Dni wolne dla kierowcy za prace w soboty i niedziele
• Autor: Mateusz Rzeszowski
Pracuję jako kierowca dwa lata i rozważam zwolnienie, bo z miesiąca na miesiąc jest coraz gorzej – brak zleceń. Podstawę zawsze dostaję na konto, a z delegacji miałem blokowane wypłaty (niby za większe spalanie zimą). Pracuję również w soboty i niedziele. Czy jako kierowcy przysługują mi dni wolne za pracę w niedziele i soboty i od jakiego czasu można wszystko zliczyć i wszystko, co mi przysługuje, bo chcę jak najmniej kontaktu z firmą po zaniesieniu wypowiedzenia? Umowę o pracę mam na czas określony trzy lata.
Ustawowy czas pracy kierowcy
Zasadą wynikającą z art. 11 ust. 1 ustawy o czasie pracy kierowców jest to, że „czas pracy kierowcy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy. Oznacza to, że co do zasady, powinien Pan otrzymać wszystkie dni wolne, każdorazowo w każdym okresie rozliczeniowym”. Innymi słowy, w danym okresie rozliczeniowym powinno przypadać nie więcej niż 5 dni pracujących pomnożonych przez liczbę tygodni. W przypadku jednak, jeśli dojdzie do przekroczenia czasu pracy, pracownikowi powinno zostać wypłacone dodatkowe wynagrodzenie, za pracę w godzinach nadliczbowych.
Zobacz też: Jeżeli 10 wypada w niedzielę to kiedy wypłata
Co należy się pracownikowi za pracę wykonywaną w niedzielę lub święta?
Jeśli chodzi o pracę w niedziele lub święta, to przepisy są jeszcze bardziej restrykcyjne. Otóż, jak wynika z art. 15111 Kodeksu pracy:
„Art. 15111
§ 1. Pracownikowi wykonującemu pracę w niedziele i święta, w przypadkach, o których mowa w art. 15110 pkt 1–9 i 11 oraz w przepisach ustawy, o której mowa w art. 151(9b), pracodawca jest obowiązany zapewnić inny dzień wolny od pracy:
1) w zamian za pracę w niedzielę – w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po takiej niedzieli;
2) w zamian za pracę w święto – w ciągu okresu rozliczeniowego.
§ 2. Jeżeli nie jest możliwe wykorzystanie w terminie wskazanym w § 1 pkt 1 dnia wolnego od pracy w zamian za pracę w niedzielę, pracownikowi przysługuje dzień wolny od pracy do końca okresu rozliczeniowego, a w razie braku możliwości udzielenia dnia wolnego od pracy w tym terminie – dodatek do wynagrodzenia w wysokości określonej w art. 1511 § 1 pkt 1, za każdą godzinę pracy w niedzielę.
§ 3. Jeżeli nie jest możliwe wykorzystanie w terminie wskazanym w § 1 pkt 2 dnia wolnego od pracy w zamian za pracę w święto, pracownikowi przysługuje dodatek do wynagrodzenia w wysokości określonej w art. 1511 § 1 pkt 1, za każdą godzinę pracy w święto.
§ 4. Do pracy w święto przypadające w niedzielę stosuje się przepisy dotyczące pracy w niedzielę”.
Jak wynika z cytowanego przepisu, w razie pracy m.in. w transporcie, pracodawca powinien zapewnić dzień wolny za każdą niedzielę, w ciągu 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po takiej niedzieli. Tylko wyjątkowo możliwe jest udzielenie dnia wolnego w ciągu tego samego okresu rozliczeniowego, a jeśli i to nie będzie możliwe, zapłata pracownikowi dodatkowego wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych.
Przeczytaj też: Wynagrodzenie za pracę w sobotę i niedzielę
Dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych
Dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych, w przypadku soboty wynosił będzie co do zasady 50% wynagrodzenia zasadniczego, a w przypadku niedzieli 100% takiego wynagrodzenia. Wynika to z przepisu art. 5151 Kodeksu pracy:
„Art. 5151
§ 1. Za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, przysługuje dodatek w wysokości:
1) 100% wynagrodzenia – za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających:
a) w nocy,
b) w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,
c) w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy;
2) 50% wynagrodzenia – za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu niż określony w pkt 1”.
Zobacz również: Czy sobota i niedziela wlicza się do urlopu
Kiedy przedawniają się roszczenia z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych?
Reasumując, biorąc pod uwagę, że przekroczone zostały już prawdopodobnie terminy dla odebrania większości dni wolnych za pracę powyżej przeciętnego tygodniowego czasu pracy, jak również za pracę w niedziele, z tego tytułu będzie mógł Pan dochodzić wyłącznie dodatkowego wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Roszczenia z tytułu godzin nadliczbowych przedawniają się z upływem 3 lat.
Co do obecnego okresu rozliczeniowego, może Pan oczywiście żądać udzielenia dni wolnych na zasadach opisanych powyżej.
Przeczytaj również: Odbiór godzin za sobotę
Przykłady
Kamil, kierowca w firmie transportowej spod Krakowa, przez cztery kolejne weekendy w styczniu jeździł na trasach międzynarodowych. Dni wolnych nie otrzymał, a pracodawca tłumaczył się „brakiem możliwości organizacyjnych”. Po konsultacji z prawnikiem wystąpił o wypłatę dodatków za pracę w niedziele – i wygrał sprawę w sądzie pracy.
Marek z Gorzowa jeździł w soboty na krajówkach. Przez dwa miesiące nie dostał ani jednego dnia wolnego w zamian, mimo że zgłaszał to dyspozytorowi. Po złożeniu wypowiedzenia zażądał rozliczenia godzin – firma wypłaciła mu ponad 4 tys. zł zaległych dodatków za nadgodziny i weekendy.
Aneta, kierowczyni z Mazur, od roku notowała wszystkie dni pracy i odpoczynku w zeszycie. Gdy firma odmówiła jej urlopu za przepracowane święta i weekendy, powołała się na zapisy z kodeksu pracy i własne notatki. Po groźbie inspekcji pracy dostała nie tylko wolne, ale i oficjalne przeprosiny.
Podsumowanie
Praca kierowcy wiąże się z nieregularnym czasem pracy, często obejmującym weekendy i święta. Pracodawca ma obowiązek udzielić dni wolnych lub wypłacić odpowiednie dodatki za pracę w soboty, niedziele i święta, zgodnie z przepisami Kodeksu pracy i ustawy o czasie pracy kierowców. W sytuacjach, gdy nie zapewniono wolnego lub wynagrodzenia, warto dochodzić swoich praw – najlepiej dokumentując przepracowane dni i czas pracy. Roszczenia z tego tytułu przedawniają się po trzech latach.
Oferta porad prawnych
Potrzebujesz pomocy w sprawie nadgodzin, niewypłaconych dodatków czy dni wolnych za weekendy? Skorzystaj z porad prawnych online – szybko, wygodnie i bez wychodzenia z domu. Nasi prawnicy pomogą Ci zrozumieć Twoje prawa i przygotować odpowiednie pisma do pracodawcy.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Mateusz Rzeszowski
Absolwent prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Specjalizuje się w prawie zamówień publicznych oraz obsłudze prawnej firm. Zajmuje się również sporządzaniem projektów umów, uchwał, regulaminów, polityk oraz innych aktów. Jednocześnie, posiada także szerokie zainteresowania w innych dziedzinach prawa, pozwalające na udzielanie porad w zróżnicowanych stanach faktycznych i prawnych.
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
» Czas pracy a przebieranie się i mycie po pracy, kto płaci za czas przygotowania do pracy fizycznej?
» Delegacja służbowa a rodzicielstwo, czy możesz odmówić wyjazdu, mając małe dzieci?
» Dodatek za nadgodziny, jak prawidłowo liczyć wynagrodzenie w systemie kwartalnym?
» Choroba w trakcie urlopu po wypowiedzeniu, jakie masz prawa?
» Problemy z urlopem zdrowotnym nauczyciela, jak wyjaśnić błędne obliczenia stażu pracy?
Kodeks pracy
