• Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Sprawa dotyczy świadczenia kompensacyjnego , rozwiązania umowy o pracę i założenia własnej firmy. W chwili obecnej jestem zatrudniona na drodze mianowania w przedszkolu samorządowym, przebywam na urlopie dla poratowania zdrowia od września do sierpnia. Mam 55 lat, 35 lat pracy na stanowisku nauczyciela. Chciałabym po zakończeniu urlopu dla poratowania zdrowia przejść na świadczenie kompensacyjne, by nie wracać już na etat. W jakim terminie przed zakończeniem urlopu dla poratowana zdrowia mam złożyć wypowiedzenie? Czy otrzymam sześciomiesięczną odprawę? Czy będąc na świadczeniu kompensacyjnym mogę zarejestrować działalność gospodarczą związaną z prowadzeniem szkoleń dla nauczycieli i warsztatów dla dzieci?
Podstawa prawna:
Rozwiązanie stosunku pracy na wniosek nauczyciela następuje na koniec roku szkolnego za uprzednim trzymiesięcznym wypowiedzeniem. Wymóg ten odnosi się również do przypadków, gdy rozwiązanie stosunku pracy następuje z powodu przejścia nauczyciela na emeryturę.
Nauczyciel zatrudniony na podstawie mianowania może rozwiązać swój stosunek pracy za porozumieniem stron na podstawie art. 23 ust. 4 pkt 1 Karty Nauczyciela.
Zobacz też: Wniosek nauczyciela o rozwiązanie stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę
Nauczycielowi spełniającemu warunki uprawniające do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, który przepracował w szkole:
Prawo do odprawy emerytalnej określonej w Karcie Nauczyciela mają tylko nauczyciele zatrudnieni w wymiarze minimum 1/2 etatu. Związek funkcjonalny występuje wtedy, gdy rozwiązanie stosunku pracy następuje przed spełnieniem warunków uprawniających do emerytury lub renty inwalidzkiej, ale nabycie prawa do jednego z tych świadczeń i przyznanie świadczenia po ustaniu zatrudnienia jest konsekwencją sytuacji bezpośrednio poprzedzającej rozwiązanie stosunku pracy. Wyrażenie „w związku” jest bowiem szersze od wyrażenia „z powodu” i pozwala objąć prawem do odprawy te sytuacje, w których rozwiązanie stosunku pracy nie zbiega się ściśle w czasie z nabyciem przez pracownika prawa do emerytury lub renty inwalidzkiej. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 1 kwietnia 2015 r., sygn. akt II PK 136/14, stwierdził, że roszczenie pracownika o wypłatę odprawy powstaje w dacie przejścia na emeryturę lub rentę. W tym bowiem dniu następuje spełnienie wszystkich ustawowych warunków uzyskania odprawy.
Związek czasowy lub funkcjonalny między rozwiązaniem stosunku pracy a przejściem na emeryturę zostaje zachowany w pewnych wypadkach także wtedy, gdy spełnienie wszystkich przesłanek nabycia prawa do emerytury nie nastąpiło przed rozwiązaniem stosunku pracy, lecz w niedalekiej przyszłości po tej dacie, a z okoliczności sprawy wynika, że rozwiązanie stosunku pracy doprowadziło do skorzystania przez pracownika z przysługujących mu uprawnień z ubezpieczenia społecznego. Wysokość wynagrodzenia, stanowiącego podstawę odprawy emerytalnej nauczycieli, ustalania się według zasad obowiązujących przy wypłacie ekwiwalentu za urlop.
Reasumując – w trakcie roku szkolnego może Pani rozwiązać umowę tylko za porozumieniem stron, za zgodą dyrektora. Składa Pani wniosek o rozwiązanie umowy za porozumieniem stron z określoną datą. Ważne, aby w dniu rozwiązania umowy spełniała Pani wszelkie warunki do nabycia świadczenia.
W związku z przejściem na świadczenie należy się Pani odprawa. Ustawowy okres wypowiedzenia kończy się z końcem roku szkolnego. Umowny – za porozumieniem stron – zależy od ustaleń z dyrektorem.
Przeczytaj też: Wniosek do dyrektora o przejście na świadczenie kompensacyjne
Na świadczeniu kompensacyjnym można prowadzić działalność gospodarczą, o ile nie będzie to praca (w charakterze nauczyciela, wychowawcy lub innego pracownika pedagogicznego) w jednostkach wymienionych w art. 1 Karty Nauczyciela:
Wówczas bowiem prawo do świadczenia ulega zawieszeniu bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu. Tak wynika z art. 9 ustawy o świadczeniach kompensacyjnych.
Jeśli działalność gospodarcza nie ma takiego charakteru, tj. nie jest placówką oświatową w rozumieniu przepisów ustawy, nie ma przeszkód do prowadzenia działalności.
Pani Maria, 55-letnia nauczycielka z 35-letnim stażem pracy, przebywa na rocznym urlopie dla poratowania zdrowia. Postanowiła, że po zakończeniu urlopu nie wróci już do pracy i złoży wypowiedzenie na trzy miesiące przed jego końcem, by przejść na świadczenie kompensacyjne. Następnie otworzyła firmę oferującą warsztaty dla dzieci, niezwiązane z pracą pedagogiczną, co pozwoliło jej zachować prawo do świadczenia.
Pan Jan, nauczyciel matematyki, planował przejść na świadczenie kompensacyjne, ale obawiał się, że założenie firmy szkoleniowej dla nauczycieli odbierze mu prawo do tego świadczenia. Skonsultował się z prawnikiem, który wyjaśnił, że działalność w formie szkoleń dla nauczycieli jest dozwolona, o ile nie prowadzi zajęć w szkołach objętych Kartą Nauczyciela. Dzięki temu mógł kontynuować swój plan.
Pani Anna pracowała jako nauczycielka przedszkola przez 35 lat i po zakończeniu urlopu dla poratowania zdrowia zdecydowała się przejść na świadczenie kompensacyjne. Wypowiedzenie złożyła na 3 miesiące przed końcem roku szkolnego, a w ramach odprawy otrzymała trzymiesięczne wynagrodzenie. Jednocześnie założyła działalność gospodarczą, organizując szkolenia dla rodziców, co pozwoliło jej rozwijać własny biznes bez utraty świadczenia.
Nauczyciel przechodzący na świadczenie kompensacyjne może założyć działalność gospodarczą, pod warunkiem, że nie wykonuje pracy pedagogicznej w placówkach oświatowych objętych Kartą Nauczyciela. Warto pamiętać o terminach składania wypowiedzenia oraz o przysługujących odprawach, co pozwala na płynne przejście z pracy etatowej do prowadzenia własnego biznesu. Dzięki świadczeniu kompensacyjnemu nauczyciel może zachować stabilność finansową, jednocześnie realizując swoje pasje zawodowe.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz pomoc w sporządzaniu pism, dostosowane do potrzeb nauczycieli przechodzących na świadczenie kompensacyjne i planujących założenie własnej działalności gospodarczej. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać wsparcie w sprawach prawnych i formalnych. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela - Dz.U. 1982 nr 3 poz. 19
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 kwietnia 2015 r., sygn. akt II PK 136/14
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion
Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy
