Nagana z datą wsteczną
• Autor: Marek Gola
Jestem zatrudniona na podstawie umowy o pracę. Dowiedziałam się, że pracodawca w styczniu zamierza mi wręczyć oświadczenie o ukaraniu karą porządkową nagany z datą 22 grudnia ubiegłego roku. Rzekome przewinienie, za które mam być ukarana, miało miejsce 10 grudnia. Pracodawca o tym przewinieniu dowiedział się tego samego dnia. Nawet przeprowadził ze mną rozmowę na temat okoliczności zdarzenia i tego też dnia poinformował telefonicznie o wszystkim zarząd. Dzień po tym incydencie sporządziłam notatkę, w której zajęłam swoje stanowisko w tej sprawie. W dniach od 18 grudnia do 5 stycznia przebywałam na urlopie, ale cały ten czas byłam dla szefa dostępna na telefon i odbierałam służbową pocztę mailową. Czy w związku z tym, że zostałam wysłuchana 10 grudnia, termin wręczenia mi nagany nie powinien upłynąć 24 grudnia. Nagana, którą mi teraz przedstawił do podpisu, jest opatrzona datą 12 grudnia. Czy pracodawca może wręczyć mi naganę z datą wsteczną?
Terminy na nałożenie kary - nagany za naruszenie obowiązku pracowniczego
Jak wynika z przepisów prawa, istotne w sprawie jest, czy doszło do Pani wysłuchania i kiedy to wysłuchanie miało miejsce.
Kara nie może być zastosowana po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia. Kara może być zastosowana tylko po uprzednim wysłuchaniu pracownika. Jeżeli z powodu nieobecności w zakładzie pracy pracownik nie może być wysłuchany, bieg dwutygodniowego terminu przewidzianego powyżej nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu do dnia stawienia się pracownika do pracy.
Zobacz też: Nagana dla pracownika
Wysłuchanie pracownika i złożenie wyjaśnień przed nałożeniem nagany
W tym miejscu wskazać należy na pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 16 czerwca 1999 r. w sprawie sygn. akt I PKN 114/99, zgodnie z którym: „Szef musi umożliwić podwładnemu ustne wypowiedzenie się. Nie może ograniczać tego uprawnienia, nakazując pracownikowi złożenie wyjaśnień na piśmie”. O ile zatem pracownik jest gotów złożyć ustne wyjaśnienia, pracodawca nie może ograniczyć jego uprawnień i żądać jedynie pisemnych wyjaśnień. W Pani interesie jest, by pracodawca uznał Pani pisemne wyjaśnienia za wyjaśnienia, albowiem to powoduje, że nie będzie możliwe wręczenie Pani nagany z uwagi na uchybienie terminowi do jej wręczenia.
Wniesienie sprzeciwu do nagany
Oczywiście pracodawca może chcieć wręczyć Pani oświadczenie o zastosowaniu kary nagany, ale wtedy powinna Pani wskazać w jego treści, kiedy się z nim zapoznała. Wówczas, jako że zastosowanie kary nastąpiło z naruszeniem przepisów prawa, pracownik może w ciągu 7 dni od dnia zawiadomienia go o ukaraniu wnieść sprzeciw. Dodam, że o uwzględnieniu lub odrzuceniu sprzeciwu decyduje pracodawca po rozpatrzeniu stanowiska reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej. Nieodrzucenie sprzeciwu w ciągu 14 dni od dnia jego wniesienia jest równoznaczne z uwzględnieniem sprzeciwu.
Zatem pracownik, który wniósł sprzeciw, może w ciągu 14 dni od dnia zawiadomienia o odrzuceniu tego sprzeciwu wystąpić do sądu pracy o uchylenie zastosowanej wobec niego kary. W razie uwzględnienia sprzeciwu wobec zastosowanej kary pieniężnej lub uchylenia tej kary przez sąd pracy, pracodawca jest obowiązany zwrócić pracownikowi równowartość kwoty tej kary.
Oświadczenie pracodawcy o nałożeniu kary porządkowej musi zawierać wskazanie, kiedy kara została nałożona, z jakiego powodu oraz czy nastąpiło to po Pani wysłuchaniu. O ile nie ma w oświadczeniu pracodawcy żadnej daty, nie podpisałbym takiego pisma, względnie napisałbym na nim, kiedy zostało mi ono wręczone.
Przykłady
Spóźnienie na zebranie
Pani Anna spóźniła się na ważne zebranie firmowe 5 grudnia. Pracodawca od razu przeprowadził z nią rozmowę na temat powodów spóźnienia i poinformował o tym zarząd. 20 grudnia, gdy Pani Anna była na urlopie, szef postanowił nałożyć na nią naganę z datą wsteczną 10 grudnia. Pani Anna odwołała się od tej decyzji, wskazując, że termin na ukaranie minął 19 grudnia.
Nieodebranie służbowego telefonu
Pan Marek zignorował służbowy telefon 8 listopada, co doprowadziło do utraty ważnego klienta. Pracodawca dowiedział się o tym incydencie tego samego dnia i omówił sprawę z Panem Markiem. W styczniu, po powrocie Pana Marka z dłuższego zwolnienia chorobowego, szef wręczył mu naganę z datą 15 listopada. Pan Marek skutecznie zakwestionował tę decyzję, podkreślając, że termin na ukaranie dawno minął.
Błędne rozliczenie faktury
Pani Katarzyna popełniła błąd w rozliczeniu faktury 3 października. Pracodawca zauważył błąd tego samego dnia, przeprowadził z nią rozmowę i poprosił o wyjaśnienia. W grudniu, po dwóch miesiącach, szef wręczył jej naganę z datą 5 października. Pani Katarzyna powołała się na przekroczenie terminu i skutecznie odwołała się od kary.
Podsumowanie
Nałożenie nagany z datą wsteczną jest niezgodne z przepisami prawa pracy, jeśli pracodawca przekroczył wyznaczone terminy. Kara porządkowa może zostać nałożona w ciągu dwóch tygodni od chwili, gdy pracodawca dowiedział się o przewinieniu, oraz nie później niż trzy miesiące od samego zdarzenia. Kluczowe jest również wcześniejsze wysłuchanie pracownika. Jeśli pracodawca naruszy te zasady, pracownik ma prawo wnieść sprzeciw, a w razie jego odrzucenia – skierować sprawę do sądu pracy.
Oferta porad prawnych
W razie wątpliwości dotyczących zgodności nagany z przepisami prawa pracy warto skorzystać z dostępnych porad prawnych online. Nasi prawnicy udzielą szybkiej i rzetelnej pomocy, wyjaśniając, jak skutecznie odwołać się od niesłusznie nałożonej kary lub dochodzić swoich praw przed sądem pracy.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 czerwca 1999 r. w sprawie sygn. akt I PKN 114/99
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marek Gola
Radca prawny, doktorant w Katedrze Prawa Karnego Procesowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego, zdał aplikację radcowską w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Katowicach. Specjalizuje się w szczególności w prawie karnym materialnym i procesowym, bliskie jest mu też prawo pracy, prawo rodzinne oraz prawo handlowe. Udzielił już ponad 2000 porad prawnych, pomagając osobom pokrzywdzonym przez nieuczciwych pracodawców, a także tym, w których życie (nie zawsze słusznie) wtargnęła policja i prokuratura.
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
» Czas pracy a przebieranie się i mycie po pracy, kto płaci za czas przygotowania do pracy fizycznej?
» Delegacja służbowa a rodzicielstwo, czy możesz odmówić wyjazdu, mając małe dzieci?
» Dodatek za nadgodziny, jak prawidłowo liczyć wynagrodzenie w systemie kwartalnym?
» Choroba w trakcie urlopu po wypowiedzeniu, jakie masz prawa?
» Problemy z urlopem zdrowotnym nauczyciela, jak wyjaśnić błędne obliczenia stażu pracy?
Kodeks pracy
