstwo, gdy ma w planie zajęć „swoją” lekcję. Mogą zdarzyć się sytuacje szczególne, w których dla zapewnienia uczniom opieki niezbędne jest wysłanie bibliotekarza na zastępstwo w czasie, gdy powinien on (zgodnie z planem pracy szkoły) pracować w bibliotece. W takim przypadku bibliotekarz musi czas przeznaczony na zastępstwo odpracować w bibliotece po godzinach pracy i otrzymać za to dodatkowe wynagrodzenie.

Co do okienek w Pani pracy – wszystko zależy od czasu otwarcia biblioteki szkoły. Jeśli przewiduje on okienka (i w tym czasie biblioteka jest zamknięta), to okienka są dopuszczalne. Jeśli jednak tego nie przewidziano, Pani także nie powinna mieć okienek.

Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

Przykłady

„Zastępstwo za chorą polonistkę”

Pani Anna, nauczyciel bibliotekarz w szkole podstawowej, regularnie jest proszona o zastępowanie nieobecnych nauczycieli, szczególnie gdy brakuje rąk do pracy. Pewnego dnia, z powodu nagłej choroby polonistki, dyrektor poprosił ją o poprowadzenie lekcji z klasą 7. Pani Anna, mimo że nie ma kwalifikacji do nauczania języka polskiego, zgodziła się, by zapewnić opiekę uczniom. W efekcie, zamiast zajmować się katalogowaniem nowych książek i obsługą czytelników, spędziła kilka godzin na próbie zapanowania nad rozgadaną klasą i realizacją zastępczego planu lekcji, który otrzymała „na kolanie”. Po powrocie do biblioteki, zastała kolejkę uczniów czekających na wypożyczenie lektur. Z powodu poświęconego czasu na zastępstwo, nie zdążyła zrealizować wszystkich swoich obowiązków bibliotecznych.

 

„Biblioteka jako sala lekcyjna”

Pan Marek, bibliotekarz w liceum, często spotyka się z sytuacją, w której biblioteka jest wykorzystywana jako zastępcza sala lekcyjna. Z powodu remontu kilku sal, nauczyciele zmuszeni są prowadzić zajęcia w bibliotece, co uniemożliwia normalne funkcjonowanie tego miejsca. Uczniowie nie mają dostępu do książek i komputerów, a pan Marek nie może wykonywać swoich obowiązków, takich jak np. organizacja wystaw tematycznych czy prowadzenie zajęć z edukacji medialnej. Dodatkowo, hałas i zamieszanie związane z lekcjami zakłócają pracę tym uczniom, którzy chcieliby skorzystać z biblioteki w celach naukowych.

 

„Czekanie na dostęp do biblioteki”

Pani Ewa, pracująca w bibliotece szkolnej w godzinach 8:00-13:00, często doświadcza sytuacji, w której po przyjściu do pracy musi czekać, aż zwolni się biblioteka. Zdarza się, że nauczyciele przedłużają zajęcia w bibliotece lub korzystają z niej jako z pokoju nauczycielskiego. W efekcie, pani Ewa rozpoczyna pracę z opóźnieniem, co skraca czas, w którym biblioteka jest dostępna dla uczniów. Pewnego dnia, czekając na wejście do biblioteki do godziny 9:30, straciła cenny czas, który mogłaby poświęcić na realizację zaplanowanych działań. Po interwencji u dyrektora, usłyszała, że „czasami trzeba być elastycznym”.

Podsumowanie

Nauczyciel bibliotekarz, podobnie jak każdy inny nauczyciel, ma jasno określone obowiązki, a dyrektor szkoły nie może dowolnie przydzielać mu zadań wykraczających poza te ramy, zwłaszcza w godzinach pracy biblioteki. Doraźne zastępstwa są dopuszczalne, ale tylko poza czasem pracy biblioteki i za dodatkowym wynagrodzeniem. Wykorzystywanie biblioteki jako sali lekcyjnej czy zmuszanie bibliotekarza do czekania na możliwość rozpoczęcia pracy z powodu zajętości pomieszczenia jest niezgodne z prawem i utrudnia realizację jego podstawowych zadań. Czas pracy biblioteki powinien być zgodny z pensum bibliotekarza i planem pracy szkoły, a wszelkie odstępstwa od tej reguły powinny być rekompensowane.

Oferta porad prawnych

Potrzebujesz porady prawnej w związku z nieprawidłowym przydzielaniem obowiązków w pracy nauczyciela? Czujesz, że Twoje prawa są naruszane poprzez nakładanie na Ciebie zadań wykraczających poza zakres Twoich kompetencji, takich jak zastępstwa, opieka nad uczniami zamiast pracy w bibliotece, czy udostępnianie biblioteki jako sali lekcyjnej? Oferujemy profesjonalne porady prawne online.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela - Dz.U. 1982 nr 3 poz. 19

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

O autorze: Marta Handzlik

Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalizuje się w prawie oświatowym i prawie pracy. Jest praktykującym prawnikiem z wieloletnim doświadczeniem zawodowym i byłym pracownikiem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Odpowiada na najbardziej złożone pytania prawne. Jest autorką książki Finanse w oświacie. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach, a także licznych artykułów, aktualności i komentarzy.



Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Kodeks pracy

[Pobierz Kodeks pracy] Z zaznaczonymi zmianami.

Kodeks pracy

[Pobierz ustawę o PIP] Z zaznaczonymi zmianami.

Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

rozwodowy.pl

prawo-mieszkaniowe.info