• Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Pracownicy, którzy spodziewają się dodatkowego dnia wolnego za święto wypadające w sobotę, mogą być zaskoczeni specyficznymi regulacjami Kodeksu pracy (K.p.). Zgodnie z art. 130 § 2 K.p. za święto przypadające w sobotę pracownikowi przysługuje dzień wolny. Jednakże sytuacja komplikuje się w przypadku osób przebywających na zwolnieniu lekarskim, urlopie macierzyńskim i tych, dla których sobota jest normalnym dniem pracy. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej tej kwestii. Jako przykład posłuży nam sprawa pani Izabeli.
Pytanie pani Izabeli dotyczyło odbioru dnia wolnego za święto przypadające w sobotę. Pani Izabela poinformowała nas, że w sierpniu jej pracownik przebywał na zasiłku chorobowym. Okres zasiłku obejmował czas od początku lipca do połowy grudnia. Pracownik jest zatrudniony na umowę o pracę na pełen etat. Pracuje w normalnym wymiarze – 5 dni w tygodniu po 8 godzin. Czas pracy rozliczany jest miesięcznie. W związku z tym pani Izabela zapytała nas, czy temu pracownikowi, który wrócił do pracy w grudniu, powinna oddać dzień wolny.
Zasadą jest, że za święto wypadające w sobotę należy się pracownikowi dzień wolny, co wynika wprost z art. 130 § 2 ustawy Kodeks pracy.
Natomiast pracownicy, którzy w trakcie święta przebywali na zwolnieniu lekarskim lub na urlopie macierzyńskim, nie otrzymają dnia wolnego za święto. Wynika to z faktu, że zasiłki np. chorobowy i macierzyński, przysługują za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy.
Co więcej (już kompletnie na marginesie i poza sytuacją „bycia” na zasiłku chorobowym), w przypadku pracowników, dla których sobota jest normalnym dniem pracy, nie oddaje się dnia wolnego za świąteczną sobotę. Pracownicy ci po prostu nie przychodzą do pracy. Nie każdy o tym pamięta, a to istotne dla pracodawcy.
Zobacz też: Odbiór dnia wolnego za pracę w sobotę Kodeks pracy
Podsumowując, jeśli udzielono dnia wolnego od pracy w zamian za święto i dojdzie do sytuacji, w której udzielony dzień wolny od pracy wypadnie w czasie przebywania pracownika na zwolnieniu lekarskim, to wówczas Kodeks pracy nie nakłada na pracodawcę obowiązku wyznaczenia innego dnia wolnego od pracy dla tego pracownika (czyli potocznie mówiąc „nie trzeba oddać” dnia wolnego po powrocie pracownika do pracy). Pracodawca nie ma też obowiązku, aby obniżyć wymiar czasu pracy pracownika, który zachorował w trakcie swojego dnia wolnego niebędącego dniem urlopu.
Potwierdza to również doktryna, np. L. Florek (red.), Kodeks pracy. Komentarz (2017), który wskazuje:
„Nominału czasu pracy nie obniża natomiast wystąpienie okoliczności usprawiedliwiających nieobecność w pracy przypadających w dniu wolnym od pracy, w tym również w dniu wolnym wynikającym z zasady przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy. Pracodawca nie ma więc obowiązku udzielenia w zamian innego dnia wolnego od pracy. Wystąpienie usprawiedliwionej nieobecności w pracy nie modyfikuje przyjętego uprzednio rozkładu czasu pracy. Za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną – trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia – trwającej łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego – pracownik zachowuje prawo do 80% wynagrodzenia, chyba że obowiązujące u danego pracodawcy przepisy prawa pracy przewidują wyższe wynagrodzenie z tego tytułu (…). Wynagrodzenie, o którym mowa powyżej, oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i wypłaca za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy. Wynagrodzenie takie nie ulega obniżeniu w przypadku ograniczenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i nie przysługuje w przypadkach, w których pracownik nie ma prawa do zasiłku chorobowego”.
Przeczytaj też: Praca kierowcy w święto
Można więc to ująć w dwie zasady:
Na marginesie wskazuję, że gdyby święto przypadało w niedzielę, to wówczas pracodawca powinien udzielić dodatkowego dnia wolnego pracownikowi, jeżeli ten był na zwolnieniu lekarskim w dniu wolnym za pracę w niedzielę. W art. 15111 § 2 Kodeksu pracy ustawodawca wskazał, że jeżeli nie jest możliwe wykorzystanie w terminie wskazanym w art. 15111 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy dnia wolnego od pracy w zamian za pracę w niedzielę, pracownikowi przysługuje dzień wolny od pracy do końca okresu rozliczeniowego, a w razie braku możliwości udzielenia dnia wolnego od pracy w tym terminie – dodatek do wynagrodzenia w wysokości określonej w art. 1511 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy za każdą godzinę pracy w niedzielę.
Przypadek Anny, pracownicy biurowej
Anna, która pracuje od poniedziałku do piątku, postanowiła przeznaczyć dodatkowy dzień wolny za święto wypadające w sobotę na wyjazd w góry. Niestety, tydzień przed planowaną wyprawą zachorowała i musiała przejść na zwolnienie lekarskie, które objęło również dzień, który miała wolny za święto. W efekcie, pomimo że jej zwolnienie obejmowało ten dodatkowy dzień wolny, zgodnie z przepisami nie przysługiwało jej dodatkowe wolne po powrocie do pracy.
Sytuacja Marka, kierowcy w transporcie międzynarodowym
Marek, którego grafik pracy obejmuje regularne trasy również w soboty, dowiedział się, że za święto przypadające w sobotę nie otrzyma dodatkowego dnia wolnego. Jako że sobota jest dla niego normalnym dniem pracy, to po prostu wtedy nie wykonywał zadań zawodowych. Marek nie był jednak zadowolony, ponieważ liczył na dodatkowy dzień odpoczynku.
Historia Kasi, nauczycielki
Kasia, która pracuje na pełen etat jako nauczycielka, miała wolny poniedziałek za święto wypadające w sobotę. Planowała ten czas spędzić z rodziną. Niespodziewanie jej dziecko zachorowało, co sprawiło, że musiała zostać w domu i się nim opiekować. Mimo że Kasia przebywała na zwolnieniu z powodu opieki nad dzieckiem w dniu, który miał być dla niej dniem wolnym za święto, nie mogła go „odzyskać”, ponieważ przepisy nie przewidują takiej możliwości w tych okolicznościach.
Regulacje dotyczące dni wolnych za święta wypadające w sobotę wydają się jasne, lecz w praktyce mogą budzić pewne wątpliwości. Kluczowe jest zrozumienie, że nie każdy pracownik może skorzystać z dodatkowego dnia wolnego w takich okolicznościach, szczególnie jeśli w czasie święta przebywał na zwolnieniu lekarskim lub urlopie macierzyńskim. Przykłady z życia wzięte pokazują, jak różne sytuacje zawodowe i osobiste pracowników wpływają na stosowanie tych przepisów, co stanowi ważną lekcję dla obu stron stosunku pracy.
Masz wątpliwości dotyczące dni wolnych za święto wypadające w sobotę lub innych kwestii prawa pracy? Skorzystaj z naszej oferty porad prawnych online i profesjonalnego sporządzania pism. Nasi eksperci są do Twojej dyspozycji, aby zapewnić Ci kompleksowe wsparcie i rozwiać wszelkie wątpliwości. Już dziś napisz do nas – formularz kontaktowy znajdziesz pod tekstem.
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończyła aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała współpracując z kancelariami prawnymi. Specjalizuje się głównie w prawie gospodarczym, prawie pracy, prawie zamówień publicznych, a także w prawie konsumenckim i prawie administracyjnym. Obecnie prowadzi własną kancelarię radcowską oraz obsługuje spółki i instytucje państwowe.
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy
