• Autor: Marek Gola
Sprawa dotyczy skargi na kierownictwo dużej firmy. W jednym z jej sklepów 4 pracowników napisało skargę na kierownictwo tego sklepu (kierowniczkę oraz jej zastępcę). W skardze został ujęty szereg niesprecyzowanych oskarżeń, niepotwierdzonych sytuacji, zażaleń niemających pokrycia, bez podania czasu i miejsca. Aktualnie w temacie tej sprawy pracodawca przydzielił mediatora do wyjaśnienia sprawy. Dodatkowo dodam, iż sklep prowadzony jest przez wspomniane kierowniczki zgodnie z przepisami prawa pracy i zaleceniami pracodawcy. Sklep ma dobre wyniki i jest prowadzony prawidłowo. W całej tej sytuacji kierownik regionalny został pominięty przez pracowników skarżących. Jedna z wspomnianych osób bardzo mocno to przeżywa emocjonalnie i bardzo odbija się to na jej zdrowiu. Czy osoby piszące skargę dopuściły się pomówienia, zniesławienia? Jak w tym czasie, gdy mediator jest przydzielony, wspomniane kierowniczki powinny reagować? Jakie działania zabezpieczające powinny przedsięwziąć już teraz?
W pierwszej kolejności należałoby ustalić, czy u pracodawcy obowiązuje jakikolwiek regulamin, z treści którego wynikałoby, w jaki sposób pracownik ma składać skargę na swoich przełożonych. O ile bowiem żadna procedura nie obowiązuje o tyle pominięcie kierownika regionalnego nie powinno stanowić uchybienia. O ile jednak w regulaminie pracy, względnie w regulaminie przeciwdziałania mobbingowi znajduje się zapis mający na celu uregulowanie procedury złożenia skargi na tzw. mobbera, wówczas pominięcie kierownika regionalnego stanowi uchybienie, które będzie wymagało pochylenia się. Nie każde bowiem pominięcie kierownika regionalnego winno być odczytywane jako sprzeczne z przepisami. Zachodzi bowiem pytanie, dlaczego 4 pracowników zdecydowało się pominąć kierownika regionalnego – czym było to spowodowane,? Czy miały na to wpływ relacje kierownika z kierowniczkami, które mogłyby prowadzić do zamiecenia sprawy „pod dywan”? Każdy tego rodzaju przypadek wymaga szczególnego pochylenia się zastanowienia się.
Zobacz też: Jak reagować na pomówienia w pracy
Pisze Pan, iż liczne zarzuty kierowane wobec kierowniczek były zarzutami bez pokrycia, które nigdy nie miały miejsca. Zachodzi zatem pytanie, jaki cel takiego działania? Czy pracownicy chcieli się kierowniczek pozbyć, czy też dążyli do tego, by chronić swoje prawa? Należy bowiem zastanowić się, czy wszystkie zarzuty były chybione, czy też jedynie część.
Po drugie podnieść należy, iż najistotniejsze z punktu widzenia kierowniczek interesu, jest to, czy zostały pozbawione dotychczas zajmowanych stanowisk. Mając na uwadze powyższe, należy sobie zadać pytanie, czy są osoby, które przed sądem będą w stanie zeznać, iż np. pozbawienie zajmowanego stanowiska, brak awansu, pozbawienie premii, nagrody lub inne negatywne konsekwencje zawodowe są skutkiem zachowania określonej osoby, wskazanej z imienia i nazwiska (wszystkich lub jednego z 4 skarżących pracowników). Innymi słowy, czy pracodawca ujawni listę pracowników, którzy wskazywali zarzuty, które nie mają pokrycia.
Powyższe ma o tyle istotne znaczenie, o ile ostatnimi czasy można zaobserwować, jakoby w ocenie sądu zniesławienie lub naruszenie dobrego imienia, jako „same w sobie” nie mają tak istotnego znaczenia jak negatywne konsekwencje, które są z tym związane. Innymi słowy, jeżeli nawet dojdzie do zniesławienia lub naruszenia dóbr osobistych, ale pokrzywdzony nie podnosi z tego tytułu żadnych negatywnych konsekwencji, nie mówi się wówczas o zniesławieniu.
W przedmiotowej sprawie w mojej ocenie można mówić o zniesławieniu. Zniesławienie stanowi przestępstwo ścigane z oskarżenia prywatnego. Zgodnie z art. 212 § 1 Kodeksu karnego kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności. Zasadą jest, iż każdy podmiot korzysta z domniemania, iż jego zachowanie, działanie jest uczciwe i zgodne z zasadami. Ustawodawca posługuje się zwrotem „zarzucać”, „posądzać” lub „oskarżać”. Powyższe wskazuje, iż sprawca swoim zachowaniem, dla wypełnienia przesłanek przestępstwa stypizowanego w art. 212 Kodeksu karnego, przypisuje pomawianemu negatywne zachowanie, które w swych skutkach może doprowadzić do utraty zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu.
Jak wynika z § 4 ww. przepisu ściganie powyższego przestępstwa odbywa się z oskarżenia prywatnego. Oskarżycielem prywatnym jest pokrzywdzony, który wnosi i popiera oskarżenie o przestępstwo ścigane w trybie prywatnoskargowym (art. 59 § 1 Kodeksu postępowania karnego). Opłata od prywatnego aktu oskarżenia wynosi 300 zł. W sytuacji wniesienia prywatnego aktu oskarżenia wskazać należy, iż pierwsza rozprawa ma charakter posiedzenia pojednawczego, na którym sędzia wzywa strony do zawarcia ugody na określonych warunkach, uprzednio ustalonych przez strony postępowania. W sytuacji kiedy ugoda nie zostanie zawarta sprawa zostaje skierowana na rozprawę i przeprowadzane są wszystkie czynności procesowe.
Z treści Pana pytania wynika, iż domniemanym celem było zdyskredytowanie kierowniczek, zachodzi jednak pytanie dlaczego? Nie bez znaczenie dla całej sprawy jest nadto okoliczność, podczas której dojść miało do zniesławienia. Jak podnosi się w literaturze (A. Marek), „ocena ujemnej treści pomówienia musi więc być dokonywana w kontekście wymagań lub oczekiwań związanych z zajmowanym stanowiskiem czy pełnioną funkcją (chodzi tu zarówno o stanowiska i funkcje kierownicze, jak i wszelkie inne)”.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marek Gola
Radca prawny, doktorant w Katedrze Prawa Karnego Procesowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego, zdał aplikację radcowską w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Katowicach. Specjalizuje się w szczególności w prawie karnym materialnym i procesowym, bliskie jest mu też prawo pracy, prawo rodzinne oraz prawo handlowe. Udzielił już ponad 2000 porad prawnych, pomagając osobom pokrzywdzonym przez nieuczciwych pracodawców, a także tym, w których życie (nie zawsze słusznie) wtargnęła policja i prokuratura.
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy
