• Autor: Marta Handzlik
Pracodawca rozwiązał stosunek pracy z nauczycielem mianowanym na koniec 2014 r. z art. 20 K.p. Wypłacono odprawę z tego tytułu. W dniu 30 grudnia 2015 r. nauczyciel wystąpił z wnioskiem o wypłatę odprawy emerytalnej w związku z przejściem na nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Załączył decyzję, z której wynika, że świadczenie przyznano od 13 października 2015 r. – ukończenie 55 r. życia. Czy należy wypłacić odprawę? Proszę o podanie podstawy prawnej, gdyż wydatkowanie środków finansowych w jednostce finansów publicznych musi być celowe.
Zgodnie z art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (j.t. Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, z późn. zm.) nauczyciele mający trzydziestoletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze, zaś nauczyciele szkół, placówek, zakładów specjalnych oraz zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich – dwudziestopięcioletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze w szkolnictwie specjalnym, mogą – po rozwiązaniu na swój wniosek stosunku pracy – przejść na emeryturę.
Zgodnie z art. 87 KN nauczycielowi spełniającemu warunki uprawniające do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, przyznaje się odprawę w wysokości dwumiesięcznego ostatnio pobieranego wynagrodzenia w szkole będącej podstawowym miejscem jego pracy.
Nauczycielowi spełniającemu warunki uprawniające do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, który przepracował w szkole co najmniej 20 lat, przyznaje się odprawę w wysokości trzymiesięcznego ostatnio pobieranego wynagrodzenia w szkole będącej podstawowym miejscem jego pracy.
Nauczycielowi przechodzącemu na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne przysługuje odprawa w wysokości:
1) 2-miesięcznego ostatnio pobieranego wynagrodzenia, jeżeli nauczyciel przepracował mniej niż 20 lat;
2) 3-miesięcznego ostatnio pobieranego wynagrodzenia, jeżeli nauczyciel przepracował co najmniej 20 lat.
Wysokość wymienionego wyżej wynagrodzenia oblicza się zgodnie z zasadami mającymi zastosowanie przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.
Zgodnie z art. 28 KN nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania, z którym rozwiązano stosunek pracy w razie orzeczenia przez lekarza przeprowadzającego badanie okresowe lub kontrolne o niezdolności nauczyciela do wykonywania dotychczasowej pracy, przyznaje się odprawę pieniężną w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego ostatnio pobieranego w czasie trwania stosunku pracy – za każdy pełny rok pracy na stanowisku nauczyciela, nieprzekraczającą jednak sześciomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.
Zobacz też: Odprawa emerytalna nauczyciela
Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 3 października 1990 r., I PR 276/90, OSNC 1992, nr 11, poz. 202: „odprawa pieniężna przysługuje każdemu nauczycielowi w razie rozwiązania stosunku pracy z powodu przejścia na emeryturę (art. 87 [...] Karty Nauczyciela [...]), natomiast w razie rozwiązania stosunku pracy z powodu trwałej niezdolności do pracy na zajmowanym stanowisku odprawa przysługuje natomiast tylko nauczycielowi mianowanemu (art. 28 ust. 1 Karty Nauczyciela)”.
W opisanym przypadku nauczyciel powinien był rozwiązać stosunek pracy w związku z przejściem na emeryturę z art. 88 KN, a tak się nie stało. Oczywiście w doktrynie przyjmuje się, że w przypadku rozwiązania stosunku pracy na podstawie art. 20 KN nauczycielowi można wypłacić odprawę emerytalną, jeśli po zakończeniu stosunku pracy przeszedł na emeryturę (czy nauczycielskie świadczenie kompensacyjne), jednakże musi to nastąpić bezpośrednio po rozwiązaniu stosunku pracy. Tymczasem nauczyciel przeszedł na nauczycielskie świadczenie kompensacyjne po prawie roku, a w takim wypadku ciężko uznać, że przejście na świadczenie nastąpiło bezpośrednio po zakończeniu stosunku pracy.
W takim razie odprawa emerytalna temu nauczycielowi się nie należy.
Przeczytaj też: Wniosek nauczyciela o rozwiązanie stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę wzór
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marta Handzlik
Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalizuje się w prawie oświatowym i prawie pracy. Jest praktykującym prawnikiem z wieloletnim doświadczeniem zawodowym i byłym pracownikiem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Odpowiada na najbardziej złożone pytania prawne. Jest autorką książki Finanse w oświacie. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach, a także licznych artykułów, aktualności i komentarzy.
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy
